istock
Οι δεξιόχειρες κυριαρχούν στον κόσμο, και έτσι ήταν από τη λίθινη εποχή. Πώς το ξέρουμε; Οι ερευνητές το ανακάλυψαν μετρώντας τα οστά των βραχιόνων σε αρχαίους σκελετούς και εξετάζοντας τα μοτίβα φθοράς σε προϊστορικά εργαλεία. Στις δυτικές χώρες, σήμερα θεωρείται ότι οι αριστερόχειρες αποτελούν μόνο το 10% του πληθυσμού. Οι άνθρωποι που προτιμούν διαφορετικά χέρια για διαφορετικές εργασίες (μικτόχειρες) ή που χρησιμοποιούν και τα δύο χέρια με την ίδια δεξιότητα (αμφιδέξιοι) είναι ακόμη λιγότερο "συχνοί".
Θέμα DNA και "ξεχωριστά" ταλέντα
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι το αν θα είναι κάποιος δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας διαμορφώνεται εν μέρει από τα γονίδια, αλλά μόλις το 2019 εντόπισαν διαφορές σε τμήματα του DNA των αριστερόχειρων και των δεξιόχειρων. Η μελέτη, η οποία ανέλυσε επίσης εγκεφαλικές σαρώσεις 9.000 Βρετανών, διαπίστωσε ότι στους αριστερόχειρες, τα τμήματα της δεξιάς και της αριστερής πλευράς του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τη γλώσσα λειτουργούν καλύτερα σε συνδυασμό. Το κατά πόσον αυτό κάνει τους αριστερόχειρες πιο άπταιστους ομιλητές μένει να διερευνηθεί.
Το χέρι που επικρατεί φαίνεται από τη μήτρα
Τα έμβρυα αρχίζουν να κινούν τα χέρια τους γύρω στις 9-10 εβδομάδες. Στις αρχές του δεύτερου τριμήνου, τα μωρά δείχνουν σαφή προτίμηση στο να πιπιλίζουν τον ένα αντίχειρα έναντι του άλλου. Έτσι, το πιο χέρι θα είναι το κυρίαρχο είναι πιθανώς προγραμματισμένη πριν από τη γέννηση. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι ειδικοί σε θέματα ανάπτυξης λένε ότι οι γονείς πιθανόν να μην έχουν καλή αίσθηση του κυρίαρχου χεριού του παιδιού τους μέχρι την ηλικία των 2 ή 3 ετών. Πολλά παιδιά συνεχίζουν να αλλάζουν χέρια για διαφορετικές εργασίες κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας.
Μικτά κυρίαρχα χέρια
Μελέτες δείχνουν ότι οι μη δεξιόχειρες μαθητές είναι πολύ πιο πιθανό να δυσκολεύονται στο σχολείο και να έχουν συμπτώματα ΔΕΠΥ. Αυτό μπορεί να ισχύει ιδιαίτερα για εκείνους που είναι μικτόχειρες ή αμφιδέξιοι. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά που εναλλάσσουν τα χέρια που προτιμούν για να γράφουν έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να έχουν δυσλεξία, ωστόσο οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακριβώς το γιατί.
Ανώτεροι διανοητικά οι αριστερόχειρες;
Η δεξιά πλευρά του εγκεφάλου ελέγχει τους μύες στην αριστερή πλευρά του σώματος και καθοδηγεί σε μεγάλο βαθμό τις μουσικές και χωρικές ικανότητες. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο οι αριστερόχειρες κατέχουν συχνά περισσότερες από το μερίδιό τους θέσεις σε δημιουργικά επαγγέλματα.
Η κατοπτρική γραφή, όπου τα γράμματα αντιστρέφονται και γράφονται ανάποδα, γίνεται σχεδόν πάντα με το αριστερό χέρι. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα αριστερόχειρα παιδιά σημειώνουν υψηλότερα σκορ στη λεκτική λογική ή έχουν περισσότερες πιθανότητες να ενταχθούν σε προγράμματα για χαρισματικά παιδιά. Δείχνουν όλα αυτά ότι οι αριστερόχειρες είναι πιο "έξυπνοι" και πιο ικανοί; Προφανώς όχι, γιατί οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μιας μελέτης μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα συμπέρασμα χωρίς αυτό να είναι 100% αντικειμενικό.
