By Diana Grytsku
Η κύστη κόκκυγος ή τριχοφωλεακή κύστη, είναι μια οξεία ή χρόνια φλεγμονή στην περιοχή του κόκκυγα, ή κοινώς στην «ουρά», όπως αποκαλείται η περιοχή.
Πρόκειται για κύστη ή σύμπλεγμα κυστών, που εδράζονται κάτω από το δέρμα μεταξύ των γλουτών.
Οι αιτίες της κύστης κόκκυγος
Συνήθως προκαλείται από διείσδυση τριχών με παλίνδρομη ανάπτυξη, οι οποίες στρέφονται δηλαδή μέσα στο δέρμα και ο οργανισμός προσπαθεί να αντιδράσει και να τις αποβάλει. Ενδέχεται όμως οι τρίχες αυτές να υπάρχουν μέσα σε αυτή την περιοχή και εκ γενετής, από την εμβρυϊκή ζωή δηλαδή.
Μελέτες έχουν δείξει πως η πάθηση προσβάλει περισσότερο τους (δασύτριχους) άντρες σε αναλογία 3:1 συγκριτικά με τις γυναίκες, με ιδιαίτερη επίπτωση στις ηλικίες από 16 ως 25 ετών.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της πάθησης καθορίζονται από το στάδιο ανάπτυξης της φλεγμονής. Μπορεί να ξεκινήσει σαν σύμπτωμα με δυσκολία στο κάθισμα, ειδικά αν κάποιος κάνει καθιστική εργασία, δυσκολία στη βάδιση, πολλές φορές δυσκολία και στην οδήγηση.
Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις που η κύστη κόκκυγα δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Όταν όμως έχει προκληθεί μόλυνση της κύστης τότε εκείνη σκληραίνει, γίνεται ερυθρή και μετατρέπεται σε φλεγμονή και απόστημα. Υπάρχει το ενδεχόμενο να παρουσιαστεί πυρετός με ρίγος και έντονος πόνος, ενώ ενδέχεται να εκρέει και πύον. Αυτά τα συμπτώματα υποδηλώνουν την οξεία φάση της νόσου.
Το χαρακτηριστικό της χρόνιας νόσου είναι η δημιουργία συριγγίου. Οι φλεγμονές και τα αποστήματα που μένουν χωρίς χειρουργική αντιμετώπιση δημιουργούν μικρούς διαδρόμους κάτω από το δέρμα, στην προσπάθεια του οργανισμού να εκτονώσει το πύον. Αυτά τα υποδερματικά τουνελ ανοίγουν μικρές τρύπες στο δέρμα, και πάντα κατά μήκος της μεσογλουτιαίας σχισμής, και έτσι δημιουργούνται τα τριχοφωλεακά συρίγγια, χαρακτηριστικά της χρόνιας νόσου.
Ο ασθενής αισθάνεται πόνο, κνησμό και το πύον μπορεί να διαχέεται στο εσώρουχό του. Στην περίπτωση δε που το συρίγγιο φράξει, το πύον συσσωρεύεται δημιουργώντας νέα φλεγμονή.
Πώς αντιμετωπίζεται η κύστη κόκκυγα
Η θεραπεία είναι πάντα χειρουργική. Στην οξεία φάση ο χειρουργός, ύπο τοπική συνήθως αναισθησία, με διάνοιξη και παροχέτευση, απελευθερώνει το πύον, καθαρίζει την περιοχή και ανακουφίζει τον ασθενή από τον πόνο.
Όταν πλέον η φλεγμονή ηρεμήσει, χρειάζεται να προχωρήσουμε σε χειρουργική αντιμετώπιση της κύστης και των συριγγίων που έχουν δημιουργηθεί, ώστε να εξαλειφθεί η πιθανότητα υποτροπής.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η πάθηση δεν αντιμετωπίζεται οριστικά με συντηρητική αγωγή, αντιβιοτικά ή κάποια τοπική διάνοιξη του αποστήματος.
