iStock
Οι περισσότερες γυναίκες πιστεύουν ότι η αύξηση βάρους στην εμμηνόπαυση είναι αναπόφευκτη. Η αλήθεια είναι ότι και τα στατιστικά στοιχεία βοηθούν στο να εξαχθεί αυτό το συμπέρασμα: Σχεδόν τα δύο τρίτα των γυναικών χαρακτηρίζονται ως υπέρβαρες ή παχύσαρκες μέχρι την ηλικία των 50, ενώ το ποσοστό αυτό αυξάνεται στις γυναίκες γύρω στα 60. Εάν πλησιάζεις στην εμμηνόπαυση, ίσως φοβάσαι πως μπορεί να χάσεις τον έλεγχο του βάρους σου. Εάν βρίσκεσαι ήδη σε εμμηνόπαυση και παρατηρείς αύξηση βάρους, θα κατηγορείς σίγουρα αυτή την ορμονική περίοδο της ζωής σου για τα ανεπιθύμητα παχάκια: Πιθανότατα, αισθάνεσαι το θύμα μέσα σε αυτή την ανεξήγητη κατάσταση και έχεις καταλήξει να πιστεύεις ότι η απώλεια βάρους είναι πέρα από τις δυνάμεις σου. Η Kyrin Dunston, MD, γυναικολόγος μαιευτήρας, που έχει παρακολουθήσει εκατοντάδες γυναίκες στην επαγγελματική της ζωή, λέει κατηγορηματικά πως δεν ευθύνεται η εμμηνόπαυση για τις πιθανές αλλαγές στα κιλά και στην αύξηση βάρους. Μάλιστα, σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Αυστραλία και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Climacteric αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει σημαντική διαφορά στην αύξηση βάρους όταν οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση.
Πού οφείλεται η παρεξήγηση
Στις περισσότερες μελέτες όπου θεωρείται η εμμηνόπαυση αιτία αύξησης βάρους δεν εξετάζονται καθόλου οι παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Επομένως, δεν παρουσιάζουν ολοκληρωμένα στοιχεία. Αν, ωστόσο, εξέταζαν και αυτούς τους παράγοντες, θα έβλεπαν ότι οι γυναίκες στη μέση ηλικία ασκούνται συνήθως λιγότερο, καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ και ακολουθούν μια λιγότερο ισορροπημένη διατροφή. Όλα τα προαναφερθέντα οδηγούν σε αύξηση βάρους και σίγουρα επηρεάζουν τα ποσοστά που αναφέρονται στις έρευνες. Η αλήθεια είναι ότι στις γυναίκες το βάρος τείνει να αυξάνεται με την ηλικία, ανεξάρτητα από την κατάσταση της εμμηνόπαυσης: Πρόκειται για ένα πολύ καλό νέο, αφού αποδεικνύει ότι η διαχείριση του βάρους σου είναι εξ ολοκλήρου υπό τον έλεγχό σου. Πρέπει απλώς να αντιμετωπίσεις τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτό. Οπωσδήποτε, οι αλλαγές στη διατροφή και η μείωση της σωματικής δραστηριότητας αποτελούν μέρος της εξήγησης της αύξησης αυτής στο βάρος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι οι μόνοι παράγοντες που οδηγούν σε αυτό.
Πώς θα βρεις (και θα περιορίσεις) τα αίτια της αύξησης βάρους μετά τα 40
Στην πραγματικότητα, το υπερβολικό λίπος είναι απλώς το σύμπτωμα ενός υποκείμενου προβλήματος και όχι το ίδιο το πρόβλημα. Αν προσπαθείς να χάσεις κιλά, αλλά ο τρόπος που προσεγγίζεις το θέμα έχει το σκεπτικό "πόσες θερμίδες καταναλώνω μείον τις θερμίδες που καίω;", τότε μια αναθεώρηση θα σε βοηθούσε να πετύχεις τον στόχο σου. Ο προηγούμενος συλλογισμός είναι σαν να επιστρέφεις στο σπίτι κάθε μέρα, να βρίσκεις νερό στο πάτωμα του μπάνιου, να το καθαρίζεις και αυτό να επαναλαμβάνεται κάθε μέρα χωρίς ποτέ να ψάξεις την πηγή της διαρροής. Μπορεί να γελάς με το παράδειγμα αυτό και να σου φαίνεται αφελές, αλλά έχεις την ίδια ακριβώς αντιμετώπιση απέναντι στο πρόβλημα της απώλειας βάρους: Δεν αναζητάς την αιτία πίσω από τα παραπανίσια κιλά. Πιθανότατα αντιμετωπίζεις το λίπος ως ανεπιθύμητη προσθήκη στο σώμα σου, αλλά έχει κι αυτό έναν λόγο ύπαρξης. Το λίπος είναι η δεξαμενή αποθήκευσης ενέργειας. Για να φτάσεις με επιτυχία σε ένα υγιές βάρος και να το διατηρήσεις, πρέπει να μάθεις γιατί το σώμα σου αποθηκεύει λίπος αντί να το καίει. Εκείνο σου στέλνει σήματα για την αποθήκευση θερμίδων σε μορφή λίπους όταν οι ορμόνες σου είναι εκτός ισορροπίας, η θρεπτική αξία της διατροφής σου είναι περιορισμένη ή απλά αισθάνεσαι αβέβαιη για τη θέση σου στον κόσμο. Ας δούμε το καθένα από αυτά με περισσότερες λεπτομέρειες.
