Τι σημαίνει όντως υγιεινή διατροφή; Μήπως οι healthy τάσεις μάς οδηγούν σε παγίδα τελικά;

Η "αρετή" της υγιεινής διατροφής, κάποιες φορές, γίνεται η ακραία υιοθέτηση κανόνων που μας κάνει κακό.

υγιεινή διατροφή unsplash

Συνεργάστηκε η Κλειώ Δημητριάδου, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος, eating psychology coaching, coachmydiet.wordpress.com

Το στίγμα της δίαιτας, η "αρετή" της υγιεινής διατροφής και τα όλο και περισσότερα τρόφιμα που υπόσχονται μείωση βάρους με τη λιγότερη δυνατή προσπάθεια πολλές φορές μας απομακρύνουν τελικά από το στόχο για ένα υγιές σωματικό βάρος.

Κι όμως, η δίαιτα δεν είναι σύγχρονη μόδα. Το πρώτο best-seller βιβλίο δίαιτας εκδόθηκε το 1598 από τον Ιταλό Luigi Carnaro που ανέπτυξε την αυθεντική δίαιτα με λίγους υδατάνθρακες και πολλή πρωτεΐνη. Η δίαιτα του 1800 με το ξίδι και το νερό ή η διαφήμιση των τσιγάρων το 1920 που παρότρυνε τους ανθρώπους "να καπνίσουν ένα Lucky αντί να φάνε ένα γλυκό" μαρτυρούν πως η αντίληψη της δίαιτας δεν είναι κάτι καινούριο. Σήμερα, η δίαιτα είναι πλέον παρωχημένη. Τη θέση της έχει πάρει η υγιεινή διατροφή, με ηθικές επιλογές, που τελικά όμως μετατρέπουν τον σχεδιασμό των γευμάτων μας σε μάχη αξιών, θέλησης και βιολογίας. Μάλιστα δεν είναι τυχαίο που έχουν αυξηθεί τα περιστατικά ορθορεξίας.

Miso: Πώς θα χρησιμοποιήσεις και εσύ το Νο1 συστατικό της ιαπωνικής κουζίνας;

Είναι υγιεινή η healthy διατροφή ή έτσι νομίζουμε;

"Με το πρόσχημα της υγιεινής διατροφής, υιοθετούμε ξανά την ιδέα του περιορισμού των τροφών και τον αποκλεισμό διατροφικών ομάδων", εξηγεί η διατροφολόγος Kλειώ Δημητριάδου. "Μας έχουν πει πως η δίαιτα είναι "κακή” λέξη, στη θέση της όμως επικρατούν νέες διατροφικές τάσεις, π.χ. η καθαρή διατροφή ή η ωμοφαγία. Όλα αυτά είναι απλά μια διαφορετική μορφή του αποκλεισμού και της στέρησης. Οι άνθρωποι στρέφονται προς την περιοριστική διατροφή, την αποκαλούν όμως καθαρή διατροφή. Γιατί άνθρωποι που δεν έχουν δυσανεξία στη γλουτένη να ακολουθούν δίαιτες χωρίς γλουτένη, χωρίς γαλακτοκομικά και με λίγους υδατάνθρακες; Πρόκειται ξεκάθαρα για μια μορφή διατροφικού περιορισμού".

Το πρόβλημα με τη μη-δίαιτα

To αντικρουόμενο αυτό ζήτημα έχει οδηγήσει στην άνοδο νέων κατηγοριών τροφών που υπόσχονται ότι θα μπορείς να έχεις ταυτόχρονατη σοκολάτα σου, λεπτό σώμα και την ψευδαίσθηση πως είσαι μια γυναίκα που τρώει ό,τι θέλει. Οι τροφές που σηκώνουν το βάρος αυτού του συνδυασμού δεν ονομάζονται πλέον "διαίτης" αλλά "υγιεινές".

