Petko Ninov
Το κάπνισμα παραμένει μια από τα κύριες αιτίες πρόωρων θανάτων που μπορούν να προληφθούν, και παρά το γεγονός ότι ο ΠΟΥ σύναψε την Παγκόσμια Συνθήκη για τον Έλεγχο του Καπνού (ΠΣΕΚ) το 2004 για να καταπολεμήσει αυτή την "επιδημία" του καπνίσματος, οι ειδικοί κρούουν για άλλη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου ότι η πλήρης εφαρμογή της υστερεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Αφορμή για την παρακάτω "συζήτηση" μεταξύ των ειδικών είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31η Μαΐου) και η διαδικτυακή συνέντευξη τύπου για την παρουσίαση των σχετικών δράσεων της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας που φέτος γίνονται σε συνεργασία με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία.
Το κάπνισμα ως σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας για νοσήματα του αναπνευστικού
Στην αναφορά της, η κα. Παρασκευή Κατσαούνου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α, Μέλος ΔΣ Ε.Π.Ε, τ. Πρόεδρος της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Ιατρικής Εκπαίδευσης της E.R.S, αναφέρθηκε σε αυτούς τους συσχετισμούς. "Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κάπνισμα είναι σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας και για τις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως η γρίπη και η πνευμονιοκοκκική πνευμονία και για τον κορωνοϊό, το υψηλό κλινικό και οικονομικό φορτίο των οποίων ήρθε στο προσκήνιο με αφορμή την πρόσφατη πανδημία. Για το λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντική η τήρηση των μέτρων πρόληψης όλων των αναπνευστικών λοιμώξεων και όχι μόνο της COVID-19, ιδιαιτέρως μέσω του εμβολιασμού, που συμβάλλει στην άμεση προστασία - πρόληψη της νόσου και των απώτερων επιπλοκών της και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Παράλληλα, όμως, τα οφέλη του επεκτείνονται στο σύνολο της κοινότητας μέσω της συλλογικής ανοσίας και του περιορισμού στη μετάδοση της νόσου, με αποτέλεσμα τη θωράκιση της κοινωνίας και τη συμβολή στην κοινωνική ευημερία.".
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι ο ΠΟΥ κατατάσσει την εξάρτηση από τη νικοτίνη στις χρόνιες ασθένειες και παροτρύνει τους επαγγελματίες υγείας να ενσωματώσουν τη διακοπή του καπνίσματος στην καθημερινή τους πρακτική.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Καπνιστές και COVID-19
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι και φέτος, σύμφωνα με τα ως τώρα δεδομένα, ο αριθμός των θανάτων από COVID-19 πιθανόν να υστερήσει αυτών που θα πεθάνουν από το κάπνισμα, διάφορες πηγές αναφέρουν πιθανά οφέλη για τους καπνιστές σε σχέση με τη λοίμωξή από COVID-19.
Η κα. Ζαφειρία Μπαρμπαρέσσου, Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Προαγωγής της Υγείας της Ε.Π.Ε, ανέφερε ότι "Στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος, βρίσκεται η συζήτηση για το αν το κάπνισμα συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα προσβολής από το Sars-Cov-2 ή με τη βαρύτητα της νόσου. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα από peer-reviewed μελέτες, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία ισχυρή απόδειξη ότι οι καπνιστές προστατεύονται από την μόλυνση με τον ιό. Αντιθέτως, μάλιστα, αναδεικνύονται ολοένα αυξανόμενα δεδομένα, που σχετίζουν τους καπνιστές με σοβαρότερη νόσο και χειρότερη πρόγνωση και εξήγησε τους μηχανισμούς συσχέτισης. Επιπλέον, οι καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης, καθώς αφαιρούν τη μάσκα και επειδή αγγίζουν με τα δάκτυλα συχνά το πρόσωπο και το στόμα έχοντας προηγουμένως αγγίξει άλλα δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα (αναπτήρες, σπίρτα). Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι στη συγκυρία της πανδημίας, όπου ασκείται μεγάλη πίεση στα συστήματα υγείας και στην αντιμετώπιση νοσημάτων που σχετίζονται και επηρεάζονται σαφώς από το κάπνισμα, η διακοπή καπνίσματος είναι ότι καλύτερο μπορεί να κάνει κάποιος για να φροντίσει την υγεία του και την υγεία των ανθρώπων γύρω του".
