Διακοπή καπνίσματος: Πώς θα κόψω το κάπνισμα φέτος;
Καμία χαλάρωση και εφησυχασμό, αλλά, αντίθετα, ακόμα μεγαλύτερη εντατικοποίηση των μέτρων κατά του καπνίσματος συνιστά η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (Ε.Κ.Ε.) για την αντιμετώπιση του τεράστιου αυτού, παγκόσμιου ιατροκοινωνικού προβλήματος.
Ενός προβλήματος που κάθε χρόνο «δρέπει», άμεσα ή έμμεσα, δεκάδες εκατομμύρια ζωές διεθνώς, καθώς και χιλιάδες στη χώρα μας, και το οποίο, μάλιστα, αποδεικνύεται ιδιαίτερα κοστοβόρο ως προς την καταπολέμησή του στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία!
Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί τα τελευταία χρόνια για τις συνέπειες της εξάρτησης από το κάπνισμα. Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους:
-Οι καπνιστές παθαίνουν 4-5 φορές συχνότερα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου σε σχέση με τους μη καπνιστές
-Σε προοπτική δεκαετίας, ο αντίστοιχος κίνδυνος είναι διπλάσιος στους καπνιστές άνω των 50 ετών και πενταπλάσιος στις ηλικίες κάτω των πενήντα
-Οι καπνιστές έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να μη φτάσουν τα 70 χρόνια σε σχέση με τους μη καπνιστές
-Η νικοτίνη προκαλεί εθισμό ίσο με εκείνο της ηρωίνης
Παράλληλα, βαρύτατες είναι και οι επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος, καθώς η έκθεση στον καπνό του περιβάλλοντος έχει ως αποτέλεσμα ο παθητικός καπνιστής να εισπνέει πάνω από 4.000 χημικές ουσίες, από τις οποίες τουλάχιστον 250 είναι επιβλαβείς και περισσότερες από 50 καρκινογόνες.
Το πρόβλημα του καπνίσματος στην Ελλάδα
Το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σημαντικό και στην Ελλάδα, καθώς έχουμε τα «πρωτεία» στην κατανάλωση τσιγάρων, ενώ η συχνότητά του εξακολουθεί να αυξάνεται, σε αντίθεση με τις άλλες Δυτικοευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες βαίνει συνεχώς μειούμενη (μείωση σχεδόν κατά 50% τα τελευταία χρόνια).
Στην πατρίδα μας το 51.2% των ανδρών, το 25.7% των γυναικών και το 38.2% του γενικού πληθυσμού είναι καπνιστές και, μάλιστα, στις πιο παραγωγικές ηλικίες (25- 44 ετών) το ποσοστό τους φθάνει το 64.2% στους άντρες, το 37.0% στις γυναίκες και το 50.7% στο γενικό πληθυσμό.
Η χώρα μας πρέπει να κάνει πολλά βήματα μπροστά και σε πολλούς τομείς. Η υγεία, όμως, αποτελεί κύριο ζητούμενο για να μπορεί να ανταπεξέλθει ο άνθρωπος στις απαιτήσεις της καθημερινότητας και, μάλιστα, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, κατά την οποία τα προβλήματα υγείας μεγεθύνονται. Το να μην εξαναγκάζεται ο πολίτης, ο εργαζόμενος, το ίδιο μας το παιδί να εισπνέει στους κλειστούς χώρους τον καπνό είναι πράξη πολιτισμού και σεβασμού. Αλλά, πάνω από όλα, είναι αυτονόητη πράξη κάθε πολίτη που σέβεται τον εαυτό του και το συνάνθρωπό του.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: 12 βήματα για να κόψεις το κάπνισμα γρήγορα
Το παθητικό κάπνισμα εξακολουθεί να αποτελεί σήμερα μια σημαντική αιτία αύξησης της νοσηρότητας και της θνητότητας του πληθυσμού, επιβαρύνοντας ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για 600.000 θανάτους ετησίως, οι 379.000 από τους οποίους οφείλονται σε ισχαιμική καρδιακή νόσο.
To παθητικό κάπνισμα στην Ελλάδα:
Στην Ελλάδα, από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 έχει αποδειχτεί η επικινδυνότητα του παθητικού καπνίσματος σε έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ωστόσο, ταυτόχρονα αποτελεί την τρίτη αιτία θνησιμότητας που μπορεί να προληφθεί.
