Από τη Βάνα Ρόζου, Υποψήφια Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, Διδάσκουσα Σχολής Εκπαίδευσης Mediterranean College.
Σύμφωνα με σύγχρονες έρευνες το παιχνίδι ορίζεται ως μια ψυχαγωγική, ενεργητική και εποικοδομητική διαδικασία, ένα απαραίτητο συστατικό της υγιούς ανάπτυξης και μάθησης όλων των παιδιών, σε όλες τις ηλικίες και τις κουλτούρες.
Αντιστοίχως η δημιουργικότητα είναι και αυτή πολύσημη έννοια. Μεγάλη διχογνωμία υπάρχει μεταξύ των επιστημόνων σχετικά με τον ακριβή ορισμό της. Σύμφωνα με ερευνητές, η δημιουργικότητα είναι εγγενές χαρακτηριστικό κάθε ανθρώπου. Όλοι οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν δημιουργικοί αρκεί να τους δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία και να μπορέσουν να δράσουν σε υποστηρικτικό περιβάλλον, ώστε να ξεδιπλώσουν τις δημιουργικές τους ικανότητες.
Κάθε παιχνίδι δεν είναι απαραίτητα και δημιουργικό
Η ύπαρξη δημιουργικού παιχνιδιού οφείλει την ύπαρξή του σε συνθήκες και προϋποθέσεις που σταδιακά θα οδηγήσουν σε αυτό.
Ας δώσουμε στα παιδιά κίνητρο να ξεκινήσει ένα δημιουργικό παιχνίδι, σε ένα πλούσιο σε ερεθίσματα περιβάλλον, το οποίο θα κινητοποιεί και θα έλκει τα παιδιά.
Τα παιδιά ερχόμενα σε επαφή με διαφορετικά υλικά, προϊόντα και τεχνικές καλλιεργούν τη φαντασία τους και ασκούν την κριτική τους σκέψη.
Βγάλτε τα παιδιά έξω!
Οι εξωτερικοί χώροι προσφέρουν πολλές δυνατότητες πειραματισμού και παρατήρησης, έγερσης όλων των αισθήσεων και αφήνουν τα παιδιά να εξερευνήσουν τα φυσικά υλικά, να πειραματιστούν με αυτά, μαθαίνοντας τις ιδιότητές τους.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Παιχνίδι με το παιδί: Τι είναι τα αισθητηριακά κουτιά και πως θα φτιάξεις τα δικά σου
Ας αφήσουμε τα παιδιά να πάρουν ελεγχόμενα ρίσκα!
Όπως προκύπτει από έρευνες, δίνοντας στα παιδιά την ευκαιρία να πάρουν ρίσκα ικανοποιούν αφενός τη φυσική τους περιέργεια, μαθαίνουν να διαχειρίζονται δυσκολίες από μικρή ηλικία, αλλά και αποκτούν αυτοπεποίθηση! Με τη λήψη ρίσκων τα παιδιά αναπτύσσονται ολόπλευρα, μαθαίνουν να τολμούν, να προσπαθούν και να ξανα-προσπαθούν όταν δεν τα καταφέρνουν, να διαχειρίζονται ματαιωτικές εμπειρίες και την αποτυχία με αποτελεσματικό τρόπο. Φυσικά πρέπει να διαχωρίσουμε την έννοια του κινδύνου με αυτή του ρίσκου.
Δεν ωθούμε τα παιδιά σε καμία περίπτωση σε δραστηριότητες που ενέχουν κίνδυνο φυσικού τραυματισμού, δεν είμαστε αμελείς και αδιάφοροι, απλώς ενθαρρύνουμε τα παιδιά να τολμήσουν να κάνουν πράγματα που θεωρούν δύσκολα. Ως εκ τούτου αναφερόμαστε πάντα σε «αναπτυξιακά κατάλληλο ρίσκο» - δηλαδή ανάλογο με την ηλικία και τις δυνατότητες του παιδιού. Η διακριτική επίβλεψη είναι πάντα αναγκαία.