Η διαιτολόγος λέει πως τα τρόφιμα που έχουν σήμανση ή αναφέρονται ως "υγιεινά" –από τους παρασκευαστές ή από την επικρατούσα άποψη– μπορεί να υποκινούν την περιοριστική διατροφή και κατά παράδοξο τρόπο να εμποδίζουν την απώλεια βάρους. "Ο υπαινιγμός της "υγιεινής διατροφής” μας οδηγεί να υποθέτουμε πως μια τροφή μας κάνει καλό λόγω της θετικής της συσχέτισης με την καλή διατροφή και τους ισχυρισμούς υγείας που τη συνοδεύουν" προειδοποιεί η ειδικός. "Πολλοί άνθρωποι δίνουν στον εαυτό τους την άδεια να φάει μια λιχουδιά ως ανταμοιβή για την επιλογή μιας "υγιεινής τροφής” με αποτέλεσμα να καταλήγουν με πολύ μεγαλύτερη θερμιδική πρόσληψη" συμπληρώνει. Δες επίσης: 8 ιδέες για να πίνεις 2 λίτρα νερό την ημέρα από τις Shape editors!

Να πώς μπορεί να κάνεις ανθυγιεινή healthy διατροφή

  • Παραγγέλνεις μεγάλο χάμπουργκερ με κόλα διαίτης ή τρως ασταμάτητα ξηρούς καρπούς.
  • Οι όλο και περισσότερες επεξεργασμένες "υγιεινές τροφές" και τάσεις, όπως τα ωμά επιδόρπια, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε ακούσια διατροφικά λάθη. Για παράδειγμα, μία "υγιεινή" μπάρα με βάση το ταχίνι και τους ξηρούς καρπούς ή ένα σάντουιτς με φιστικοβούτυρο συχνά περιέχουν περισσότερα λιπαρά και θερμίδες από τα συμβατικά αντίστοιχά τους.
  • Ακόμα και όταν επιλέγεις ως σνακ τροφές με πολλές (καλές) θερμίδες, μπορεί να αλλάξεις την ισορροπία της θερμιδικής σου πρόσληψης, ενώ αξίζει να θυμάσαι πως όσο πιο υγιεινή ή ωφέλιμη είναι η δημόσια εικόνα μιας τροφής, τόσο μεγαλύτερος γίνεται τελικά ο κίνδυνος της υπερβολής.
  • Ανάμεσα στους πιο πιθανούς "ενόχους" είναι οι μπάρες ενέργειας με πρωτεΐνη, που συχνά περιέχουν τις ίδιες ή περισσότερες θερμίδες από μια μεγάλη σοκολάτα, ενώ συχνά μπορεί να περιέχουν τα ίδια λιπαρά και ζάχαρη. Οι θερμίδες είναι θερμίδες από όπου κι αν προέρχονται.
  • Οι χωρίς γλουτένη επεξεργασμένες τροφές είναι αντίστοιχα παραπλανητικές, καθώς συχνά περιέχουν κρυμμένα συντηρητικά για να αντισταθμίσουν την έλλειψη της γλουτένης.
  • Οι τροφές χωρίς ζάχαρη, με στέβια, συνήθως περιέχουν –εκτός από στέβια– και τεχνητά γλυκαντικά, πολύ συχνά σε μεγαλύτερη ποσότητα από τη στέβια που προωθείται ως βασικό (ή και μοναδικό γλυκαντικό του προϊόντος. Και τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν άλλα δεδομένα.

Τι σημαίνει όντως υγιεινή διατροφή

Αντί να ελπίζεις πως οι τροποποιημένες τροφές θα κάνουν τη δύσκολη δουλειά αντί για σένα, κάτι που θα έχει διπλό αρνητικό αποτέλεσμα, δηλαδή στέρηση χωρίς μείωση βάρους, προσπάθησε να προσλαμβάνεις ισορροπημένα μακροθρεπτικά συστατικά μέσα από μια ποικιλία από πλήρεις και φυσικές τροφές. Εάν θέλεις να χάσεις κιλά ή έχεις κάποιο συγκεκριμένο στόχο υγείας, το μυστικό είναι να παρασκευάζεις μόνη σου τα γεύματά σου συχνά επιλέγοντας τα κατάλληλα υλικά και να μην υπερβαίνεις το μέγεθος της μερίδας. Αυτή είναι η απλή συνταγή για να μειώσεις θερμίδες και σάκχαρα χωρίς να νιώθεις πως κάνεις δίαιτα.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Διατροφή

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i