Πέτρες στη χολή: Ένας ύπουλος εχθρός για την υγεία μας

Τι σημαίνει όταν κάποιος έχει "πέτρες στη χολή";

Gallstones iStock

Ο όρος χολολιθίαση προκύπτει από τις λέξεις χολή + λιθίαση (λίθος = πέτρα) και είναι η πάθηση που εμφανίζεται ακριβώς με αυτή τη μορφή (πέτρες στη χολή). Οι πέτρες στη χολή εμφανίζονται περίπου στο 10 – 25% του ανθρώπινου πληθυσμού και αποτελούν μια αρκετά συχνή νόσο.

Ο Dr. Φώτης Αρχοντοβασίλης, Γενικός Χειρουργός και Διευθυντής της ΣΤ’ Χειρουργικής Κλινικής στο Metropolitan General, μας εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις πέτρες στη χολή.

Τι είναι η χολή και ποιος είναι ο ρόλος της χοληδόχου κύστεως στο σώμα;

Λίγα λόγια για τη χολή...

Η χολή είναι ένα πράσινο υγρό που συμβάλει στην πέψη. Είναι ιδιαίτερα σημαντική για την απορρόφηση των λιπών και των βιταμινών, γιατί χωρίς αυτή οι ουσίες αυτές θα παρέμεναν αδιάσπαστες. Η χολή παράγεται στο ήπαρ (συκώτι), αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη και εκκρίνεται μετά από κάθε γεύμα.

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα αρκετά μικρό όργανο του ανθρωπίνου σώματος που βρίσκεται στο πάνω δεξί μέρος της κοιλιακής χώρας. Εντός αυτού του οργάνου, μπορούν να δημιουργηθούν ίζημα (λάσπη) και πέτρες.

Γιατί δημιουργούνται πέτρες στη χολή;

Όταν κάποια από τα συστατικά της χολής (χολικά άλατα, λεκιθίνη, χοληστερόλη) σταματούν να είναι διαλυτά, κατακάθονται στη χοληδόχο κύστη.

Παράγοντες που εντείνουν την εμφάνιση χολολιθίασης:

  • Τροφές πλούσιες σε λίπη
  • Δίαιτα πτωχή σε φυτικές ίνες
  • Αιματολογικές παθήσεις
  • Ορμονικές διαταραχές
  • Παχυσαρκία
  • Κληρονομικότητα
  • Ηλικία

Πώς γίνονται αντιληπτές οι πέτρες στη χολή;

Η χολολιθίαση μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Συνήθως, όμως, αυτό που αισθάνεται ένας ασθενής είναι αίσθημα βάρους στην άνω δεξιά κοιλία, ναυτία, ή ενοχλήσεις στο στομάχι. Πολύ συχνά, τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται μετά από ένα λιπαρό γεύμα και ο ασθενής νομίζει ότι πρόκειται για ενοχλήσεις από το στομάχι. Στην πραγματικότητα, όμως πρόκειται για χολολιθίαση, που μπορεί να εκδηλωθεί και με ακόμη πιο έντονη συμπτωματολογία: κολικούς ή σοβαρές επιπλοκές.

Όταν παρουσιαστεί έντονος πόνος που διαρκεί για λίγες ώρες με υφέσεις και εξάρσεις πρόκειται για κολικό χοληφόρων. Αυτό αποτελεί το πρώτο σημαντικό "καμπανάκι" ότι το πρόβλημα της χολολιθίασης έχει γίνει πλέον σοβαρό και χρήζει αντιμετώπισης.

Συχνά, αυτός ο πόνος συνδυάζεται με:

  • Εμετό
  • Ναυτία
  • Πυρετό
  • Εφίδρωση
  • Ίκτερο (Κιτρίνισμα του δέρματος)

Ποιες είναι οι επιπλοκές της χολολιθίασης;

Η χολολιθίαση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο διεξάγεται η χειρουργική επέμβαση της χολοκυστεκτομής.

Πιο αναλυτικά, οι βασικότερες επιπλοκές είναι:

Οξεία Χολοκυστίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή της χοληδόχου κύστεως. Συνοδεύεται συνήθως από πυρετό και άλγος που διαρκεί για αρκετή ώρα. Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος περιτονίτιδας, για αυτό είναι σημαντικό ο ασθενής να χειρουργηθεί άμεσα.

Οξεία Χολαγγειίτιδα: Πρόκειται για μια φλεγμονή στο δίκτυο της χολής που προκαλείται, όταν οι πέτρες φράξουν τον χοληδόχο πόρο. Πρόκειται για ακόμη πιο σοβαρή κατάσταση από την χολοκυστίτιδα, αφού μπορεί να δημιουργήσει μέχρι και ηπατικά αποστήματα.

Οξεία Παγκρεατίτιδα: Είναι η πλέον σοβαρή επιπλοκή, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του ασθενούς. Μπορεί να προκληθεί σε περίπτωση που οι πέτρες φράξουν τον παγκρεατικό πόρο.

Ίκτερος: Η απόφραξη του χοληδόχου πόρου ενδέχεται να προκαλέσει ίκτερο, δηλαδή κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού σημείου του ματιού. Η αλλαγή αυτή του χρώματος προκαλείται από διαταραχή της χολερυθρίνης που υπάρχει στο αίμα. Ένα από τα βασικά αίτια αυτής της διαταραχής είναι και οι πέτρες στη χολή.