Με την κλασική μέθοδο αντιμετώπισης που ακολουθούνταν μέχρι σήμερα, γινόταν χειρουργική εκτομή της κύστης και των συριγγωδών πόρων. Αυτό είχε σαν συνέπεια τη δημιουργία μεγάλης, σε πολλές περιπτώσεις τραυματικής επιφάνειας, η οποία παρέμενε ανοιχτή, για να κλείσει μόνη της συνήθως μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το γεγονός αυτό προκαλούσε στον ασθενή αρκετό πόνο, χρειαζόταν να παραμείνει για μία ολόκληρη ημέρα στο νοσοκομείο, απαιτούσε καθημερινές και συχνά επώδυνες αλλαγές, ενώ η καθημερινή του δραστηριότητα περιοριζόταν σε σημαντικό βαθμό.
Με την εξέλιξη της επιστήμης η θεραπεία της κύστης κόκκυγος σήμερα είναι ελάχιστα επεμβατική. Η ενδοσκοπική θεραπεία με laser δεν αφήνει ανοικτά τραύματα και τομές, είναι εντελώς ανώδυνη, χωρίς ατελείωτες και βασανιστικές καθημερινές αλλαγές των τραυμάτων.
Η νέα ενδοσκοπική θεραπεία με laser
Πρόκειται για οριστική θεραπεία η οποία πραγματοποιείται με τη χρήση μικροκάμερας, που δίνει την δυνατότητα στο γιατρό να χαρτογραφήσει την περιοχή με ακρίβεια και να δώσει αποτελεσματική και μόνιμη λύση στο πρόβλημα.
Η διαδικασία έχει μικρή διάρκεια, ανάλογα με την περίπτωση, ο ασθενής δεν χρειάζεται να νοσηλευτεί και μπορεί να αποχωρήσει από το νοσοκομείο μετά από περίπου δύο ώρες, επιστρέφοντας κανονικά στην καθημερινότητά του από την επόμενη ημέρα.
Η νέα ελάχιστα επεμβατική θεραπεία με Laser είναι πλέον μία ανώδυνη μέθοδος. Χρησιμοποιεί την δράση του Laser θεραπευτικά, προκαλώντας μία άσηπτη καταστροφή της κύστης κόκκυγος αλλά και των συριγγωδών πόρων.
Το Laser ενδοσκοπικής χειρουργικής δε λειτουργεί ως νυστέρι (δεν είναι δηλαδή κοπτικό laser) αλλά σαν μία πηγή παραγωγής κυκλικής (radial) εκπομπής Laser, με καθαρά θεραπευτική δράση.
Σε αντίθεση με άλλες ενεργειακές πηγές ενέργειας, οι οποίες χρησιμοποιούνται για αιμόσταση ή για την διατομή των ιστών (πχ ηλεκτροδιαθερμία, ραδιοσυχνότητες – RF, Argon Plasma κλπ), το θεραπευτικό διοδικό Laser αποτελεί μια σύγχρονη προσέγγιση, ελάχιστα επεμβατική, η οποία καταργεί τις παλαιότερες χειρουργικές μεθόδους αποκατάστασης της κύστης κόκκυγος.
Η διαδικασία της μεθόδου
Η ενδοσκοπική θεραπεία (EPSIT) της κύστης κόκκυγος χωρίζεται στην διαγνωστική και στην χειρουργική φάση, φάσεις οι οποίες ολοκληρώνονται σε λίγα μόνο λεπτά, ενώ πραγματοποιείται αποκλειστικά από εξειδικευμένο χειρουργό.
- Κατά τη διάρκεια της διαγνωστικής φάσης γίνεται χαρτογράφηση της πάσχουσας περιοχής με την είσοδο μικροκάμερας από την οπή που ήδη υπάρχει, με σκοπό την ανεύρεση της κύστης κόκκυγος και των συριγγίων.
