H εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί μία ευρέως διαδεδομένη τεχνική τεκνοποίησης ανά τον κόσμο, η οποία δίνει αποτελεσματική λύση σε πολλά από τα προβλήματα υπογονιμότητας της εποχής μας.
Εν συντομία, ωάρια της γυναίκας γονιμοποιούνται σε εργαστηριακές συνθήκες και στη συνέχεια επανατοποθετούνται στο ενδομήτριο.
Στόχος της θεραπείας είναι η επίτευξη εγκυμοσύνης με τη μεταφορά ενός ή περισσότερων εμβρύων στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας. Η θεραπεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχoυν δυσλειτουργία ή απόφραξη των σαλπίγγων, ορμονολογικά προβλήματα, πολυκυστικές ωοθήκες, ενδομητρίωση, προβλήματα στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα τα οποία ευθύνονται για τον αριθμό, την κινητικότητα και τη μορφολογία του σπέρματος, καθώς και ποικίλα άλλα γνωστά ή άγνωστα αίτια υπογονιμότητας.
Στις σύγχρονες τεχνικές εξωσωματικής γονιμοποίησης περιλαμβάνονται: η μικρογονιμοποίηση
(ICSI), η καλλιέργεια βλαστοκύστεων, η υποβοηθούμενη εκκόλαψη, η κρυοσυντήρηση ωαρίων - εμβρύων, η δωρεά ωαρίων, η ενδοσαλπιγγική μεταφορά γαμετών (GIFT, ZIFT), η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση (PGD/PGS).
Ποιες είναι οι μέθοδοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής: Πριν από την εξωσωματική
Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δε σημαίνει υποχρεωτικά και εξωσωματική γονιμοποίηση. Υπάρχουν τα ακόλουθα επίπεδα υποβοήθησης με προοδευτικά αυξανόμενη δυνατότητα παρέμβασης:
• Παρακολούθηση του κύκλου και προγραμματισμός σεξουαλικής επαφής.
• Παρακολούθηση του κύκλου και σπερματέγχυση.
• Απλή πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας και προγραμματισμός σεξουαλικής επαφής.
• Πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας σε συνδυασμό με σπερματέγχυση.
• Εφαρμογή μεθόδων εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας
Η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας αποτελεί μια σχετικά απλή μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που εφαρμόζεται όταν υπάρχει αδυναμία της γυναίκας να απελευθερώνει τα παραγόμενα ωάρια κάθε μήνα. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι γυναίκες που πάσχουν από το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ).
Η διαδικασία
Η πρώτη φαρμακευτική επιλογή είναι η κιτρική κλομιφαίνη με στόχο την ήπια διέγερση των ωοθηκών. Χορηγείται με τη μορφή δισκίων των 50 mg από το στόμα, τα οποία λαμβάνονται σε μικρές δόσεις για 5 συνεχόμενες ημέρες στην αρχή του κύκλου (μεταξύ 2ης και 7ης ημέρας). Στη συνέχεια ακολουθεί υπερηχογραφικός έλεγχος κατά τον οποίο παρακολουθείται η ανάπτυξη των ωοθυλακίων στις ωοθήκες και εκτιμάται το πάχος του ενδομητρίου.
Όταν τα ωοθυλάκια φτάσουν σε ικανοποιητικό μέγεθος, η αναμενόμενη ωοθυλακιορρηξία μπορεί να προβλεφθεί με αιφνίδια αύξηση της LH (ωχρινοτρόπος ορμόνη) λίγες ώρες πριν ή να οριστικοποιηθεί με τη
χορήγηση χοριακής γοναδοτροπίνης (σε ενέσιμη μορφή) η οποία προκαλεί την τελική ωρίμανση των ωοθυλακίων και την ωοθυλακιορρηξία.
Στη συνέχεια δίνονται οδηγίες στο ζευγάρι ώστε να υπάρξει σεξουαλική επαφή κατά την προβλεπόμενη ημέρα ωοθυλακιορρηξίας. Εάν οι ωοθήκες δεν ανταποκριθούν στην αρχική δόση κλομιφαίνης, γίνεται σταδιακή αύξηση στους επόμενους κύκλους (μέγιστη δόση 200-250 mg ανά ημέρα). Σε περίπτωση που παρουσιαστεί υπερβολική ανταπόκριση των ωοθηκών (δημιουργία πολλών ωοθυλακίων) η σεξουαλική επαφή αποθαρρύνεται λόγω πιθανής πολύδυμης κύησης και χορηγείται μικρότερη δόση στον επόμενο κύκλο.
Πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας γίνεται, επίσης, με τη χορήγηση γοναδοτροπίνων (FSH, LH). Οι γοναδοτροπίνες εκλύονται από την υπόφυση των γυναικών και δρουν στα ωοθυλάκια προκαλώντας την
ανάπτυξη και την ωρίμανσή τους, ρυθμίζουν τον κύκλο και εξασφαλίζουν την απελευθέρωση των ωαρίων κάθε μήνα.
Η διέγερση με αυτή τη μέθοδο εφαρμόζεται σε γυναίκες που δεν έχουν ωοθυλακιορρηξία λόγω έλλειψης των δικών τους υποφυσιακών γοναδοτροπίνων και σε γυναίκες στις οποίες η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με κλομιφαίνη δεν είχε ικανοποιητικά αποτελέσματα ή εμφάνισε παρενέργειες.
Σπερματέγχυση
Η σπερματέγχυση εφαρμόζεται σε ζευγάρια όπου το σπέρμα παρουσιάζει ήπιες ή μέτριες διαταραχές ή σε περιπτώσεις ανεξήγητης υπογονιμότητας. Άλλες ενδείξεις αποτελούν η υποψία τραχηλικού παράγοντα υπογονιμότητας καθώς και περιπτώσεις αζωοσπερμίας (ανυπαρξία σπερματοζωαρίων ακόμη και με
χειρουργική επέμβαση στους όρχεις), οπότε επιλέγεται η χρήση σπέρματος δότη. Η σπερματέγχυση, αν και μπορεί να πραγματοποιηθεί στο φυσικό κύκλο της γυναίκας, συνήθως συνδυάζεται για καλύτερα αποτελέσματα με ήπια διέγερση των ωοθηκών και πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας.
Η διαδικασία
Κατά την αναμενόμενη ή την προγραμματισμένη ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας το ζευγάρι επισκέπτεται τη μονάδα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και ο σύζυγος δίνει σπέρμα το οποίο υφίσταται ειδική επεξεργασία στο εργαστήριο της μονάδας. Στη συνέχεια τοποθετείται μέσω ειδικών λεπτών καθετήρων, που περνούν μέσω του τραχήλου της μήτρας, στην ενδομητρική κοιλότητα. Η διαδικασία είναι ανώδυνη και γίνεται χωρίς αναισθησία.
Οι πιθανότητες επίτευξης κύησης δεν ξεπερνούν το 15% ανά προσπάθεια. Σύμφωνα με έγκυρες μελέτες, αν έπειτα από 3-4 σπερματεγχύσεις δεν υπάρχει αποτέλεσμα, συστήνεται η εξωσωματική
γονιμοποίηση.
Eυχαριστούμε για τις πληροφορίες τον Ηλία Γάτο, χειρουργό γυναικολόγο- μαιευτήρα, ειδικό στην εξωσωματική γονιμοποίηση και ενδοσκοπική χειρουργική, διευθυντή μονάδας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Embio Medical Center (www.embio.com.gr).
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
