Η Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, πνευμονολόγος-φυματιολόγος, Επιμελήτρια Α' στη Β' Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική, Νοσοκομείο "Αττικόν", συντονίστρια Ομάδας ΧΑΠ Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, μας παραθέτει τα ενδιαφέροντα δεδομένα για τη ΧΑΠ.
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι ένα από τα συχνότερα νοσήματα. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αποτελεί την 3η αιτία νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως και ευθύνεται ετησίως για περισσότερους από 3 εκατομμύρια θανάτους, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί δραματικά.
Τρία βασικά δεδομένα για τη ΧΑΠ
▶ Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δύσπνοια κυρίως στην προσπάθεια, βήχα με ή χωρίς απόχρεμψη (φλέματα) και μειωμένη ικανότητα για άσκηση. Γίνονται εντονότερα όσο η νόσος εξελίσσεται και οφείλονται σε αλλαγές στους πνεύμονες λόγω φλεγμονής από έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους (κυρίως στο κάπνισμα). Η επιδείνωση των συμπτωμάτων (παροξύνσεις) επιβαρύνει περαιτέρω την υγεία των ασθενών και συχνά είναι απειλητική για τη ζωή.
▶ Περισσότεροι από 36% των ασθενών αναφέρουν ότι η πάθηση τους τους αναγκάζει να απέχουν από την εργασία τους ή περιορίζει την ικανότητά τους να εργαστούν. Η αντιμετώπιση της νόσου έχει σημαντικό κόστος στο σύστημα υγείας παγκοσμίως, ξεπερνώντας τα 39 δισ. ευρώ ετησίως.
▶ Οι ασθενείς είναι συνήθως άνω των 40 ετών και έχουν καπνίσει τουλάχιστον ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα για τουλάχιστον 10 χρόνια. Παρόλο που η ΧΑΠ είναι συχνή νόσος, περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες δεν το γνωρίζουν, καθώς παραμένουν αδιάγνωστοι. Η διάγνωση γίνεται από πνευμονολόγο μέσω μιας ειδικής εξέτασης, της σπιρομέτρησης, η οποία μετράει τη ροή του αέρα στους πνεύμονες.
▶ Παρά τη συχνότητά της, η ΧΑΠ είναι μια νόσος που μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί. Η πρόληψη αφορά κυρίως τη διακοπή του καπνίσματος. Η θεραπεία μπορεί να είναι φαρμακευτική (εισπνεόμενα φάρμακα, φάρμακα διακοπής καπνίσματος, εμβολιασμοί) ή μη φαρμακευτική [πνευμονική αποκατάσταση (άσκηση, φυσικοθεραπεία, διατροφική και ψυχολογική υποστήριξη), οξυγονοθεραπεία, μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός, χειρουργική αντιμετώπιση].
▶ Στόχος είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα, η αύξηση της ικανότητας για άσκηση, η επιβράδυνση απώλειας αναπνευστικής λειτουργίας, η αποφυγή λοιμώξεων-παροξύνσεων, η βελτίωση της ποιότητας ζωής και η αύξηση της επιβίωσης. Για την αντιμετώπιση της νόσου απαραίτητη είναι η έγκαιρη διάγνωση και η τακτική παρακολούθηση από πνευμονολόγο.