- Ταυτόχρονα πραγματοποιείται συνεχής πλύση με ειδικό διάλυμα αλλά και χαρτογράφηση της κύστης και των διακλαδώσεων των συριγγίων. Με μία ειδική λαβίδα απομακρύνονται τμήματα ιστών ή τρίχες που έχουν αποφράξει τον πόρο.
- Έπεται η χειρουργική φάση με την είσοδο από τις ίδιες οπές μιας οπτικής ίνας Laser, με συγκεκριμένη ισχύ, μήκος κύματος, καθώς και καθοριζόμενο βάθος και έκταση, η οποία δεν προκαλεί καμία βλάβη σε παρακείμενους ιστούς.
- Η φωτεινή ακτινοβολία που εφαρμόζεται στα τοιχώματα εσωτερικά της κύστης και των συριγγίων, επιφέρει μια πλήρως ελεγχόμενη φωτοπηξία, η οποία έχει σημαντική αντιφλεγμονώδη και αντισηπτική δράση, εξαχνώνοντας παράλληλα τα τοιχώματα των κοιλοτήτων τα οποία δημιούργησε η φλεγμονή.
- Ακολουθεί προσεκτική αποστείρωση της περιοχής και σύγκλειση μέσω φωτοπηξίας των συριγγίων και της κύστης. Η επούλωση είναι ταχεία και η θεραπεία οριστική εντός λίγων ημερών αφότου πραγματοποιηθεί η επέμβαση.
Κρίσιμο για την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου είναι η επιστημονική κατάρτιση του χειρουργού, η συνεχής εκπαίδευσή του καθώς και η χρήση του πλέον σύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού.
Η παραπάνω μέθοδος ενδείκνυται ιδιαίτερα για μαθητές και αθλητές οι οποίοι θέλουν να ελαχιστοποιήσουν την απουσία τους από τις σπουδές τους, το σχολείο, τους αγωνιστικούς χώρους και τις προπονήσεις.
Η κύστη κόκκυγος γίνεται πλέον ενδοσκοπικά χωρίς ταλαιπωρία, επώδυνες αλλαγές και έντονο πόνο.
Συνοπτικά θα μπορούσαμε να παραθέσουμε επιγραμματικά παρακάτω τα πλεονεκτήματα της μεθόδου ενδοσκοπικής εξάχνωσης με Laser:
- Η μέθοδος είναι αναίμακτη και ανώδυνη.
- Δεν φέρει τραύμα, ράμματα ή μεγάλες ανοιχτές τομές.
- Έχει μικρή διάρκεια επέμβασης, 20-30 λεπτά.
- Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και δεν χρειάζεται νοσηλεία. Ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο σε 2-3 ώρες μετά το χειρουργείο.
- Έχει ελάχιστο χρόνο ανάρρωσης, καθώς μέσα σε λίγες ημέρες η περιοχή έχει σχεδόν επουλωθεί.
- Προσφέρει σχεδόν άμεση επιστροφή του ασθενή στις καθημερινές του δραστηριότητες, καμία χαμένη ημέρα από την δουλειά, τις σπουδές ή την προπόνηση.
- Δεν έχει κανένα επιπλέον κόστος αποθεραπείας αφού δεν απαιτεί ακριβά ειδικά υλικά καθημερινών αλλαγών τραύματος
- Δεν απαιτεί καμία απεικονιστική εξέταση (μαγνητική ή αξονική τομογραφία) αφού όλος ο έλεγχος της περιοχής γίνεται ενδοσκοπικά, στο χειρουργείο.
- Η εφαρμογή του Laser στην ευρύτερη περιοχή του κόκκυγα περιορίζει στο ελάχιστο την πιθανότητα δημιουργίας νέας κύστης ή υποτροπής λόγω της ίνωσης που δημιουργεί.
Ευχαριστούμε τον Φώτιο Αρχοντοβασίλη MD, PhD, FISS, FEHS, γενικό χειρουργό, διδάκτορα Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, διευθυντή Στ’ Χειρουργικής Κλινικής ΙΑΣΩ General, γεν. γραμματέα Ελληνικής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής (www.oxeirourgos.gr)
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
