Κάτι που δεν έχει διαλευκανθεί αρκετά με τις έρευνες, είναι η επίδραση της προηγούμενης λοίμωξης COVID-19 στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι του SARS-CoV-2. Το ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση JAMΑ. Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η προστασία από COVID-19 μετά τον εμβολιασμό με mRNA εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2 σε άτομα που είχαν προηγουμένως νοσήσει από COVID-19 συγκριτικά με άτομα που δεν είχαν προηγούμενο ιστορικό COVID-19.
Η μελέτη
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Κατάρ και συμπεριελήφθησαν συνολικά 1.531.737 άτομα που είχαν εμβολιαστεί είτε με το εμβόλιο της Pfizer-BioNTech είτε με της Moderna. Οι συμμετέχοντες είχαν εμβολιαστεί μεταξύ 21 Δεκεμβρίου 2020 και 19 Σεπτεμβρίου 2021 και η παρακολούθηση ξεκίνησε 14 ημέρες μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης του εμβολίου έως τις 19 Σεπτεμβρίου 2021. Όλες οι περιπτώσεις COVID-19 επιβεβαιώθηκαν με τη μοριακό τεστ PCR.
Στην υπο-ομάδα των συμμετεχόντων που έλαβαν το εμβόλιο της Pfizer 99.226 άτομα είχαν νοσήσει με COVID-19 και 290.432 άτομα δεν είχαν προηγούμενο ιστορικό COVID-19. Ο μέσος όρος της ηλικίας τους ήταν τα 37 έτη, ενώ το 68% ήταν άνδρες.
Στην υπο-ομάδα των συμμετεχόντων που έκαναν το εμβόλιο της Moderna 58.096 άτομα είχαν προηγούμενη νόσο COVID-19 ενώ 169.514 άτομα δεν είχαν προηγούμενο ιστορικό COVID-19. Ο μέσος όρος της ηλικίας ήταν τα 36 έτη, ενώ το 73% ήταν άνδρες.
Πόσοι από τους εμβολιασμένους νόσησαν;
Στις ομάδες που έκαναν το Pfizer, από την υποομάδα που είχε νοσήσει στο παρελθόν διαπιστώθηκαν 159 περιπτώσεις COVID-19 και 2509 περιπτώσεις COVID-19 μεταξύ όσων δεν είχαν προηγουμένως νοσήσει από SARS-CoV-2. Στις ομάδες που έκαναν το Moderna, από την υποομάδα που είχε νοσήσει στο παρελθόν διαπιστώθηκαν 43 περιπτώσεις COVID-19 και 368 περιπτώσεις COVID-19 μεταξύ όσων δεν είχαν προηγουμένως νοσήσει από SARS-CoV-2.
Σε ποσοστά, τα περιστατικά COVID-19 μεταξύ των εμβολιασμένων με το Pfizer ήταν 0.15% στα άτομα με προηγούμενη διάγνωση COVID-19 έναντι 0.83% στα άτομα χωρίς προηγούμενη COVID-19. Στο Moderna, σε ποσοστά η επίπτωση της COVID-19 ήταν 0.11% στα άτομα με προηγούμενη διάγνωση COVID-19 έναντι 0.35% στα άτομα χωρίς προηγούμενη COVID-19.
Μία βασική επισήμανση για την "ανάγνωση" της μελέτης
Οι διαφορές στα ποσοστά μεταξύ των εμβολίων δεν αποτελούν σύγκριση της αποτελεσματικότητας μεταξύ των εμβολίων καθώς η μελέτη δεν είχε σχεδιαστεί με αυτό το σκοπό και δεν είχε την απαιτούμενη στατιστική ισχύ. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι οι εμβολιασμένοι που είχαν νοσήσει από SARS-CoV-2 τουλάχιστον 6 μήνες πριν την πρώτη δόση του εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2 είχαν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο επαναλοίμωξης μετά τον εμβολιασμό συγκριτικά με όσους είχαν νοσήσει λιγότερο από 6 μήνες από την πρώτη δόση του εμβολίου Pfizer ή Moderna. Συμπερασματικά, το ατομικό ιστορικό προηγούμενης λοίμωξης COVID-19 σχετίστηκε με σημαντικά μικρότερη πιθανότητα COVID-19 μετά τον εμβολιασμό με mRNA εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2, ενώ η προστασία ήταν ισχυρότερη μεταξύ όσων εμβολιάστηκαν μετά την παρέλευση τουλάχιστον 6 μηνών από τη νόσηση.
Τα παραπάνω δεδομένα ανέλυσαν για εμάς οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).