Πρωτεϊνικές δίαιτες | Οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες είναι τελικά τόσο καλές όσο υπόσχονται;

Οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες και υψηλές σε πρωτεΐνες είναι ισορροπημένες, ελκυστικές ή απλώς μόδα;

Πρωτεϊνικές δίαιτες | Οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες είναι τελικά τόσο καλές όσο υπόσχονται;

Ευχαριστούμε πολύ την Μαρία Αθ. Ψωμά, M.D., Ph.D., DU, ιατρού-μικροβιολόγου, Ιατρική της Παχυσαρκίας, διδάκτορος Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Πανεπιστήμιο Παρισιού VI)

Τα τελευταία χρόνια έχουν ειπωθεί πολλές ακραίες απόψεις για τις δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και χαμηλή σε υδατάνθρακες. Από τη μια υπάρχουν αυτοί που τις θεωρούν το «μαγικό εργαλείο» για την γρήγορη απώλεια βάρους και από την άλλη εκείνοι που ισχυρίζονται ότι δημιουργούν προβλήματα υγείας, αλλά και ότι η απώλεια βάρους δεν είναι μόνιμη. Η αλήθεια όμως, όπως πάντα, βρίσκεται κάπου στη μέση.

Πότε μια δίαιτα είναι πρωτεϊνική;

Για να χαρακτηριστεί έτσι μια δίαιτα πρέπει να έχει τουλάχιστον 25% πρωτεΐνη. Χαρακτηριστικές δίαιτες είναι η Άτκινς (ακραία πρωτεϊνική δίαιτα) και η δίαιτα της Ζώνης, η οποία περιλαμβάνει 30% πρωτεΐνη, 40% υδατάνθρακες και 30% λιπαρά. Η κλασική μεσογειακή διατροφή έχει 15% πρωτεΐνες, 55% υδατάνθρακες και 30% λιπαρά.

Στις πρωτεϊνικές δίαιτες οι ποσότητες είναι ελεύθερες;

Όχι. Οι ποσότητες πρέπει να είναι μετρημένες (μέγεθος παλάμης) σε κάθε γεύμα. Μόνο στις ακραίες, όπως η Άτκινς μπορεί να είναι απεριόριστες, που δεν το συνιστώ.

Πόση πρωτεΐνη χρειάζομαι;

Εξαρτάται από το βάρος, το ύψος και το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας.

  • Εάν δε γυμνάζεσαι, θα πρέπει να λαμβάνεις τουλάχιστον 0,8 gr/kgr μυϊκό ιστό. Αυτό μακροσκοπικά είναι το μέγεθος της παλάμης σου ως μερίδα σε κάθε γεύμα (μεσημέρι-βράδυ).
  • Εάν γυμνάζεσαι τρεις με πέντε φορές την εβδομάδα από 45 λεπτά έως μία ώρα, αυξάνεται σε 1gr/kgr βάρους. Εάν αυτό είναι πέντε φορές για περισσότερο από μία ώρα, τότε χρειάζεσαι 1,2 gr/kgr.
  • Η χαμηλή πρόσληψη σε πρωτεΐνη οδηγεί σε απώλεια μυϊκής μάζας και, άρα, μειώνει το μεταβολισμό. Και η υψηλή όμως, πάνω από το φυσιολογικό, πρόσληψη πρωτεΐνης μετατρέπεται σε λίπος και δημιουργεί προβλήματα, κυρίως στα νεφρά.
  • Η πρωτεΐνη σε κάθε γεύμα προκαλεί έκκριση της αυξητικής ορμόνης που αυξάνει τη μυϊκή μάζα και της γλυκαγόνης η οποία προκαλεί κορεσμό και αυξάνει τις καύσεις.
  • Επίσης, η διάσπαση της πρωτεΐνης σε αμινοξέα και η εκ νέου χρησιμοποίησή της από τον οργανισμό γίνεται στο συκώτι. Απαιτεί ενέργεια για να γίνει και προκαλεί την απελευθέρωση ενός μεγάλου ποσοστού θερμότητας, αυξάνοντας τη θερμογένηση.

Ποιες είναι οι αρνητικές συνέπειες μιας πρωτεϊνικής δίαιτας;

  • Μπορεί να είναι πέτρες στα νεφρά και αύξηση του ουρικού οξέος. Συνήθως αυτές συμβαίνουν όταν δεν υπάρχει ιατρική επίβλεψη και όταν τις εφαρμόζουν μακροπρόθεσμα άτομα με ήδη επιβαρημένη νεφρική ή ηπατική λειτουργία. Στην Άτκινς επίσης είχαμε αύξηση των λιπιδίων όταν εφαρμόστηκε στην αρχική της μορφή.
  • Πρωτεϊνικές δίαιτες που εφαρμόζονται από ιατρούς, όχι στις ακραίες μορφές, με πολλές σαλάτες, μετρημένη πρωτεΐνη και πιθανά κάποια πρωτεϊνικά έτοιμα σνακς, δεν παρουσιάζουν κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, προκαλούν ευεξία.
  • Όσον αφορά το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό, ειδικά στην αρχή, γιατί αποβάλλεται και μεγάλος όγκος υγρών. Χάνεται πολύ λίπος, με αποτέλεσμα να μικραίνει το μέγεθος ρούχων.
  • Το πρόβλημα είναι, μακροπρόθεσμα, να γίνει σταδιακή επαναεισαγωγή των υδατανθράκων και συντήρηση της απώλειας του βάρους.

Αληθεύει ότι οι πρωτεϊνικές δίαιτες ακολουθούνται ευκολότερα από άνδρες απ’ ό,τι σε γυναίκες λόγω ορμονών;

Διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν υπάρχουν, ειδικά για τις πρωτεϊνικές δίαιτες. Σε όλες τις δίαιτες οι άνδρες είναι προνομιούχοι, λόγω μεγαλύτερου μυϊκού συστήματος και λιγότερων ορμονικών αλλαγών.

Σε ποιους απευθύνεται μια τέτοια δίαιτα και σε ποιους όχι; 

Οι δίαιτες αυτές χρειάζονται οπωσδήποτε ιατρική επίβλεψη με αιματολογικές εξετάσεις. Δεν πρέπει να εφαρμόζονται για μεγάλες χρονικές περιόδους (1-2 μήνες), όπου ο ασθενής θα πρέπει να καλύπτεται με βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, γιατί αποβάλλονται πολλά με τα ούρα.

Το βασικότερο βήμα είναι η σταδιακή επαναεισαγωγή των υδατανθράκων. Εάν δε γίνει αυτό, τότε ξαναπαίρνεις όλο το χαμένο βάρος.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Life

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i