Από τη Γεωργία Χριστίνα Κανελλοπούλου, Ψυχολόγο - Οικογενειακή Σύμβουλο (thepsytrap.gr) Η υγειονομική κρίση που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες μάς έχει επηρεάσει όλους, τόσο πρακτικά (αύξηση τηλεργασίας, ανεργία) όσο και συναισθηματικά (στο πώς βλέπει και βιώνει ο καθένας τον εργασιακό του εαυτό). Παρατηρείται ότι το εργασιακό άγχος, η αβεβαιότητα καθώς και η εργασιακή ανασφάλεια, που αισθάνεται τώρα το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, οδηγεί πολλούς ανθρώπους στην αλλαγή της εργασιακής τους συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα, η εργασιομανία, οι υπερωρίες, αλλά και ένας εθισμός υπό την μορφή εμμονής τείνουν να εξαπλώνονται, καθώς μπορεί αυτό να δίνει την πεποίθηση πως όσο περισσότερο δουλεύεις τόσο πιο ικανή θα είσαι για να καταπολεμήσεις την αβεβαιότητα και την πιθανότητα μελλοντικής ανεργίας ή απόλυσης. Σε αυτή τη νέα συνθήκη του εργασιακού εθισμού δε βοηθά η τηλεργασία. Μάλιστα, παρατηρείται ότι από το σπίτι οι ώρες εργασίας αυξάνονται, γιατί είναι πιο δύσκολο να σηκωθείς από την καρέκλα σου και να αλλάξεις πλαίσιο, δωμάτιο και χώρο. Είναι ακόμα πιο δύσκολο να ξεχωρίσεις μέσα στο σπίτι το πού τελειώνει η επαγγελματική ζωή και πού αρχίζει η προσωπική. Και κάπως έτσι, ίσως να ξεχνάς και ποια είναι η πραγματική προσωπική σου ζωή.
Πώς μπορείς να καταλάβεις ότι αρχίζεις να αναπτύσσεις εργασιομανία;
▶ Έχουν επηρεαστεί ο ύπνος και η διατροφή σου (ξεχνάς να φας ή κοιμάσαι ελάχιστες ώρες). ▶ Δε συνειδητοποιείς ότι δουλεύεις πολλές ώρες και, όταν σου το λένε οι άλλοι, αντιδράς. ▶ Νιώθεις πως τίποτα άλλο δε σε ευχαριστεί. ▶ Η κεντρική καθημερινή σου σκέψη είναι η εργασία. ▶ Αποφεύγεις οποιαδήποτε άλλη σχέση και επαφή (τηλέφωνο, βιντεοκλήση με φίλους).
Γιατί κάποιοι είναι πιο "επιρρεπείς"
Στη δεδομένη συνθήκη της πανδημίας υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που μπορούν να σε κάνουν πιο επιρρεπή στο να αναπτύξεις εργασιακό εθισμό. Αυτοί περιλαμβάνουν κυρίως το φόβο, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και συχνά την έλλειψη αυτοπεποίθησης. Επιπλέον, η δουλειά μπορεί να παραμένει ως λύση διαφυγής από κάτι που δε σε κάνει ευτυχισμένη στην προσωπική ζωή. Το ερώτημα που έχεις να θέσεις στον εαυτό σου είναι: "Πώς μπορώ να εξισορροπήσω την επαγγελματική με την προσωπική ζωή;". Η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση που βιώνουμε βοηθά να κοιτάξεις έσω. Να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου και να δεις σαν εξωτερικός παρατηρητής τον τρόπο που έχεις διαμορφώσει τη ζωή σου. Αναλογίσου: Τι είναι αυτό που θεωρείς ισορροπία, πώς τη φαντάζεσαι στο μέλλον, πώς πιστεύεις ότι θα την αποκτήσεις; Σε όλα τα παραπάνω θα παίξει φυσικά ρόλο το τι θεωρείς εσύ σημαντικό στη ζωή σου.
Τρόποι εξισορρόπησης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής εν μέσω καραντίνας
1. Θα ήταν καλό να θέτεις ένα καθημερινό πρόγραμμα ρουτίνας και να φροντίζεις να μην το παραβιάζεις. Πόσες ώρες θα εργάζεσαι και πόσες θα αφιερώνεις χρόνο στον εαυτό σου. 2. Ρώτα κάθε πρωί το εξής: "Τι νιώθω σήμερα πως έχω πιο πολύ ανάγκη;". 3. Έκφρασε τα συναισθήματά σου στους ανθρώπους σου. Τι είναι αυτό που σου έχει λείψει πιο πολύ από τις σχέσεις σου και με ποιον τρόπο θα μπορούσατε να υποστηρίξετε ο ένας τον άλλο τη δεδομένη στιγμή; 4. Προγραμμάτισε τη διασκέδασή σου όπως προγραμματίζεις την εργασία σου. 5. Μη δουλεύεις στον ίδιο χώρο που ξεκουράζεσαι. 6. Προσπάθησε μετά το τέλος της εργασίας σου να κλείνεις τον υπολογιστή και όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές. 7. Θυμήσου να μην είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου. Δεν είναι εύκολο να πετύχεις την ισορροπία αυτή. Θα υπάρχουν διαστήματα που θα πέφτεις, που κάτι από όλα μέσα σου δε θα ικανοποιείται. Αν είναι να κρατήσεις μια σκέψη από όλα αυτά, θα πρότεινα να είναι η εξής: "Όταν γνωρίζεις την αλήθεια σου, ξέρεις και για ποιο λόγο δεν επιτυγχάνεις το work-life balance. Αν γνωρίζεις τι πραγματικά θέλεις κάθε στιγμή, θα είσαι ένα βήμα πιο κοντά στην ουσιαστική ισορροπία". Είσαι εργασιομανής; Έτσι θα διαχωρίσεις την προσωπική ζωή σου από τη δουλειά