Οδηγός επιβίωσης στα δύσκολα. Ξεπέρασέ τα!

Οδηγός επιβίωσης στα δύσκολα. Ξεπέρασέ τα!

Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τα αληθινά εμπόδια της ζωής και να τα ξεπεράσεις; Μια απόλυση, ένα διαζύγιο ή η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου είναι σαν τα πρώτα δευτερόλεπτα μετά την εκδήλωση φωτιάς: όποιος αντιδράσει γρηγορότερα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσει. Εξάλλου, όπως λένε και οι ειδικοί: «Εμπειρία δεν είναι αυτό που σου συμβαίνει, είναι το πώς δρας όταν σου συμβαίνει κάτι».

 

Απόλυση

Μπορεί από μια ξαφνική απόλυση να μην κινδυνεύει η ζωή σου, κινδυνεύει όμως η ψυχική υγεία και η καριέρα σου. Ωστόσο, εκείνο που θα πρέπει να θυμάσαι μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του προϊσταμένου σου που σε έκανε να παραλύσεις είναι ότι θα ζεις και αύριο το πρωί, θα ξαναδουλέψεις και, φυσικά, κάποια στιγμή θα βαρεθείς ξανά και τη νέα σου δουλειά. «Οι περισσότεροι βιώνουν την απόλυση ως επαγγελματική ματαίωση, απόρριψη, απογοήτευση, οικονομικό αδιέξοδο, ενώ νιώθουν έντονα ανασφάλεια και άγχος» εξηγεί ο Πάτροκλος Παπαδάκης, ψυχολόγος. Τι θα πρέπει να κάνεις αρχικά; Να διαχωρίσεις το γιατί απολύθηκες. Εάν, δηλαδή, συνέβη εξαιτίας οικονομικής κρίσης και οι απολύσεις ήταν μαζικές ή αν απολύθηκες μόνο εσύ, παρόλο που η εταιρεία σημειώνει θετικά αποτελέσματα. Διότι στην πρώτη περίπτωση ο ένοχος είναι η κρίση και πρόκειται για κάτι αναπόφευκτο που πρέπει να αποδεχτείς για να προχωρήσεις, ενώ στη δεύτερη θα πρέπει να εξετάσεις τα λάθη που έκανες ή τις παραλείψεις σου και σε οδήγησαν πρωί πρωί στην πόρτα του λογιστηρίου.

Ξεπέρασέ το!

• Μη μεγαλοποιείς τα γεγονότα «Στην απόλυση τείνουμε να μεγιστοποιούμε τα γεγονότα, ανάγοντας τη συγκεκριμένη μας εμπειρία σε συνολική απόρριψη της προσωπικότητας μας» τονίζει ο ειδικός. Μην επιτρέψεις η απόλυση να καταρρακώσει την αυτοπεποίθησή σου ως προς την επαγγελματική σου ικανότητα. Σκέψου και το θετικό: μπορεί να έχασες μια δουλειά, αλλά κέρδισες μια αποζημίωση.

• Δες τα πράγματα από αποστάση Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να εντοπίσει τα όποια λάθη του και να σκεφτεί τι θέλει και τι μπορεί να κάνει τώρα. Η απόλυση σε βοηθά να δεις τα πράγματα πιο ώριμα, να προσπαθήσεις στην επόμενη δουλειά περισσότερο, να φτιάξεις ένα νέο πλάνο και να πιστέψεις στον εαυτό σου πως μπορείς να τα καταφέρεις.

• Φτιάξε δίκτυο Παρ' το απόφαση: θα χρειαστεί να χτυπήσεις πόρτες για να βρεις την επόμενη δουλειά. Γι' αυτό κινητοποίησε φίλους, παλιούς συναδέλφους, γνωστούς και συγγενείς και άσ' τους να γίνουν το δικό σου γραφείο ευρέσεως εργασίας.

• Μην κάνεις αναγκαστικές διακοπές Προσπάθησε να μην απομονωθείς, να μην ξυπνάς αργά το μεσημέρι, να μη θεωρείς την εύρεση εργασίας «χαμένο» παιχνίδι επειδή δεν έχεις μέσο. Εάν το πρώτο σοκ της απόλυσης το δέχτηκε ο εγωισμός σου, μην επιτρέψεις στην καθημερινή σου ρουτίνα να δεχτεί το δεύτερο. Μείνε σε εγρήγορση, δραστηριοποιήσου, στείλε βιογραφικά, δες τις μικρές αγγελίες σε εφημερίδες και Διαδίκτυο, εκπαιδεύσου με σεμινάρια για να εμπλουτίσεις τις γνώσεις σου.