Περισσότερες λεπτομέρειες για τη συσχέτιση του καπνίσματος με τον COVID-19 παρέθεσε ο κ. Κωνσταντίνος Τούτουζας, Γραμματέας Ε.Κ.Ε, Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΑ "Ιπποκράτειο", λέγοντας ότι "o ρόλος του καπνίσματος στη βαρύτητα της νόσου σε λοίμωξη COVID-19 δεν έχει αποσαφηνιστεί, ενώ υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις για το ρόλο του. Διεξήγαμε μία συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση των μελετών, που εξετάζουν τη σχέση του καπνίσματος με τη βαρύτητα της νόσου και τη θνησιμότητα σε ενήλικους νοσηλευόμενους ασθενείς με λοίμωξη COVID-19. Από 18 μελέτες, στις οποίες συμπεριλάβαμε 6.310 ασθενείς, φάνηκε ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο για βαρύτερη νόσο κατά 34%. Η συσχέτιση του καπνίσματος με αυξημένη πιθανότητα θανάτου δεν ήταν στατιστικά σημαντική. Βρέθηκε, επίσης, ότι τόσο η ηλικία, όσο και η συχνότητα του σακχαρώδη διαβήτη είχαν αρνητικές συσχετίσεις με τον κίνδυνο για βαρύτερη νόσο, δηλαδή ο ρόλος του καπνίσματος ως παράγοντας κινδύνου ήταν σημαντικότερος σε νέους ασθενείς χωρίς σακχαρώδη διαβήτη. Επιπλέον, πολύ πρόσφατα δημοσιεύθηκε μια μεγάλη προοπτική μελέτη και βρέθηκε ότι το κάπνισμα συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης συμπτωμάτων από τη λοίμωξη COVID-19, καθώς και μεγαλύτερη επιβάρυνση των συμπτωμάτων. Οι ασθενείς με SARS-CoV-2 που κάπνιζαν, είχαν υψηλότερο φορτίο συμπτωμάτων και είχαν περισσότερες πιθανότητες να χρειαστεί να νοσηλευτούν, σε σύγκριση με τους μη καπνιστές".
Τα καπνικά προϊόντα στο μικροσκόπιο των ειδικών
Η κα. Μάρθα Ανδρίτσου, Πνευμονολόγος, Α’ Κλινική Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, Γ.Ν.A "Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ", Συντονίστρια Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Προαγωγής της Υγείας της Ε.Π.Ε αναφέρθηκε στα καινούργια καπνικά προϊόντα και τη χρήση τους ως εργαλεία διακοπής του καπνίσματος. "Ως επιστήμονες συμφωνούμε με τη δήλωση του Γενικού Διευθυντή του ΠΟΥ ότι "πρέπει να καθοδηγηθούμε από την επιστήμη και τα αποδεικτικά στοιχεία, όχι από τις εκστρατείες μάρκετινγκ της βιομηχανίας καπνού - της ίδιας βιομηχανίας που από δεκαετίες εξαπατά με σκοπό την πώληση προϊόντων που έχουν σκοτώσει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους". Άλλωστε, ο ΠΟΥ και η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία (ERS) δεν αποδέχονται τα καινούργια καπνικά ως εργαλεία διακοπής (ERS and tobacco harm reduction ERJ 2019) - θέση την οποία ενστερνίζεται και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία -, υποστηρίζοντας ότι η χρήση τους υπονομεύει τη διακοπή του καπνίσματος και την ιατρική μεθοδολογία που υποδεικνύουν οι διεθνείς οδηγίες για αυτό το στόχο, όπως είναι ο συνδυασμός συμβουλευτικής και φαρμακευτικής αγωγής. Στο πλαίσιο αυτό, τόσο η ERS όσο και η ΕΠΕ δε δέχονται ως μέλη τους άτομα που έχουν σύγκρουση συμφερόντων με την καπνοβιομηχανία".
Στα νέα καπνικά προϊόντα αναφέρθηκε και ο κ. Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΑ "Ιπποκράτειο", τονίζοντας ότι "Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού προωθούνται ως μέσα μειωμένης έκθεσης σε βλαπτικά συστατικά ή και μειωμένου κινδύνου (οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες). Επίσης, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα προτείνονται ως μέσο διακοπής του καπνίσματος. Ωστόσο, η μεγάλη ετερογένεια των ηλεκτρονικών τσιγάρων, καθιστά πολύπλοκη την τεκμηρίωση των ωφελειών που αυτά ευαγγελίζονται από τη μια πλευρά, αλλά και των δυνητικών κινδύνων από την άλλη". Ο κ. Βλαχόπουλος, τόνισε επίσης, ότι "Τα συστήματα θέρμανσης καπνού δεν είναι μέθοδος διακοπής καπνίσματος και χρησιμοποιούνται από εκείνους που επιλέγουν να συνεχίσουν το κάπνισμα. Τα δεδομένα που αφορούν την καρδιαγγειακή ασφάλεια των συσκευών θέρμανσης καπνού είναι μέχρι στιγμής λίγα. Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι η χρήση τους συνεπάγεται κάποιου βαθμού αύξηση του κινδύνου. Η πλήρης τεκμηρίωση του κινδύνου μέσω του υπολογισμού της αύξησης συμβάντων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή το εγκεφαλικό επεισόδιο, θα απαιτήσει πολλά έτη. Μέχρι τότε η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να προβλέψει αυτόν τον κίνδυνο μέσω δεικτών υγείας.
Πρόσφατη μελέτη της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής έδειξε ότι, όπως και στην περίπτωση των ηλεκτρονικών τσιγάρων, τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού αυξάνουν άμεσα την αορτική σκληρία. Αυτό που πρέπει παντοιοτρόπως να τονίζεται είναι ότι ο όρος "τροποποιημένος” κίνδυνος δεν είναι συνώνυμος της απουσίας κινδύνου. Η ενημέρωση για τα προϊόντα αυτά από την ίδια την καπνοβιομηχανία απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και επαγρύπνηση από την Πολιτεία."
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