Καρκίνος της χοληδόχου κύστης: Σε κάποιες περιπτώσεις, ενδέχεται οι πέτρες να παραμείνουν για πολλά χρόνια στο σώμα του ασθενούς χωρίς να διαγνωσθούν και να αφαιρεθούν. Τότε μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα εμφάνισης καρκίνου στη χοληδόχο κύστη.

Τι πρέπει να κάνει κάποιος όταν εντοπίσει τα συμπτώματα;

Είναι σημαντικό, όταν κάποιος εντοπίσει τα συμπτώματα της χολολιθίασης να απευθυνθεί σε έναν εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό. Ο ιατρός θα αναλάβει να πραγματοποιήσει μια εμπεριστατωμένη διάγνωση, ώστε να επιλέξει την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία για τον ασθενή.

Είναι σημαντικό να προλάβουμε τις επιπλοκές που ενδέχεται να προκληθούν λόγω της χολολιθίασης. Για αυτό το λόγο, η αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι χειρουργική.

Γιατρός

Πώς γίνεται η διάγνωση της χολολιθίασης;

Η διάγνωση περιλαμβάνει, αρχικά, τη λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς και η κλινική εξέταση. Ο ιατρός συστήνει παράλληλα τη διεξαγωγή αιματολογικών εξετάσεων. Ανάλογα την περίπτωση, ένα υπερηχογράφημα ή μια μαγνητική τομογραφία μπορεί να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.

Εφόσον οι πέτρες έχουν φράξει τον χοληδόχο ή τον παγκρεατικό πόρο μπορεί να απαιτείται πριν το χειρουργείο η διενέργεια μιας θεραπευτικής αφαίρεσης των λίθων. Η αφαίρεση πραγματοποιείται ενδοσκοπικά με μία εξέταση που ονομάζεται ERCP (ενδοσκοπική ανάστροφη χολαγγειοπαγκρεατογραφία).

Πώς αντιμετωπίζεται η χολολιθίαση;

Η χολολιθίαση αντιμετωπίζεται χειρουργικά με χολοκυστεκτομή. Ουσιαστικά αποτελεί μια προληπτική επέμβαση που στοχεύει στην αποφυγή εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών. Η χολοκυστεκτομή στις μέρες μας αποτελεί μια εξαιρετικά ασφαλή επέμβαση που μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά. Είναι πλέον πραγματικά ασύνηθες να γίνεται μια χολοκυστεκτομή ανοικτά, με την κλασσική χειρουργική. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει ή να απαιτηθεί μόνο σε περιπτώσεις σοβαρότατων επιπλοκών και περιτονίτιδας – πάντα, βέβαια, ανάλογα με την εμπειρία και τις γνώσεις του θεράποντος χειρουργού.

Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση χολολιθίασης

Ο Γενικός Χειρουργός πραγματοποιεί 3 – 4 μικρές οπές στην κοιλιακή χώρα. Μέσω αυτών θα περάσουν η ενδοσκοπική κάμερα και τα ειδικά λαπαροσκοπικά εργαλεία που θα βοηθήσουν να γίνει η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Εφόσον, ο ιατρός το επιτρέψει, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του την αμέσως επόμενη μέρα.

Πλεονεκτήματα μεθόδου (συγκριτικά με την ανοικτή μέθοδο):

  • Μικρές οπές και όχι μεγάλη τομή
  • Ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
  • Ταχεία ανάρρωση
  • Άμεση επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες

Ρομποτική αντιμετώπιση χολολιθίασης

Η χολολιθίαση αντιμετωπίζεται ρομποτικά με το υπερ-σύγχρονο ρομποτικό μηχάνημα DaVinci. Το ρομποτικό μηχάνημα επιτρέπει στον χειρουργό να έχει απόλυτο έλεγχο του χειρουργικού πεδίου και να πραγματοποιεί κινήσεις με απόλυτη ακρίβεια. Με το ρομπότ έχουμε όλα τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής. Σε αυτά προστίθενται η ακρίβεια και η εξαιρετική τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου, που μόνο ένα ρομποτικό χειρουργικό σύστημα μπορεί να προσφέρει.

Πλεονεκτήματα (επιπρόσθετα της λαπαροσκοπικής μεθόδου):

  • Εξαιρετική ακρίβεια κινήσεων
  • Πολύ μεγάλη συνθετότητα και πολυπλοκότητα κινήσεων, που μιμούνται το ανθρώπινο χέρι
  • Απίστευτη ευκρίνεια, με τρισδιάστατη (3D) απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου
  • Απαράμιλλη εργονομία για τον χειρουργό

Όπως και στην Λαπαροσκοπική, έτσι και στην Ρομποτική χολοκυστεκτομή, ο ασθενής έχει ταχύτατη ανάρρωση με άμεση επιστροφή στην εργασία του, ενώ εξέρχεται εντός 24 ωρών από το νοσοκομείο.

 

Αρχοντοβασίλης

Eυχαριστούμε τον Dr. Αρχοντοβασίλη, Γενικό Χειρουργό με εξειδίκευση στην Ελάχιστα Επεμβατική, Λαπαροσκοπική και Ρομποτική Χειρουργική του πεπτικού συστήματος. Εκπαιδευμένος και πιστοποιημένος στη Ρομποτική Χειρουργική με το ρομποτικό χειρουργικό σύστημα DaVinci X, στο διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο RAIN (Italy). Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής και πιστοποιημένος εκπαιδευτής της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Διατροφή

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i