• Πρόσεχε τι στέλνεις Μην περιμένεις αποτελέσματα από τη μαζική αποστολή βιογραφικών. Δημιούργησε ένα φρέσκο, πλήρες βιογραφικό, στέλνε το σε κάθε εταιρεία ξεχωριστά, με συνοδευτική επιστολή που θα εξηγεί τους στόχους σου και μη φοβάσαι να επικοινωνήσεις μαζί τους για να ρωτήσεις αν το έλαβαν.

• Ζήτα βοήθεια Επειδή αυτό το διάστημα η αγορά είναι κλειστή, ζήτα τη βοήθεια ενός επαγγελματικού συμβούλου. Οι προτάσεις και οι κατευθύνσεις του θα είναι πολύτιμες για σένα.

 

Χωρισμός – Διαζύγιο

Όταν κάποιος χωρίζει, ανάλογα με το χαρακτήρα και τις προσωπικές του εμπειρίες περνάει ουσιαστικά τα στάδια του πένθους. Η καρδιά του είναι ραγισμένη και αυτό δεν είναι μελό, είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο. Τα τελευταία χρόνια εξελικτικοί ψυχολόγοι, νευροεπιστήμονες και ερευνητές έριξαν φως στο μυστήριο του πόνου του χωρισμού. Ο πόνος από το τέλος μιας ερωτικής σχέσης είναι ισχυρός και τραυματικός. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η μαζική έκκριση ορμονών του στρες, που συνήθως συνοδεύουν τέτοια γεγονότα, μπορούν να αποδυναμώσουν την καρδιά, ένας λόγος για τον οποίο επιστήμονες αποκαλούν αυτό το φαινόμενο ως σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς. Τι συμβαίνει συνήθως; Αρχικά το άτομο που χωρίζει δεν μπορεί να πιστέψει ότι συνέβη κάτι τέτοιο και αρνείται να το αποδεχτεί. Στη συνέχεια νιώθει θυμό για τον πρώην σύντροφό του αλλά και για τον εαυτό του, π.χ., γιατί ίσως δεν έκανε κάτι παραπάνω για να διατηρήσει τη σχέση.

Ξεπέρασέ το!

• Βίωσε το πένθος του χωρισμού Μην προσπαθείς να αποφύγεις τα συναισθήματα θλίψης.

• Αποδέξου το Χωρισμός σημαίνει ότι κάποιος από τους δυο παύει να είναι ικανοποιημένος, σε συναισθηματικό, σεξουαλικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.

• Ανάλαβε την ευθύνη της επιλογής σου Μην κατηγορείς τον πρώην σύντροφό σου, ή τους γονείς σου, ή τα τρίτα άτομα που σε οδήγησαν στον χωρισμό. Οι κατηγορίες μόνο μειωμένη αυτοπεποίθηση δείχνουν, ενώ δε σε βοηθούν να εντοπίσεις τα λάθη σου και να βελτιώσεις τον εαυτό σου. Ξέχασε κάθε μορφής εκδικητικότητα, αποφεύγοντας να διαδίδεις πράγματα σε βάρος του. Μια τέτοια συμπεριφορά δείχνει μικροπρέπεια και οι συκοφαντίες συνήθως είναι μια μορφή βίας με στόχο την κοινωνική ταπείνωση και τον εξευτελισμό. Η ανάγκη έκθεσης, ακόμη και διασυρμού του πρώην συντρόφου οδηγεί σε συναισθήματα ντροπής και ενοχής, όταν περάσει η μπόρα του χωρισμού.

• Μη γυρίζεις πίσω Οι άνθρωποι έχουμε την απίστευτη ικανότητα να ξεχνάμε αρκετές φορές τις αρνητικές στιγμές σε μια σχέση και να συγκρατούμε μόνο τις θετικές. Σε αυτό το σημείο αναζητάμε το σύντροφό μας μετατρέποντας το χωρισμό σε διαδικασία χωρίς τέλος. Απόφυγε τις οικειότητες έτσι ώστε να ξεκαθαριστούν τα συναισθήματα και από τις δύο πλευρές. Τα φιλικά ραντεβού και οι συναντήσεις με διαφορές προφάσεις το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι η επιστροφή σε προηγούμενα στάδια του χωρισμού.

• Δες το χωρισμό ως ευκαιρία και όχι ως αποτυχία Εκμεταλλεύσου αυτή την περίοδο για να επανεξετάσεις τις δυνατότητες, τα όνειρα και τις προσδοκίες σου. Κάνε τις αλλαγές που πάντα ήθελες, π.χ., να αδυνατίσεις, να αλλάξεις γκαρνταρόμπα, να πας ένα ταξίδι, να επιστρέψεις στα θρανία. Αντιμετώπισε την περίοδο χωρισμού ως το μεταβατικό στάδιο για μια νέα ζωή η οποία θα ικανοποιεί περισσότερες ανάγκες και επιθυμίες σου.

