Από τη Νανά Τσουμάκη, σύμβουλο εκπαίδευσης (athinaedu.com)
«Τα πάντα ρει» έλεγε ο Ηράκλειτος τον 5ο αιώνα π.Χ., δε φανταζόταν όμως ότι αιώνες μετά αυτή η ρήση θα ήταν όχι μόνο επίκαιρη, αλλά και στενά συνδεδεμένη με την έννοια της προσαρμοστικότητας.
Τι είναι η προσαρμοστικότητα;
Είναι η ικανότητά μας, η οποία οφείλεται στην κλίση, στα κίνητρα και στη θέληση, να προσαρμοζόμαστε ή να αλλάζουμε για να αντιμετωπίσουμε μια νέα διαφορετική κατάσταση. Προσαρμοστικότητα σημαίνει να αξιοποιούμε τις νέες συνθήκες χωρίς να χάνουμε την προσωπική μας ταυτότητα. Είναι η ικανότητα που όλοι έχουμε μέσα μας, γιατί, όπως έχει πει και ο Δαρβίνος, «δεν επιβιώνει το δυνατότερο είδος ούτε το ευφυέστερο, αλλά το πιο ευπροσάρμοστο στις αλλαγές». Πολλές φορές όμως και, κυρίως εξαιτίας της καθημερινότητάς μας, την αδρανοποιούμε. Σε μια εποχή, ωστόσο, που όλα έχουν αλλάξει και έχουμε βγει από τη «ζώνη άνεσής μας» βλέπουμε την ευκαιρία να ενεργοποιήσουμε την ικανότητα της προσαρμοστικότητας, κάτι που θα μας φανεί χρήσιμο και όταν επιστρέψουμε στην κανονικότητά μας, στη μετα-COVID-19 εποχή.
Σχέσεις εν μέσω πανδημίας: Ποια είδη σχέσεων ενισχύθηκαν και ποια αποδυναμώθηκαν;
Ο ρόλος της στη ζωή μας
Η προσαρμοστικότητα είναι ικανότητα που μπορεί να βοηθήσει στην επαγγελματική εξέλιξη. Παλιότερα θεωρούσαμε ότι ένα υψηλό ΙQ είναι προϋπόθεση για γρήγορη και αξιόλογη επαγγελματική αναρρίχηση. Στη συνέχεια έγινε λόγος για το EQ (συναισθηματική νοημοσύνη), αφού ο επαγγελματικός μας χώρος συμπεριλαμβάνει σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Η προσαρμοστικότητα, το AQ (Adaptability Quotient), έχει προστεθεί πλέον στις δεξιότητες ενός επαγγελματία, καθώς απαιτείται να έχει ευελιξία, περιέργεια, θάρρος, ανθεκτικότητα και ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Ένας ιδανικός επαγγελματίας σήμερα θα πρέπει, λοιπόν, να διαθέτει και τα τρία: ΙQ, EQ και ΑQ. Μήπως ήρθε η ώρα να αξιοποιήσεις αυτή την «άβολη» κατάσταση της αβεβαιότητας ώστε να αποκτήσεις ευελιξία και προσαρμοστικότητα σε όλους τους τομείς της ζωής σου;
Κάν’ το όπως τα παιδιά!
· Τα παιδιά από τη φύση τους είναι προσαρμοστικά. Έχουν, για παράδειγμα, πιο ανεπτυγμένη περιέργεια ή είναι πιο τολμηρά, με αποτέλεσμα να προσαρμόζονται πιο εύκολα και γρήγορα από εμάς τους ενήλικες.
· Τα παιδιά δοκιμάζουν πιο εύκολα καινούρια πεδία, δουλεύουν με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έχουν συνηθίσει και τους αρέσει να χρησιμοποιούν νέα εργαλεία και μεθόδους.
· Τα παιδιά έχουν απορίες, ζητούν βοήθεια και κάνουν τις απαραίτητες ερωτήσεις όταν θέλουν να ξεκαθαρίσουν κάτι στο μυαλό τους.
· Τα παιδιά αποδέχονται τις καταστάσεις. Τις προσαρμόζουν στον εαυτό τους και ζουν χαρούμενα στο χώρο που τους δίνεται.
· Κάνε κι εσύ το ίδιο: Προσπάθησε να δεις μια κατάσταση μέσα από τα μάτια των παιδιών. Περιόρισε το «εγώ έτσι θέλω», «εγώ έτσι ξέρω να το κάνω», «εγώ έτσι λειτουργώ καλύτερα» και μπες σε διάθεση δοκιμής και εξερεύνησης.
4+1 tips για να αυξήσεις την προσαρμοστικότητά σου
Η προσαρμοστικότητα είναι μια εσωτερική δύναμη που μας βοηθά να αποτρέψουμε τα αρνητικά συναισθήματα όταν αντιμετωπίζουμε μια αλλαγή. Μελέτες δείχνουν ότι οι προσαρμοστικοί άνθρωποι δημιουργούν στενές σχέσεις, ουσιαστική αλληλεπίδραση και κάνουν πράγματα στα οποία δεσμεύονται. Γυρίζουν σελίδα γρήγορα και έχουν την ευκαιρία να επανακάμπτουν συναισθηματικά ακόμα και μετά από τραυματικά ή δραματικά γεγονότα.