Διαβάστε Επίσης
Κυρίαρχο χέρι και ηλικία
Σε ένα ενδιαφέρον πείραμα με δεξιόχειρες ηλικιωμένους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες στηρίζονταν όλο και λιγότερο στο κυρίαρχο χέρι τους όσο μεγάλωναν. Καθώς το δεξί τους χέρι γινόταν πιο αργό και ασταθές, οι ηλικιωμένοι χειρίζονταν κάποιες από τις εργασίες εξίσου καλά με το αριστερό τους χέρι. Αλλά εξακολουθούσαν όλοι να θεωρούν τους εαυτούς τους ως ισχυρούς δεξιόχειρες.
Κυρίαρχο χέρι και αθλητισμός
Οι αριστερόχειρες φαίνεται να έχουν πλεονέκτημα σε αθλήματα όπως η πυγμαχία ή η ξιφασκία, όπου μπορεί να εκπλήξουν τους αντιπάλους που έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν κυρίως δεξιόχειρες. Αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται λιγότερο στο αθλητικό ταλέντο παρά σε πρακτικά πλεονεκτήματα, όπως το γεγονός ότι οι αριστερόχειρες παίκτες στέκονται πιο κοντά στην πρώτη βάση.
Διαταραχές του εγκεφάλου
Υπάρχει μια καθιερωμένη σχέση μεταξύ της αριστεροχειρίας και ψυχικών παθήσεων όπως η σχιζοφρένεια, η οποία μπορεί να προκαλέσει παραισθήσεις και διαταραχές στη σκέψη. Μια μεγάλη πρόσφατη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε μια ισχυρή σχέση μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην αριστεροχειρία και του πόσο πιθανό είναι να υπάρχουν διακυμάνσεις της διάθεσης, ανησυχία και νευρωτισμός, ένας τύπος προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από άγχος και φόβο και μερικές φορές μπορεί να εκτραπεί σε ψυχική διαταραχή.
Άνθρωποι vs πιθήκων
Οι άνθρωποι δεν είναι τα μόνα ζώα που έχουν ένα κυαρίαρχο χέρι. Ερευνητές που παρακολουθούσαν άγριους χιμπατζήδες διαπίστωσαν ότι προτιμούν το αριστερό τους χέρι δύο φορές πιο συχνά όταν ψαρεύουν τερμίτες. Και το ίδιο ίσχυε σε μεγάλο βαθμό και για τους χιμπατζήδες που μεγάλωσαν σε αιχμαλωσία. Αλλά τα αποτελέσματα ήταν διαφορετικά για το σπάσιμο των ξηρών καρπών. Για την εργασία αυτή, η οποία απαιτεί καθαρή δύναμη αντί για τις λεπτές κινητικές δεξιότητες που απαιτούνται για την εξαγωγή εντόμων, οι άγριοι χιμπατζήδες ήταν πολύ πιο πιθανό να προτιμούν τα δεξιά τους χέρια.
Αναγκαστική δεξιότητα του δεξιού χεριού
Οι πολιτισμικές προκαταλήψεις κατά των αριστερόχειρων υπήρχαν σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Στον Μεσαίωνα, ο διάβολος πίστευαν ότι ήταν αριστερόχειρας. Στην Ιαπωνία, την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες, το ποσοστό των αριστερόχειρων είναι πολύ μικρότερο από ό,τι στη Δύση. Αμερικανοί δάσκαλοι και γιατροί στις αρχές του 1900 πίστευαν ότι οι αριστερόχειρες ήταν πιο επιρρεπείς σε ψυχικές διαταραχές και πίεζαν τους μαθητές να αλλάξουν χέρι.
Διάσημοι αριστερόχειρες
Τέσσερις από τους έξι πιο πρόσφατους προέδρους των ΗΠΑ ήταν αριστερόχειρες: Ronald Reagan, George H.W. Bush, Bill Clinton και Barack Obama. Οι αριστερόχειρες διασημότητες περιλαμβάνουν την Oprah Winfrey, τον Bill Gates, τον Tom Cruise, τον Paul McCartney, τον πρίγκιπα Κάρολο και τον γιο του, τον πρίγκιπα William.
Εργαλεία για αριστερόχειρες
Όσοι είναι δεξιόχειρες και έχουν χρησιμοποιήσει το αριστερό τους χέρι για να κόψουν με ψαλίδι, ξέρουν ότι είναι άβολο. Οι αριστερόχειρες μπορούν να βρουν έναν αυξανόμενο αριθμό προϊόντων για την κουζίνα, το γραφείο και αλλού που έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα αυτούς. Μπορούν να αγοράσουν μαχαίρια με την ακονισμένη άκρη στη δεξιά πλευρά της λεπίδας για καθαρότερο κόψιμο. Ή ένα κύπελλο μέτρησης με ετικέτες μονάδων που βλέπουν προς το μέρος τους όταν το κρατούν στο αριστερό τους χέρι.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