Ο καπνός που εισπνέεται και εκπνέεται από τους καπνιστές (καπνός κεντρικής ροής) και, κυρίως, ο καπνός που εξέρχεται από την άκρη του τσιγάρου μεταξύ δύο εισπνοών (καπνός περιφερικής ροής), έχει δραματικές επιπτώσεις στην υγεία των όσων είναι αναγκασμένοι να τον εισπνέουν χωρίς να καπνίζουν. Παράλληλα, το παθητικό κάπνισμα αφορά και τους καπνιστές, καθώς η έκθεσή τους στον καπνό από τα τσιγάρα άλλων καπνιστών μεγαλώνουν τις πιθανότητες να προσβληθούν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Το παθητικό κάπνισμα, εξάλλου, οδηγεί και σε 20-25% αύξηση της καρδιαγγειακής θνησιμότητας.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι 5 κακές συνήθειες που πρέπει να κόψεις τώρα!
H περιβαλλοντική έκθεση στον καπνό αυξάνει αιτιολογικά τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο κατά 25%-30%. Ταυτόχρονα, αυξάνει τις πιθανότητες για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ και η ισχαιμική νόσος του μυοκαρδίου είναι πιο πιθανή σε όσους μη καπνιστές εκτίθενται συστηματικά στον καπνό του τσιγάρου, σε σχέση με τους μη καπνιστές που δεν εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα. Η συντριπτική πλειοψηφία, δε, των αντρών, αλλά και των γυναικών, που έχουν υποστεί οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι καπνιστές.
Επιπλέον, το κάπνισμα συντελεί σε περίπου τριπλάσιο κίνδυνο εμφράγματος και διπλάσιο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου. Αν, μάλιστα, συνδυαστεί με κάποιον άλλο κύριο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου (π.χ. υπέρταση, διαβήτη, υπερχοληστερολαιμία), ανεβάζει πολλαπλασιαστικά τον κίνδυνο θανάτου ή εμφράγματος του μυοκαρδίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τις μελέτες των ειδικών, ο καπνός παραμένει μέσα σε ένα κλειστό χώρο μέχρι και δυόμιση ώρες, ακόμα και με ανοιχτά παράθυρα.
Επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος στα παιδιά και τα έμβρυα:
Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί μόνιμη βλάβη στη δομή και στο πάχος των αρτηριών των παιδιών, γεγονός που σημαίνει ότι αυξάνεται ο κίνδυνος να πάθουν έμφραγμα ή εγκεφαλικό σε κάποια στιγμή της ενήλικης ζωής τους. Επίσης όταν καπνίζουν και οι δύο γονείς, είναι πιθανότερο τα παιδιά τους να γίνουν και οι ίδιοι καπνιστές, σε σχέση με όσα δεν έχουν γονείς καπνιστές.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και οι επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος στις γυναίκες που κυοφορούν, καθώς εξαιτίας του ενδέχεται να παρουσιαστούν προβλήματα στην ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου, όπως αυξημένη συχνότητα αποκόλλησης πλακούντα, πρόδρομος πλακούντας, αιμορραγίες και πρόωρη ρήξη θυλακίου. Το παθητικό κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι συντελεί σε γέννηση νεογνών χαμηλού σωματικού βάρους, σχετίζεται με το σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου στα βρέφη και με προβλήματα συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία, όπως υπερκινητικότητα, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής κτλ.
Παθητικό κάπνισμα και γυναίκα:
Ένα ανησυχητικό και αδιαμφισβήτητο στοιχείο είναι ότι το έμφραγμα χτυπά, πλέον, και τις γυναίκες και ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η κυριότερη αιτία θανάτου και στο γυναικείο πληθυσμό. Σύμφωνα με στοιχεία του Π.Ο.Υ., οι Ελληνίδες αναδείχθηκαν για το έτος 2007 φανατικές καπνίστριες, με ποσοστό 31,3%.
Τα ευεργετικά οφέλη από την αποφυγή του παθητικού καπνίσματος και τη διακοπή του καπνίσματος:
Είναι αδιαμφισβήτητο κίνητρο για κάθε καπνιστή το γεγονός ότι όταν διακόψει το κάπνισμα ο κίνδυνος εμφάνισης εμφράγματος αρχίζει να μειώνεται μετά από ένα έτος, κατά προσέγγιση, και σχεδόν μηδενίζεται μετά από μερικά χρόνια. Μελέτες αποδεικνύουν ότι η διακοπή του καπνίσματος προκαλεί μείωση κατά 50% της πιθανότητας για εμφάνιση νέων οξέων καρδιακών συμβάντων εντός δύο ετών παρακολούθησης, ενώ, μακροπρόθεσμα, μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο η μέση ετήσια θνησιμότητα είναι 2.8 φορές μεγαλύτερη σε όσους συνεχίζουν το κάπνισμα.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ:Το κάπνισμα δε χαλαρώνει. Αριθμοί που τρομάζουν.