#1 Να τολμάς: Κάποιες φορές μπαίνουμε σε μια νέα κατάσταση γεμάτοι προκαταλήψεις για όσα μπορεί να συμβούν. Αυτές οι προκαταλήψεις προέρχονται από προσωπικές εμπειρίες του παρελθόντος, από εμπειρίες άλλων ανθρώπων ή λανθασμένες πεποιθήσεις. Στη συνέχεια δημιουργούμε προσδοκίες για το τι θα συμβεί βασιζόμενοι σε αυτό που νομίζουμε και όχι σε αυτό που πραγματικά θα συμβεί. Κάλυψε το κενό ανάμεσα στο ρίσκο που βλέπεις στην αλλαγή και στις ευκαιρίες που προκύπτουν από το ρίσκο. Αν φοβάσαι κάτι, προσπάθησε να το αντιμετωπίσεις και όχι να το αποφύγεις.
#2 Να αναζητάς, να είσαι περίεργη: Ρώτα, ψάξε και μοιράσου αυτά που θέλεις να μάθεις. Πάρε όλα τα στοιχεία που χρειάζεσαι ώστε να αποφασίσεις τι θέλεις να κάνεις. Οι δεξιότητες είναι σαν την οδήγηση: όσο τις εξασκούμε τόσο περισσότερο βελτιωνόμαστε. Φρόντισε να παίρνεις ερεθίσματα καθημερινά. Διάβασε, άκου, γέμισε εμπειρίες που θα σου ανοίξουν ορίζοντες.
#3 Απόκτησε plan B, C ή D: Τίποτα δεν είναι γραμμένο σε πέτρα! Προσαρμόσου σε αυτά που είναι σημαντικά για εσένα. Μπορείς να τα πετύχεις, αρκεί να ξέρεις ποια είναι. Ο άνθρωπος που είναι προσαρμοστικός βλέπει το δάσος και όχι το δέντρο. Διατηρεί μια ολοκληρωμένη εικόνα των καταστάσεων που αντιμετωπίζει και τις βλέπει μέσα από το σωστό πρίσμα, όχι μεγεθυμένες. Έχει, επίσης, ξεκάθαρη εικόνα του τι συμβαίνει στο περιβάλλον του.
#4 Δημιούργησε πλαίσια υποστήριξης. Δεν είσαι μόνη. Επένδυσε χρόνο σε φίλους, οικογένεια, έμπιστους συνεργάτες, ώστε να λειτουργήσουν ως υποστηρικτικό πλαίσιο γύρω σου σε μεταβατικές περιόδους ή δύσκολες στιγμές. Μίλα γι’ αυτά που σε απασχολούν. Πολλές φορές οι άλλοι έχουν επίσης περάσει αυτό που περνάς εσύ τώρα και θα μπορούσαν να σε βοηθήσουν ώστε να βγεις από το τούνελ.
+1 Δώσε χρόνο στον εαυτό σου ώστε να αποδεχτεί ό,τι συμβαίνει. Ζωή χωρίς δυσκολίες δε γίνεται! Πάρε χρόνο ώστε να συνειδητοποιήσεις αλλά και να προγραμματίσεις τα βήματά σου. Να θυμάσαι, όμως, ότι «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού». Ο χρόνος δεν είναι για να βαλτώνουμε σε καταστάσεις ανούσιες, αλλά για να μας δώσει την ψυχραιμία να αντιδράσουμε και να πάρουμε ορθότερες αποφάσεις.
Μην ξεχνάς
· Η περίοδος αμηχανίας και ίσως απραξίας μετά από μια κρίση που προκύπτει είναι παροδική και μικρής διάρκειας.
· Διατήρησε μια αισιόδοξη προσέγγιση ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
· Μην αλλάζεις τις καλές συνήθειες για σωματική ευεξία που έχεις. Θα σε βοηθήσουν να παραμείνεις υγιής και έτοιμη να παλέψεις.
· Πίστεψε ότι θα καταφέρεις να ξεπεράσεις τις δυσκολίες, αρκεί να αξιοποιήσεις τις δυνάμεις σου.
· Γύρισε σελίδα γρήγορα. Η αρχή της επιτυχίας είναι η αποτυχία, αρκεί να κάνεις την ενδοσκόπησή σου και να επαναπροσδιοριστείς.
· Θεώρησε κάθε δυσκολία μια ευκαιρία μάθησης
ΜΗΝ ΞΕΧΝΆΣ ΠΟΤΕ: H στασιμότητα δεν ευνοεί την εξέλιξη. Το να μένεις απαράλλαχτη είναι μια προσέγγιση άκαμπτη, καθόλου βοηθητική για την εποχή που διανύουμε. Προσαρμόσου στα νέα δεδομένα χωρίς όμως να κάνεις εκπτώσεις στα όνειρά σου.
ΛΟΑΤ άτομα: Επηρεάζει ο σεξουαλικός προσανατολισμός τον κίνδυνο από COVID-19; Έρευνα απαντά
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