• Μείνε για λίγο μόνη Απόφυγε να καλύψεις το κενό με κάποια «συναισθηματική νταντά», ρόλο που τον παίζουν οι φίλοι ή οι νέες ερωτικές γνωριμίες.

• Μίλα σε φίλους Η απομόνωση αποτελεί εμπόδιο στην υγιή αντιμετώπιση του χωρισμού. Πολλοί άνθρωποι πιθανόν να μη γνωρίζουν πώς να σε βοηθήσουν ή μπορεί να μη θέλουν να σε ενοχλήσουν. Προσέγγισέ τους εσύ, εξέφρασε τις ανάγκες σου και προσπάθησε να είσαι θετική στην πρόσκληση κάποιου φίλου για έξοδο.

• Προχώρησε μπροστά Προσπάθησε να συγχωρέσεις, δηλαδή να ξεχάσεις και να προχωρήσεις στη ζωή σου. Κάθε σχέση μας επιτρέπει να συν-χωρούμε, να επεξεργαζόμαστε δηλαδή διαφορετικά τα γεγονότα και τις συμπεριφορές. Η συγχώρεση μάς ωριμάζει και επιτρέπει την κατανόηση του άλλου και της όποιας αδυναμίας του να σταθεί στη σχέση, προσφέροντας απλόχερα δύναμη, αντοχή στη ματαίωση και ισχυρή αυτοπεποίθηση. Να θυμάσαι αυτή την παγκόσμια αλήθεια: τόσο εσύ όσο και ο πρώην σύντροφός σου μπορεί να μην ταιριάξατε μεταξύ σας, αλλά μπορεί να ταιριάξετε θαυμάσια με ένα άλλο άτομο. Υπάρχει κάπου εκεί έξω.

 

Απώλεια - Πένθος

«Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου αποτελεί ισχυρό σοκ», σημειώνει ο Πάτροκλος Παπαδάκης, και προσθέτει: «Πονάμε, θυμώνουμε και αρχικά προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι τίποτα δεν έχει συμβεί. Όλα μοιάζουν άδικα και μάταια. Όσο περνάει ο χρόνος βυθιζόμαστε στη θλίψη. Νιώθουμε απόγνωση και απομονώνουμε τον εαυτό μας από τους ανθρώπους και τις δραστηριότητες που συμμετείχαμε (εργασία, χόμπι, διασκέδαση, επικοινωνία κ.ά.). Μοιάζει δύσκολο να σταματήσουμε τα δάκρυα ή, από την άλλη, δεν μπορούμε να κλάψουμε. Μέχρι να αποδεχθούμε το γεγονός της απώλειας και να αξιολογήσουμε τις αναμνήσεις μας βιώνουμε πόνο, ψυχικό και σωματικό και ο προσωπικός μας θρήνος μοιάζει με μία “φυλακή” μέσα από την οποία αδυνατούμε να βγούμε».

Ξεπέρασέ το!

• Εκδήλωσε τα συναισθήματά σου και το θρήνο σου και μην προσπαθείς να τα αποφύγεις. Αν και ακούγεται απλό, είναι αρκετά δύσκολο και λόγω των κοινωνικών κανόνων που επικρατούν και σύμφωνα με τους οποίους δεν επιδοκιμάζεται η εκδήλωση έντονων συναισθημάτων.

• Ανοίξου Μίλησε για τα συναισθήματά σου στην οικογένεια ή σε φίλους σου. Η αποφυγή των δυσάρεστων συναισθημάτων πιθανόν να παρατείνει το πένθος και να οδηγήσει σε ψυχικές ή σωματικές επιπλοκές. Κανείς δεν μπορεί να σου πει πότε «πρέπει» να ξεπεράσετε το γεγονός.

• Μοιράσου τις εμπειρίες σου Μη φοβάσαι να αναφέρεσαι στο πρόσωπο που πέθανε και να μοιράζεσαι τις αναμνήσεις σας. Μην αποφεύγεις τις οικογενειακές εκδηλώσεις πένθους, π.χ., μνημόσυνο, καθώς και τις επετείους και γιορτές, αλλά μοιράσου τα συναισθήματα που βιώνεις. Προσπάθησε να μοιραστείς την εμπειρία σου με άλλους ανθρώπους, γιατί έτσι θα διαπιστώσεις ότι δεν είσαι μόνη.

• Πάρε το χρόνο σου Μην έχεις παράλογες απαιτήσεις από τον εαυτό σου και μην πιέζεσαι να κάνεις πράγματα που νιώθεις ότι δεν είσαι σε θέση να φέρεις σε πέρας. Από την άλλη, μην αφήνεις την αρνητική σου διάθεση να αποτρέπει τη συμμετοχή σου σε ευχάριστες δραστηριότητες. Μπορεί να νιώθεις πως δεν πρόκειται να αντλήσεις ευχαρίστηση από αυτές, αλλά αν υπερνικήσεις την αρχική αδράνεια, θα διαπιστώσεις ότι θα σε βοηθήσουν να ξεχαστείς.

