Από τη Στέλλα Σαντζακλή, MS CCC-SLP, λογοπαθολόγο (www.logotherapeia-santzakli.gr)
Λίγο πριν το παιδί ξεκινήσει το νηπιαγωγείο ή το δημοτικό σχολείο, καλό είναι να αξιολογήσει ο ειδικός τυχόν μαθησιακές δυσκολίες και να ακολουθήσει η ειδική παρέμβαση. Αυτές είναι οι πιο συχνές απορίες των γονιών και εδώ θα βρεις τις απαντήσεις της ειδικού.
«Τι εννοούμε όταν λέμε μαθησιακές δυσκολίες;»
Με τον όρο ειδικές μαθησιακές δυσκολίες εννοούμε τις δυσκολίες που παρουσιάζει το 5% περίπου των μαθητών, οι οποίοι, παρά το γεγονός ότι έχουν φυσιολογική νοημοσύνη, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν σε βασικές απαιτήσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας του σχολείου. Συγκεκριμένα, ένα παιδί με ειδική μαθησιακή δυσκολία μπορεί να δυσκολεύεται να μάθει να γράφει και να διαβάζει και παρουσιάζει αδυναμία στη μνήμη και την οργάνωση. Σε μεγαλύτερες τάξεις και εφόσον δεν έχει αντιμετωπιστεί η δυσκολία μέσα από εξειδικευμένη παρέμβαση, το παιδί δυσκολεύεται να γράψει ή να κατανοήσει ένα κείμενο και να απομνημονεύσει τα νοήματά του. Στα μαθηματικά, επίσης, μπορεί να εμφανίζονται δυσκολίες.
«Οι μαθησιακές δυσκολίες έχουν σχέση με την ανάπτυξη του παιδιού και την ευφυΐα του;»
Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζονται λόγω βιολογικής προδιάθεσης. Τα παιδιά με εδική μαθησιακή δυσκολία έχουν φυσιολογική νοημοσύνη. Μπορεί τα παιδιά αυτά στην προσχολική ηλικία να παρουσιάζουν αργή εξέλιξη στο λόγο τους και φωνολογικές δυσκολίες (μπερδεύουν τους ήχους), να έχουν δυσκολίες στην οργάνωση, στον προσανατολισμό, στη διάκριση ανάμεσα στο αριστερό και το δεξί και στη λεπτή κινητικότητα. Όλα αυτά όμως δεν έχουν σχέση με την ευφυΐα τους.
Διάβασε επίσης: Μεγαλώνοντας παιδιά με αξίες
Διάβασε επίσης: Να γιατί το παιχνίδι είναι τόσο σημαντικό για τα παιδιά μας!
«Ποιες είναι οι μαθησιακές δυσκολίες και ποια τα “συμπτώματά” τους;»
Στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες εντάσσονται τρεις τύποι: η δυσλεξία, η δυσορθογραφία και η δυσαριθμησία. Η δυσλεξία είναι η μαθησιακή δυσκολία που εμφανίζεται πιο συχνά. Το παιδί με δυσλεξία τυπικά παρουσιάζει και δυσορθογραφία που, όταν εμφανίζεται ανεξάρτητα, αφορά μόνο δυσκολία στην ορθογραφία. Η δυσαριθμησία ως μεμονωμένη οντότητα είναι αρκετά σπάνια και αφορά δυσκολία στην κατανόηση των αριθμητικών εννοιών και πράξεων. Όσον αφορά τη δυσλεξία, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν παρουσιάζεται σε όλα τα παιδιά ούτε με την ίδια εικόνα ούτε με την ίδια ένταση. Εκτός όμως από την πρακτική επίπτωση που έχει η δυσλεξία μέσα στην τάξη, τα παιδιά αυτά, αν δε βοηθηθούν, δυσκολεύονται να μελετήσουν και να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους. Αντιλαμβάνονται, επίσης, ότι δεν μπορούν να αποδώσουν ανάλογα με το νοητικό τους δυναμικό και ως αποτέλεσμα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
«Πότε πρέπει ένας γονιός να απευθυνθεί σε ειδικό λογοθεραπευτή;»
Εάν ο γονιός παρατηρήσει δυσκολίες στην ομιλία του παιδιού κατά την προσχολική ηλικία, είναι σημαντικό να ζητήσει εκτίμηση από λογοθεραπευτή. Ουσιαστικά, όσο πιο έγκαιρα αντιμετωπιστούν τυχόν δυσκολίες τόσο λιγότερα προβλήματα θα έχει το παιδί στο σχολείο. Έργο του λογοθεραπευτή είναι να παρακολουθεί την εξέλιξη του λόγου, αλλά και να εξετάζει το πόσο έτοιμο είναι ένα παιδί για να ξεκινήσει το σχολείο. Προετοιμάζει, επίσης, το παιδί με ειδικές ασκήσεις και παρεμβάσεις ώστε να μπορεί να χειριστεί καλύτερα τα φωνήματα της γλώσσας (τις φωνούλες, όπως τα λένε στην τάξη) σε προφορικό επίπεδο, που είναι απαραίτητο στοιχείο για τη μετάβαση στο γραπτό λόγο.
«Ποια ηλικία είναι η πιο κατάλληλη για παρέμβαση;»
Στην Α' Δημοτικού είναι σημαντικό οι γονείς και οι δάσκαλοι να είναι σε εγρήγορση, ώστε να γίνουν άμεσα παρεμβάσεις αν διαπιστωθεί ότι ένα παιδί δυσκολεύεται να μάθει τα γράμματα, να συνθέτει λέξεις και να διαβάζει. Όσο πιο έγκαιρα βοηθήσουμε ένα παιδί τόσο πιο γρήγορα αντιμετωπίζουμε την όποια δυσκολία και μειώνουμε τις αρνητικές συνέπειες στο γνωστικό αλλά και στο συναισθηματικό τομέα. Αξιόπιστη διάγνωση για την ύπαρξη ειδικής μαθησιακής δυσκολίας μπορεί να γίνει μετά την ηλικία των 8 ετών, καθώς έχουν παγιωθεί συγκεκριμένα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά.
«Συνήθως πόσος χρόνος χρειάζεται για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα;»
Η δυσλεξία οφείλεται στο διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αποκωδικοποιεί συγκεκριμένες πληροφορίες και θεωρούμε ότι δε «θεραπεύεται». Μέσα από το πρόγραμμα αποκατάστασης θα μειώσουμε τις δυσκολίες και θα βελτιώσουμε όσο γίνεται τις σχολικές δεξιότητες, βοηθώντας το παιδί να παρακολουθεί με ενδιαφέρον το σχολείο. Κατά μέσο όρο, ένα παιδί που ξεκινά έγκαιρα τη λογοθεραπεία χρειάζεται 2 χρόνια εξειδικευμένου προγράμματος προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες. Στη συνέχεια ο λογοθεραπευτής μπορεί να το παρακολουθεί κατά διαστήματα, αν μπορεί, συνεχίζοντας τη θεραπεία, να έχει μεγαλύτερο όφελος. Ακόμα και στην περίπτωση που τελικά χρειάζεται ένα παιδί να δίνει προφορικά εξετάσεις στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι σημαντικό για το ίδιο να αναπτύξει τις δεξιότητες στο γραπτό λόγο. Παλιότερα τα παιδιά με δυσλεξία αντιμετώπιζαν σοβαρές προκλήσεις και περιορισμούς στην εκπαίδευση, τη μάθηση, την επαγγελματική εξέλιξη, τη συναισθηματική πλήρωση και την επαγγελματική εξέλιξη. Στην εποχή μας το παιδί με δυσλεξία μπορεί να αντιμετωπίσει με τη βοήθεια του ειδικού και τη στήριξη της οικογένειάς του τις προκλήσεις αυτές με επιτυχία.
The Mamagers Update
Τα παιδιά κατέχουν από τη φύση τους μια μοναδική, μαγική τέχνη: την τέχνη του χαζέματος
5 επιστημονικά δεδομένα για τα παιδιά που έχουν γεννηθεί τον Ιούλιο