Μπορεί τα πλαστικά μπουκάλια να έχουν γίνει το σύμβολο της μικροπλαστικής μόλυνσης, όμως ένα αγαπημένο καθημερινό τρόφιμο φαίνεται να ξεπερνά κάθε προσδοκία. Νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό npj Science of Food, ρίχνει φως σε μια απρόσμενη πηγή έκθεσης σε μικροπλαστικά και τα αποτελέσματα είναι κάθε άλλο παρά καθησυχαστικά.
Τι τρώμε χωρίς να γνωρίζουμε; Η ουσία στα φαγητά που μπορεί να χαλάσει τον μεταβολισμό σου
Μικροπλαστικά στο τυρί: Το σοκ των αριθμών
Ερευνητές από το University College Dublin και το Πανεπιστήμιο της Πάδοβα αποκάλυψαν ότι ορισμένα τυριά περιέχουν έως και 1.857 μικροπλαστικά σωματίδια ανά κιλό, δηλαδή 45 φορές περισσότερα από εκείνα που εντοπίζονται στο εμφιαλωμένο νερό σε πλαστικά μπουκαλάκια. Ακόμη και οι φρέσκες ποικιλίες τυριών δεν απέφυγαν την επιβάρυνση, με μέσο όρο 1.280 σωματίδια ανά κιλό.
Αξιοσημείωτο είναι ότι και το γάλα δεν μένει αλώβητο, καθώς σύμφωνα με την ίδια έρευνα, περιέχει κατά μέσο όρο 350 μικροπλαστικά ανά κιλό, ενώ προηγούμενες μελέτες είχαν καταγράψει περίπου 190 σωματίδια ανά λίτρο στο νωπό γάλα.
Πώς φτάνουν τα μικροπλαστικά στα γαλακτοκομικά προϊόντα;
Η ρύπανση φαίνεται να διεισδύει στο τρόφιμο σε πολλαπλά στάδια της παραγωγής. Στα τυριά, η απομάκρυνση του ορού γάλακτος και η συμπύκνωση των στερεών κατά την ωρίμανση ενδέχεται να αυξάνουν σημαντικά τη συγκέντρωση μικροπλαστικών στο τελικό προϊόν.
Η πηγή αυτών των μικροσκοπικών ρύπων ποικίλει: από συνθετικές ίνες ρούχων προσωπικού, όπως ρόμπες εργαστηρίου ή δίχτυα μαλλιών, μέχρι φθορές σε πλαστικά εξαρτήματα μηχανημάτων ή υλικά συσκευασίας. Τα μεγαλύτερα θραύσματα που εντοπίστηκαν φαίνεται πως προέρχονται ακριβώς από αυτά τα υλικά της παραγωγικής αλυσίδας.
Η μόλυνση ξεκινά πριν ακόμη φτάσει στο εργοστάσιο
Πέρα από την επεξεργασία, η επιμόλυνση των γαλακτοκομικών φαίνεται να ξεκινά από την ίδια τη διατροφή των ζώων. Τα μικροπλαστικά πιθανώς να περνούν από τις ζωοτροφές, να εισέρχονται στο πεπτικό σύστημα και στη συνέχεια να διασχίζουν κυτταρικές μεμβράνες, φτάνοντας τελικά μέχρι το γάλα.
Η ίδια ακριβώς διαδρομή είναι που έχει οδηγήσει και στην ανίχνευση μικροπλαστικών στο ανθρώπινο μητρικό γάλα, ένα εύρημα που έχει εγείρει ερωτήματα για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία.
Τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας;
Αν και η επιστήμη ακόμη δεν έχει δώσει πλήρεις απαντήσεις, υπάρχουν ήδη ενδείξεις πως τα μικροπλαστικά δεν περνούν αθόρυβα μέσα από τον οργανισμό. Μπορούν να μπουν στο αίμα, να συσσωρευτούν σε όργανα όπως οι πνεύμονες, το ήπαρ ή το έντερο, και πιθανώς να σχετίζονται με φλεγμονώδεις αντιδράσεις, εντερικές διαταραχές, ακόμα και καρκινογένεση. Η έκθεση, όσο μικρή κι αν φαίνεται καθημερινά, φαίνεται πως συσσωρεύεται και η έρευνα μόλις αρχίζει να αναδεικνύει τις πιθανές επιπτώσεις.
Οι επιστήμονες ζητούν δράση
Οι ειδικοί επισημαίνουν την ανάγκη για συστηματική καταγραφή της παρουσίας μικροπλαστικών στην τροφική αλυσίδα και τη δημιουργία αυστηρότερων κανονισμών. Όπως τονίζουν, η αντιμετώπιση αυτού του παγκόσμιου προβλήματος δεν μπορεί να επαφίεται σε μία μόνο πλευρά: απαιτεί συνεργασία μεταξύ επιστημόνων, κυβερνήσεων και της ίδιας της βιομηχανίας τροφίμων. Όσο και αν ακούγεται μακρινό, η απάντηση στο πώς θα τρώμε ασφαλέστερα στο μέλλον ίσως ξεκινά με το πώς παράγουμε και ελέγχουμε την τροφή μας σήμερα.