Ας δώσουμε στα παιδιά τον απαραίτητο χρόνο
Η επάρκεια του χρόνου είναι βασική προϋπόθεση για να γίνει κανείς δημιουργικός. Όταν υπάρχει βιασύνη ή μη διαθεσιμότητα χρόνου για πειραματισμό, τα παιδιά δε μπορούν να καινοτομήσουν και να γίνουν δημιουργικά.
Ας ενθαρρύνουμε το διάλογο!
To περιβάλλον που στηρίζει το δημιουργικό παιχνίδι και εν γένει τη δημιουργικότητα θα πρέπει να προωθεί και την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μάθουμε να ακούμε με ενεργό τρόπο τα παιδιά και να ενθαρρύνουμε να εκφράζουν τις ιδέες και τις σκέψεις τους. Προσπαθούμε να κατεβαίνουμε πάντα στο ύψος των παιδιών και να διατηρούμε την οπτική επαφή μαζί τους. Ας σεβαστούμε τις ερωτήσεις και τις ασυνήθιστες ιδέες των παιδιών. Έτσι μόνο δε θα φοβούνται να τις εκφράσουν.
Χρησιμοποιούμε περισσότερες «ανοικτές ερωτήσεις»
Οι ανοικτές ερωτήσεις προκαλούν σκέψη και κεντρίζουν πάντα το ενδιαφέρον των παιδιών, ενισχύοντας παράλληλα το διάλογο. Θυμηθείτε: Στις ανοιχτές ερωτήσεις δεν υπάρχει σωστή ή λάθος απάντηση. Αντίθετα βοηθούν εμάς να καταλάβουμε και τα παιδιά να εκφράσουν τον τρόπο που κατανοούν τον κόσμο γύρω τους. Παραδείγματα ανοικτών ερωτήσεων:
- Πώς το έφτιαξες αυτό;
- Τι πιστεύεις ότι θα συμβεί αν....
- Τι σε έκανε να επιλέξεις αυτό ;
- Πώς θα αισθανόσουν αν .... κ.λπ.
Επιβραβεύουμε την προσπάθεια
Η θετική ενίσχυση έχει πάντα ευεργετικά αποτελέσματα.
Ας περιορίσουµε την παρακολούθηση της τηλεόρασης και την απασχόληση σε tablet, σε όσο λιγότερο μπορούμε.
Παρεµβαίνουµε με μέτρο στο παιχνίδι και προτείνουµε «λύσεις» όταν τα παιδιά μας ζητούν βοήθεια ή αν πρόκειται για ομαδικό/συνεργατικό παιχνίδι όταν τα παιδιά εκφράζουν υπερβολική επιθετικότητα.
Ας φέρουμε τα παιδιά σε επαφή με τις τέχνες
Τα παιδιά μέσω της επαφής τους με την τέχνη ωθούνται και ενθαρρύνονται να σκεφτούν δημιουργικά και να εξωτερικεύσουν µε τις προσωπικές τους ιδέες, συναισθήματα με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους.
Ας τολμήσουμε να γίνουμε κι εμείς οι ίδιοι δημιουργικοί!
Ας μην ξεχνάμε ότι τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί, λειτουργούν ως πρότυπα προς τα παιδιά. Άλλωστε σύγχρονες έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι μητέρες των πιο δημιουργικών παιδιών είχαν και οι ίδιες χαρακτηριστικά δημιουργικής προσωπικότητας. Δοκιμάστε να παίξετε με τα παιδιά παιχνίδια που ενθαρρύνουν τη φαντασία όπως τα παιχνίδια ρόλων, να δραματοποιήσετε ιστορίες και παραμύθια, να κάνετε μαζί κατασκευές χρησιμοποιώντας «ανοικτά υλικά» όπως τα υφάσματα που μπορούν να μετατραπούν σε ό,τι το παιδί φαντάζεται.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