Η διακοπή του καπνίσματος έχει, ακόμα, συνδεθεί με την εμφάνιση λιγότερων συμπτωμάτων μετά από ένα οξύ ισχαιμικό επεισόδιο, αλλά και με υποδιπλάσια πιθανότητα να εκδηλωθεί νέο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Το δραματικό, όμως, είναι ότι το ποσοστό των καπνιστών είναι ιδιαίτερα υψηλό ακόμη και σε νέες ηλικίες κάτω των 25 ετών, με το 1/3 των ατόμων, ιδίως ανδρών, να καπνίζει. Το γεγονός αυτό έχει εξαιρετική σημασία, γιατί, όπως δείχνουν διάφορες μελέτες, η πλειονότητα των καπνιστών αρχίζει το κάπνισμα πριν από την ηλικία των 25 και, δυστυχώς, οι μισοί έφηβοι που καπνίζουν θα γίνουν μόνιμοι καπνιστές ήδη από την ηλικία των 18 ετών.
Στον 21ο αιώνα το κάπνισμα αναμένεται να σκοτώσει 1.0 δισεκατομμύριο ανθρώπους, δηλαδή το 50% των καπνιστών ή το 9% του γενικού πληθυσμού. Από την άλλη πλευρά, η διακοπή του πριν από την ηλικία των 40 ετών αναμένεται να επιφέρει μείωση της θνητότητας από αυτό κατά 90%. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ευθύνεται για 1 στους 5 θανάτους διεθνώς, ενώ στην Ελλάδα περίπου 20.000 άτομα πεθαίνουν ετησίως από νοσήματα που έχουν σχέση με το κάπνισμα.
Ανάμεσα σε αυτά συγκαταλέγονται τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, η τύφλωση, οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, τα ανευρύσματα αορτής, οι καρδιοπάθειες, οι χρόνιες πνευμονοπάθειες, η περιφερική αρτηριοπάθεια, το έλκος δωδεκαδακτύλου, η μείωση της γονιμότητας κλπ, καθώς και πολλά είδη καρκίνων σχεδόν σε όλα τα όργανα του σώματος. Στο κάπνισμα οφείλεται το 13% όλων των θανάτων από αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ αυτό σχετίζεται και με αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα (νόσος Buerger) στους καπνιστές νέας ηλικίας και περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια, η οποία προσβάλλει το 20% των ηλικιωμένων καπνιστών με υψηλή θνητότητα από καρδιαγγειακά επεισόδια, η οποία φθάνει το 40- 50% στην πενταετία.
Στους πνεύμονες το κάπνισμα καταστρέφει τις αεροφόρες οδούς και προκαλεί άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα, ενώ ευθύνεται για το 80- 90% των θανάτων από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου είναι σημαντικά αυξημένος στους καπνιστές και στα δύο φύλα και, μάλιστα, ορισμένοι καρκίνοι, όπως του πνεύμονα, του στοματοφάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστεως κλπ οφείλονται στο κάπνισμα, σε ποσοστά που φθάνουν και το 90%.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Εναλλακτικοί τρόποι να κόψεις το κάπνισμα για πάντα!
Οι μη καπνιστές αποτελούν παράπλευρα θύματα του καπνίσματος. Το παθητικό κάπνισμα οφείλεται στην αναπνοή αέρα που περιέχει, κυρίως, τον καπνό που εκλύεται από την κάφτρα του τσιγάρου, αλλά και τον καπνό που εκπνέεται από τον καπνιστή. Σε παθητικό κάπνισμα εκτίθενται τουλάχιστον 2 στους 5 μη καπνιστές διεθνώς (Ελλάδα: 52.3% των ενηλίκων στους χώρους εργασίας, 72.2% στα εστιατόρια κλπ, και 65.7% στο σπίτι), και τουλάχιστον 1 στα 2 παιδιά (90% των νέων στο σπίτι).
Παρά τα αποδεδειγμένα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος στην υγεία του πληθυσμού, εν τούτοις στη χώρα μας η αντικαπνιστική εκστρατεία δε φαίνεται να επιτυγχάνει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και αυτό, πιθανώς, οφείλεται στην ανεπαρκή ενημέρωση του πληθυσμού για τους κινδύνους από το κάπνισμα και στον εθισμό που προκαλεί η νικοτίνη, στη μη ικανοποιητική συμμόρφωση με τους αντικαπνιστικούς νόμους (νόμοι 3868/2010 και 3918/2011), στην ανεπαρκή ενημέρωση για τις επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος και στη χαμηλή φορολογία των προϊόντων καπνού.
Στις 27 Μαΐου 2015 η Ε.Κ.Ε. διοργανώνει μια μεγάλη εκδήλωση για τη διακοπή του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους, η οποία έχει πολλαπλούς στόχους: να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες και να απαιτηθεί την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου από την Πολιτεία.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
