istock
Γράφει η Γεωργία Μηλάκη, Παθολόγος Ογκολόγος, MD, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος Creta Interclinic - HHG
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στον ανδρικό πληθυσμό. Υπολογίζεται ότι ένας στους οκτώ Έλληνες, θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη κατά τη διάρκεια της ζωής του, ευτυχώς όμως στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, η εξέλιξη της νόσου είναι αργή, διαρκεί πολλά χρόνια και λίγοι ασθενείς θα καταλήξουν από τη νόσο. Η μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται μετά τα 65 έτη, ενώ ελάχιστα είναι τα περιστατικά σε ηλικία κάτω των 55 ετών. Ο καρκίνος του προστάτη προκαλεί συμπτώματα όταν η ασθένεια είναι πια προχωρημένη.
Η διάγνωση και η θεραπευτική αντιμετώπιση
Για ασθενείς με κλινική υποψία ή για εκείνους τους ασθενείς που ζητούν να ελεγχθούν στα πλαίσια ενός τακτικού ελέγχου, η διάγνωση βασίζεται στα επίπεδα του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στο αίμα και στη δακτυλική εξέταση. Η ευρεία διάδοση του προληπτικού ελέγχου του καρκίνου του προστάτη, οδήγησε στην έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία της νόσου με χειρουργείο (προστατεκτομή) ή ακτινοθεραπεία. Ωστόσο, το 40% των ασθενών με κλινικά σημαντικό καρκίνο εντοπισμένο μέσα στον προστάτη, που υποβλήθηκαν σε ριζική προστατεκτομή, θα παρουσιάσουν υποτροπή της νόσου είτε τοπικά, είτε με μεταστάσεις κυρίως στα οστά, ενώ το 10% των περιπτώσεων καρκίνου προστάτη είναι μεταστατικοί στη διάγνωσή τους.
Οι εξελίξεις για τον καρκίνο του προστάτη
Τα τελευταία χρόνια οι επιστημονικές εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε καθυστέρηση την εξέλιξη της νόσου, συμβάλλοντας σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη συνολική επιβίωση των ασθενών με καρκίνο προστάτη. Οι νέες επιστημονικές προσεγγίσεις αντιμετώπισης (φαρμακευτική αγωγή, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία) σε συνδυασμό με την βραδεία πρόοδο της νόσου και τη μεγάλη ηλικία των ασθενών, έχει σαν αποτέλεσμα ο υποτροπιάζων ή ο μεταστατικός καρκίνος του προστάτη, να αποτελεί ένα χρόνιο νόσημα. Ο θεράπων γιατρός ανάλογα την περίπτωση θα επιλέξει την κατάλληλη προσέγγιση αντιμετώπισης της νόσου, ακόμη και την περίοδο της πανδημίας. Η συστηματική παρακολούθηση των ασθενών σε όλα τα στάδια της νόσου είναι ιδιαίτερα σημαντική και καθορίζει την πρόγνωση.
Καρκίνος προστάτη και COVID-19
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του SARS-CoV-2, λόγω αφενός του φόβου των ασθενών για πιθανή μετάδοση του ιού και αφετέρου της αποθάρρυνσης πρόσβασης σε κάθε μονάδα παροχής υγείας για τη διατήρηση εφεδρειών για τους ασθενείς με COVID-19 από τους κρατικούς φορείς, η παρακολούθηση παραμελείται σημαντικά με σοβαρές συνέπειες. Οι συνέπειες αυτές έγιναν αντικείμενο μελετών με προφανή αποτελέσματα την αύξηση του αριθμού των θανάτων από καρκίνο.
Μία πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη (Amit Sud et al, The Lancet), ανέλυσε την επίπτωση της καθυστέρησης της διάγνωσης 12 μήνες, (Μάρτιος 2020 - Μάρτιο 2021), για τις πιο συχνές κακοήθειες (καρκίνος μαστού, πνεύμονα, παχέος εντέρου, οισοφάγου).
Περίπου 3.500 επιπλέον θάνατοι και 60.000 χρόνια απώλειας ζωής, οφείλονται στην καθυστερημένη διάγνωση καρκίνου λόγω των περιοριστικών μέτρων για τη νόσο COVID-19, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό επιβεβαιώθηκε από μία δεύτερη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Oncology (Richard Sullivan et al), που έδειξε ότι η καθυστέρηση στη διάγνωση των πιο συχνών μορφών καρκίνου σταδίου Ι-ΙΙΙ κατά 3 μήνες, μειώνει τη 10ετή επιβίωση κατά 10%, ποσοστό που φτάνει στο 30%, αν η καθυστέρηση της διάγνωσης ξεπερνά τους 6 μήνες. Για την πλειοψηφία των συμπαγών όγκων, ανάμεσά τους και ο καρκίνος του προστάτη, η 10ετής επιβίωση ισοδυναμεί με ίαση. Καθυστέρηση στη διάγνωση καρκίνου κατά 3-6 μήνες σε ασθενείς με πρώιμο καρκίνο καθιστά τη νόσο, μη ιάσιμη. Και αν συνυπολογίσουμε τους ασθενείς εκείνους που δεν έχουν άμεση πρόσβαση στο σύστημα υγείας, οι επιπτώσεις είναι ακόμη σοβαρότερες.
Οι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο προστάτη πρέπει να έχουν άμεση πρόσβαση σε θεραπευτική αντιμετώπιση
Λόγω της πανδημίας Covid-19, παρατηρείται ότι μεγάλος αριθμός Ελλήνων έχουν παραμελήσει ή και εγκαταλείψει τον προληπτικό έλεγχο για καρκίνο. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can, αναδείχθηκε ότι στη χώρα μας μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγιναν κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα. Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκαν κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντα, ενώ παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση πάνω από 2 μήνες από την πρώτη επίσκεψη στο γιατρό.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ογκολογικής και Ουρολογικής εταιρείας τονίζουν ότι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο προστάτη ακόμη και με μικρό φορτίο νόσου, θα πρέπει να έχουν άμεση πρόσβαση σε θεραπευτική αντιμετώπιση από τον ογκολόγο τους, χωρίς καθυστερήσεις που μπορεί να οφείλονται στη διαχείριση της πανδημίας.
Οι ταχέως εξελισσόμενες περιπτώσεις καρκίνου προστάτη, είναι ασθενείς "υψηλής προτεραιότητας" και πρέπει να αντιμετωπίζονται εντός έξι εβδομάδων. Πρόκειται για συμπτωματικούς ασθενείς με μεταστατική νόσο που απειλούνται από επιπλοκές, όπως συμπίεση νωτιαίου μυελού, αιμορραγία, υδρονέφρωση ή νεφρική ανεπάρκεια αλλά και ασθενείς κάτω των 60 ετών υπό συστηματική θεραπεία που εμφανίζουν παρενέργειες. Ανάλογα με τις ενδείξεις, ο γιατρός που τους παρακολουθεί θα καθορίσει την φαρμακευτική αγωγή που θα πρέπει να ακολουθήσουν. Οι ασθενείς που λαμβάνουν ήδη φαρμακευτική αγωγή και εμφανίζουν συνεχιζόμενη ανταπόκριση, δεν θα πρέπει να την διακόπτουν με το πρόσχημα της πιθανής έκθεσης στον ιό SARS-CoV-2, τηρώντας φυσικά όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Επίσης επειδή οι ασθενείς με καρκίνο προστάτη, λόγω της ηλικίας τους, των συνοδών νοσημάτων και των χρόνιων προβλημάτων υγείας που συνοδεύουν την κακοήθεια, ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ασθενών χρήζουν εμβολιασμού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