• Γίνε δημιουργική Ασχολήσου με δραστηριότητες που σε ευχαριστούν ή σε χαλαρώνουν. Έκφρασε τα συναισθήματά σου με δημιουργικούς τρόπους: γράψε όλα αυτά που σκέφτεσαι και αισθάνεσαι, ασχολήσου με την τέχνη, ξεκίνα μαθήματα σε τομείς που σας ενδιαφέρουν.

• Φρόντισε να μην απομονωθείς «Πολλές φορές κάποιος που πενθεί απομονώνεται από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο και η απώλεια επεκτείνεται και στους ανθρώπους που θα μπορούσαν να τον στηρίξουν» λέει ο ειδικός. «Κάποιες φορές ευθύνεται ο ίδιος, αφού εκδηλώνει το θυμό του στους γύρω του. Άλλες φορές τον απομονώνει το κοινωνικό σύνολο, επειδή δεν ξέρει πώς να τον στηρίξει και γι’ αυτό τον αποφεύγει, αλλά και γιατί τους φέρνει κοντά σε ένα μεγάλο ανθρώπινο φόβο: το θάνατο. Η παρουσία ανθρώπων γύρω σου σε βοηθά να μην απομονωθείς και να μη βιώνεις το συναίσθημα της μοναξιάς» συμπληρώνει ο ίδιος.

• Ζήτα τη βοήθεια ενός ειδικού Θα μπορέσεις να επεξεργαστείς κάποιες όψεις των προβλημάτων που αντιμετωπίζεις. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι όσο άσχημα και αν νιώθεις, είναι δυνατόν να ξεπεράσεις τις όποιες δυσκολίες και να συνεχίσεις τη ζωή σου – απλώς χρειάζεσαι βοήθεια.

 

Τα βασικά στάδια του πένθους

Η διαδικασία του πένθους αλλά και ενός χωρισμού ή μιας αιφνίδιας απόλυσης ακολουθεί τρία ουσιαστικά στάδια:

1. Η άρνηση Αρχικά αρνείσαι το γεγονός. Προσπαθείς να αποφεύγεις καταστάσεις που σου θυμίζουν την απώλεια που βίωσες. Η αντίδρασή σου μπορεί να είναι παθητική (επιλέγεις να μην κάνεις τίποτα) ή ενεργητική (να βοηθήσεις τους άλλους να το ξεπεράσουν). Συνήθως γεννούνται ερωτήματα όπως «γιατί αυτός;» ή «γιατί σ' εμένα;» ή «γιατί τώρα;». Πρόκειται για ένα στάδιο πολύ εξουθενωτικό για σένα, όπου διαταράσσεται ο ύπνος και η όρεξή σου, ενώ μειώνεται η ενέργειά σου. Το αίσθημα της κόπωσης είναι πολύ έντονο.

2. Η κατάθλιψη Πολλές αντιδράσεις που συμβαίνουν σε αυτό το στάδιο μοιάζουν με συμπτώματα κατάθλιψης, αλλά δεν αποτελούν κατάθλιψη με την κλινική-διαγνωστική της έννοια. Βιώνεις έντονα το αίσθημα της απόγνωσης και της μοναξιάς, ενώ συχνά κατηγορείς τον εαυτό σου και νιώθεις ενοχές, επειδή δεν μπόρεσες να κάνεις κάτι για να το αποτρέψεις, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεις χαμηλή αυτοεκτίμηση. Το κλάμα είναι ένας τρόπος συναισθηματικής αποφόρτισης. Υπάρχουν και εδώ διαταραχές στον ύπνο (ξυπνήματα ή εφιάλτες), αλλά και υπερυπνία, που χρησιμοποιείται ως ένας τρόπος αποφυγής των άσχημων συναισθημάτων. Επίσης, διαταραχές στην όρεξη (ανορεκτικές ή βουλιμικές τάσεις), καθώς και απώλεια της επιθυμίας και κόπωση.

3. Η αποδοχή Το τελευταίο στάδιο είναι αυτό της αποδοχής του γεγονότος. Εδώ αντιμετωπίζεις τη σκληρή πραγματικότητα, θέτεις σε ρεαλιστικές βάσεις τις αναμνήσεις σου, θετικές και αρνητικές.

 

Συνεργάστηκε ο Πάτροκλος Παπαδάκης, ψυχολόγος, μέλος του Πανελλήνιου Ψυχολογικού Συλλόγου

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr