Διάγνωση καρκίνος: Όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Μια διάγνωση για καρκίνο είναι ένα "πλήγμα" για τον ασθενή και τους δικούς του ανθρώπους. Σήμερα όμως η νόσος αντιμετωπίζεται και η σωστή ενημέρωση παίζει σημαντικό ρόλο.

Η Αθηνά Ν. Χριστοπούλου, MD, PhD, διευθύντρια Ογκολογικής Μονάδας Γ.Ν. Πατρών "Άγιος Ανδρέας", αναδεικνύει το ρόλο της σωστής ενημέρωσης στον ασθενή που διαγνώστηκε με καρκίνο.

"Η διάγνωση του καρκίνου δεν ταυτίζεται πια με ανακοίνωση θανάτου. Ωστόσο, πολλά βιοηθικά ερωτήματα προκύπτουν από το θέμα της ενημέρωσης του καρκινοπαθούς: Πρέπει να ενημερώνονται οι καρκινοπαθείς για τη διάγνωση και την πρόγνωση; Πρέπει να μαθαίνουν λεπτομέρειες; Ποια η θέση της οικογένειας; Έχει σημασία τι θέλουν οι ασθενείς; Πώς και πότε πρέπει να ενημερώνονται; Πρέπει πάντα να εφαρμόζεται μια τακτική; Ποιος αποφασίζει; Η ενημέρωση σε έναν καρκινοπαθή δεν είναι μια μονόπλευρη από το γιατρό διαδικασία. Προϋποθέτει μια ψυχολογική αλληλεπίδραση, που συμπεριλαμβάνει τον ασθενή, το γιατρό και πολλές φορές συγγενείς και φίλους". 

"Ναι" στην ενημέρωση

"Για να μπορέσουμε να αποφασίσουμε τη σωστή τακτική, πρέπει να απαντήσουμε στα εξής ερωτήματα: Η πληροφορία μειώνει την ανασφάλεια του ασθενούς; Βελτιώνει την ικανότητα του ασθενούς να δρα προς όφελός του; Βελτιώνει τη σχέση μεταξύ γιατρού και ασθενούς; Στον περισσότερο κόσμο και στην Ελλάδα οι γιατροί εξακολουθούν να αποκρύπτουν τη διάγνωση από τον ασθενή, γιατί πιστεύουν ότι έτσι τον ωφελούν και πολλές φορές ενημερώνονται οι συγγενείς αντί του ίδιου. Στην πραγματικότητα, η ενημέρωση δεν επηρεάζει αρνητικά, ενώ πολλές φορές βελτιώνει την ποιότητα ζωής και την ψυχολογία των καρκινοπαθών και ταυτόχρονα βοηθά στην ανάπτυξη καλύτερης σχέσης με συγγενείς και ιατρικό προσωπικό". 

"Όχι" στα μυστικά

"Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με χαρακτηριστικά της παραδοσιακής οικογένειας (υπερπροστασία, σχέση αλληλεξάρτησης), διαμορφώνουν το "οικογενειακό μυστικό”. Η πίεση του στίγματος εκφράζεται με μυστικοπάθεια και "κοινωνική απομόνωση”, με αποτέλεσμα την απομόνωση του ασθενούς. Άρα, παρότι η οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο στην τακτική αποκάλυψης ή απόκρυψης της αλήθειας, πρακτικά δεν αλλάζει τα προβλήματα επικοινωνίας και απομόνωσης, που προκύπτουν από το γεγονός ότι ο καρκινοπαθής φοβάται ότι θα πεθάνει και ο φόβος αυτός κατακλύζει και την οικογένεια. Η οικογένεια αντιδρά σαν μονάδα, και έτσι μιλάμε για "Cancer family” και όχι για "Cancer personality”".