Ορμονική ισορροπία
Οι επτά κύριες μεταβολικές ορμόνες περιλαμβάνουν την ινσουλίνη, τον θυρεοειδή, την κορτιζόλη, τη DHEA (διϋδροεπιανδροστερόνη), τα οιστρογόνα, την προγεστερόνη και την τεστοστερόνη. Οι ορμόνες σηματοδοτούν το πότε το σώμα πρέπει να κάψει λίπος για να δημιουργήσει ενέργεια και πότε πρέπει να αποθηκεύσει λίπος για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Και οι επτά ορμόνες πρέπει να είναι ισορροπημένες ώστε το αποθηκευμένο λίπος να λαμβάνει τα κατάλληλα σήματα.
▶ Οι ορμόνες του θυρεοειδούς καθορίζουν τον ρυθμό καύσης στο σώμα σου. Αν βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα από το κανονικό, το σώμα συγκρατεί το λίπος, ενώ αν βρίσκονται σε μεγαλύτερα, θα χάσεις απροσδόκητα βάρος. Η δουλειά της ινσουλίνης είναι να μετατρέψει τη ζάχαρη σε ενέργεια. Χρησιμοποιεί αμέσως την ενέργεια ή αποθηκεύει τη ζάχαρη στο σώμα για μελλοντική χρήση. Αν έχεις υπερβολική ποσότητα ζάχαρης στη διατροφή σου, το σώμα σου θα την αποθηκεύσει ως λίπος: Μπορείς να το καταπολεμήσεις είτε μειώνοντας την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνεις είτε χρησιμοποιώντας περισσότερη ενέργεια.
▶ Η κορτιζόλη, η DHEA και οι ορμόνες του φύλου παράγονται στα επινεφρίδια. Τα επινεφρίδια ανταποκρίνονται στο άγχος και προκαλούνται από την αντίδραση "μάχη ή φυγή" που θα εμφανίσεις. Σε μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση το άγχος σου παρέχει μια "καταιγίδα" ενέργειας. Ωστόσο, μόλις περάσει η αγχωτική αυτή κατάσταση, θα νιώθεις κουρασμένη, πεινασμένη και πιθανώς με ακόμα μεγαλύτερο άγχος από πριν. Τότε είναι που θα σου ξυπνήσει η έντονη επιθυμία για μια γρήγορη "επανόρθωση" μέσω ενός ζαχαρούχου σνακ ή ενός μπολ υδατανθράκων.
▶ Τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη και η τεστοστερόνη "έρχονται δεύτερες" μετά τις πιο απαραίτητες ορμόνες ινσουλίνη και κορτιζόλη. Εάν οι ορμόνες του σώματος είναι εκτός ισορροπίας, αυτές οι "δευτερεύουσες" ορμόνες δε λειτουργούν με υγιείς ρυθμούς. Τα χαμηλά οιστρογόνα μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή σου, η χαμηλή προγεστερόνη μπορεί να οδηγήσει σε βαριά περίοδο και αυξημένη όρεξη, ενώ η χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί να αυξήσει την κατακράτηση λίπους προκαλώντας άμεσα αύξηση βάρους.
Η επαφή με όσα προστάζει το σώμα σου μπορεί να είναι περίπλοκη, αλλά η ισορροπία των ορμονών είναι ζωτικής σημασίας για ένα υγιές βάρος. Παρατήρησε προσεκτικά τις διατροφικές σου συνήθειες, τη διάθεση, τα επίπεδα άγχους και τη σεξουαλική ζωή σου για να λάβεις ενδείξεις σχετικά με το ποια ορμόνη μπορεί να είναι εκτός ισορροπίας.
Διατροφική ανεπάρκεια
Τα θρεπτικά συστατικά δημιουργούν ενέργεια, ρυθμίζουν τη διάθεση, καίνε λίπος και χτίζουν μυς. Τι συμβαίνει, λοιπόν, αν δε λαμβάνεις αρκετά θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή; Εάν το σώμα σου δεν έχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, ο μεταβολισμός αρχίζει να επιβραδύνεται. Ένας αργός μεταβολισμός σημαίνει λιγότερη ενέργεια, ευμετάβλητη διάθεση, περισσότερη αποθήκευση λίπους και λιγότερους μυς. Η λύση σε αυτό είναι απλή: Ένα πρόγραμμα διατροφής που θα περιλαμβάνει όλες τις ομάδες μη επεξεργασμένων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης, των καλών λιπαρών και των σύνθετων υδατανθράκων.
Ενεργητική ισορροπία
Τέλος, χρειάζεται να έχεις σε ισορροπία και τα "άυλα" κομμάτια του σώματός σου. Η ψυχική υγεία παίζει βασικό ρόλο στη σωματική υγεία, ενώ οι λόγοι της ενεργειακής ανισορροπίας είναι πάρα πολλοί. Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης μιας ψυχικής κατάστασης που φέρνει ανισορροπία είναι να κοιτάξεις μέσα σου. Οι τεχνικές διαλογισμού και σωστής αναπνοής θα σε βοηθήσουν σε αυτή την απαραίτητη εσωτερική εργασία. Μερικές φορές η αναζήτηση εξωτερικής βοήθειας είναι αυτό που ίσως χρειάζεται για να επιστρέψεις στον δρόμο σου.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
