iStock
*Ευχαριστούμε τον Δρ. Αθανάσιο Ι. Γεωργοκώστα M.D.
Ορθοπεδικό Χειρουργό - Αθλητίατρο, Συνεργάτη Γ´ Ορθοπεδικής κλινικής ΥΓΕΙΑ, Εξειδικευθείς στο τμήμα αθλητικών κακώσεων γόνατος Santy-Jean Mermoz, Λυών, Γαλλία (www.georgokostasorthopaedics.gr)
Τα κατάγματα των σπονδύλων οφείλονται σε δύο βασικά αίτια:
- Τραυματισμός (πτώση, αυτοκινητιστικό ατύχημα κλπ.)
- Οστεοπόρωση (hyperlink osteoporosis)
Η οστεοπόρωση είναι μια εξελισσόμενη νόσος που σχετίζεται με ελάττωση της οστικής πυκνότητας και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων μειώνονται στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση τα οστά αδυνατίζουν χάνοντας την ανθεκτικότητα τους. Η οστεοπόρωση είναι 4 φορές πιο συχνή στις γυναίκες και ένα 30% πάσχει από αυτή στην Ελλάδα. Πολλές από τις γυναίκες αυτές παθαίνουν οστεοπορωτικά κατάγματα στην σπονδυλική στήλη, στο καρπό και στο ισχίο.
Ένα σπονδυλικό κάταγμα συνήθως συνοδεύεται από άλγος στην πλάτη/ μέση, ή άλγος το οποίο αντανακλά στα κάτω άκρα. Σπάνια, μπορεί να συνοδεύεται από διαταραχές της αισθητικότητας (μούδιασμα) και της κινητικότητας (αδυναμία/ παράλυση) του κάτω άκρου.
Διάγνωση
Η αξιολόγηση των σπονδυλικών καταγμάτων περιλαμβάνει ακτινολογικό έλεγχο με απλές ακτινογραφίες, ο οποίος συνήθως συμπληρώνεται μέσω αξονικής τομογραφίας. Ενίοτε απαιτείται μαγνητική τομογραφία ή σπινθηρογράφημα.
Αντιμετώπιση
Α. Συντηρητική αντιμετώπιση
Ορισμένα απλούστερα σπονδυλικά κατάγματα, μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. Η θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά περιορισμό της κινητοποίησης του ασθενούς, αποφυγή κάμψης της σπονδυλικής στήλης και άρσης βάρους καθώς και αναλγητική αγωγή. Στην πορεία εφαρμόζεται ειδικός νάρθηκας (π.χ. τύπου Boston) με τον οποίο ο ασθενής δύναται να κινητοποιηθεί. Η διάρκεια χρήσης του νάρθηκα εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος και την εξέλιξη της διαδικασίας της πόρωσης, η οποία εκτιμάται με ακτινογραφίες σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
B. Σπονδυλοπλαστική/ Κυφοπλαστική
H σπονδυλοπλαστική και η κυφοπλαστική αποτελούν δύο σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των σπονδυλικών καταγμάτων. Πρόκειται για μία διαδερμική μέθοδο, ελάχιστης επεμβατικότητας, χωρίς τομές. Ο ασθενής μετά την αναισθησία, τοποθετείται μπρούμητα. Υπό ακτινολογικό έλεγχο, δύο βελόνες- οδηγοί εισάγονται στον σπόνδυλο που έχει σπάσει.
Κατά την σπονδυλοπλαστική, η ανάταξη, δηλαδή η αποκατάσταση του ύψους του σπονδύλου, επιτυγχάνεται μέσω της θέσης του ασθενούς. Στη συνέχεια μέσω των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Κατά την κυφοπλαστική, η ανάταξη του σπονδύλου γίνεται μέσω ενός ειδικού μπαλονιού, το οποίο εισάγεται εντός του σπονδύλου δια των ειδικών οδηγών. Το μπαλόνι φουσκώνεται και διατείνεται με σκοπό να επαναφέρει το ύψος του σπονδύλου. Στη συνέχεια, το μπαλόνι ξεφουσκώνεται και αφαιρείται αφήνοντας μία κοιλότητα στο σπονδυλικό σώμα. Διαμέσου των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται ταυτόχρονα η αποκατάσταση του σπονδύλου και η ενίσχυσή του, προς αποφυγή ενός μελλοντικού κατάγματος.
Περιορισμοί
Σπονδυλοπλαστική
- Δεν συνιστάται σε νέους ασθενείς.
- Δεν μπορεί να διορθώσει την κύφωση της σπονδυλικής στήλης αλλά μόνο να εμποδίσει την περαιτέρω επιδείνωσή της
Κυφοπλαστική
- Δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της σε συντ????????
Πλεονεκτήματα της μεθόδου
- Διόρθωση κύφωσης σπονδυλικής στήλης (κυφοπλαστική)
- Άμεση υποχώρηση του πόνου
- Γρηγορότερη μείωση ή και διακοπή αναλγητικής αγωγής
- Άμεση κινητοποίηση
- Μείωση κινδύνου επιπλοκών όπως η θρόμβωση
Κίνδυνοι
Η σπονδυλοπλαστική/ κυφοπλαστική είναι μία ασφαλής μέθοδος. Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, σπάνια μπορεί να επέλθει κάποια μόλυνση. Η παράλυση των κάτω άκρων είναι εξαιρετικά σπάνια. Σπάνια, μπορεί να διαφύγει μικρή ποσότητα τσιμέντου εκτός του σπονδυλικού σώματος, χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα, εφόσον δεν βρίσκεται εντός του σπονδυλικού σωλήνα.
Γενικές πληροφορίες
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Ο ασθενής ενδεχομένως παραμένει για μία ημέρα στο νοσοκομείο
Β. Διαδερμική εσωτερική οστεοσύνθεση
Η εσωτερική οστεοσύνθεση, αποτελεί μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπιση πολύπλοκων σπονδυλικών καταγμάτων, κυρίως σε νέα άτομα. Πρόκειται για μια χειρουργική μέθοδο ελάχιστης επεμβατικότητας. Μέσω τομών 1 εκ, βελόνες οδηγοί εισάγονται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο εντός των σπονδύλων πάνω και κάτω από το κάταγμα ή και στον ίδιο τον σπασμένο σπόνδυλο. Με τη βοήθεια των οδηγών αυτών εισάγονται εντός των σπονδύλων βίδες από τιτάνιο και στη συνέχεια οι βίδες συνδέονται μεταξύ τους με ράβδους τιτανίου. Ουσιαστικά δημιουργείται μία "γέφυρα", η οποία μεταφέρει το βάρος εκτός του σπασμένου σπονδύλου, επιτρέποντας την αποκατάστασή του.
Η μέθοδος της εσωτερικής οστεοσύνθεσης επιτρέπει την άμεση κινητοποίηση ασθενών με βαριά κατάγματα σπονδύλων, ενώ δύναται να συνδυαστεί κατά περίπτωση με τη μέθοδο της κυφοπλαστικής. Σε νέους ασθενείς, τα υλικά της οστεοσύνθεσης αφαιρούνται έπειτα από 3- 9 μήνες, με σκοπό τη διατήρηση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης.
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Ο ασθενής παραμένει για μία ημέρα στο νοσοκομείο
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
