Συνεργάστηκε η δρ Κωνσταντίνα Μάμαλη, δερματολόγος-αφροδισιολόγος και αν. επιστημονική διευθύντρια της Cosmetic Derma Medicine.
Ο έρπης ζωστήρας είναι μια σοβαρή μορφή του έρπητα. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις πώς θα τον αποφύγεις, τα συμπτώματα και την αντιμετώπισή τους. Spoiler: Αν έχεις νοσήσει με ανεβοβλογιά, υπάρχει στον οργανισμό σου το μικρόβιο του έρπητα ζωστήρα.
Τι είναι ο έρπης ζωστήρας;
Ο ιός του έρπη ζωστήρα είναι ο ίδιος που προκαλεί την ανεμοβλογιά (varicella zoster). Εάν την έχεις περάσει, ο ιός παραμένει "κοιμισμένος" στο νευρικό σου σύστημα και, αν ενεργοποιηθεί ξανά, εκδηλώνεται ως έρπης ζωστήρας.
Κινδυνεύω να παρουσιάσω έρπη ζωστήρα;
Πιο επιρρεπείς είναι άνθρωποι με χρόνια νοσήματα, όπως σακχαρώδης διαβήτης, άσθμα, παθήσεις των νεφρών και κατάθλιψη. Επίσης, άνθρωποι με ιστορικό καρκίνου, HIV ή άλλης ασθένειας που επηρεάζει το ανοσοποιητικό. Το στρες, η κόπωση και η κακή διατροφή μπορεί επίσης να "ξυπνήσουν" τον ιό.
Πώς μεταδίδεται;
Η μετάδοση γίνεται όταν το νόσημα είναι ενεργό, όταν δηλαδή υπάρχουν οι χαρακτηριστικές φυσαλίδες.
Ποια είναι τα συμπτώματά του;
Τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινήσουν έως και 5 ημέρες πριν εμφανιστεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα και περιλαμβάνουν κάψιμο, πόνο, φαγούρα ή μούδιασμα στο δέρμα. Καθώς ο ιός καταβάλλει το ανοσοποιητικό σου σύστημα, μπορεί να νιώθεις έντονη κούραση, μυϊκούς πόνους, πονοκέφαλο, ναυτία, πυρετό και αδιαθεσία. Είναι σημαντικό να επικοινωνήσεις με το γιατρό σου για να κάνεις θεραπεία που θα μειώσει τον πόνο, το εξάνθημα και τη διάρκεια της νόσου. Εάν ξεκινήσει έγκαιρα η θεραπεία, θα μειωθούν επίσης οι πιθανότητες επιπλοκών. Ο έρπης εκδηλώνεται με το χαρακτηριστικό εξάνθημα, φουσκάλες με υγρό, που είναι επώδυνες και συνοδεύονται από μια διαπεραστική αίσθηση καψίματος στην περιοχή. Το εξάνθημα συνήθως επικεντρώνεται στη μια πλευρά του σώματος και ξεκινά από τον κορμό και ανεβαίνει προς το λαιμό και ίσως το πρόσωπο. Μέσα σε μερικές ημέρες οι φουσκάλες σπάνε, σχηματίζουν κρούστα και σταδιακά ξεραίνονται και επουλώνονται. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή πιο σοβαρά και η διάρκειά τους κυμαίνεται από 2 έως 4 εβδομάδες. Ωστόσο, μια πιθανή παρενέργεια του έρπη, μια μορφή μακροχρόνιου νευροπαθητικού πόνου, η µεθερπητική νευραλγία, µπορεί να διαρκέσει µήνες ή ακόµη και χρόνια μετά και συνήθως αφορά μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς.
Πώς θα καταπραΰνω τα συμπτώματα;
Ο γιατρός θα συστήσει αντιική θεραπεία και ίσως συμπλήρωμα βιταμινών του συμπλέγματος Β. Οι παρακάτω πρακτικές συμβουλές θα σε βοηθήσουν να νιώθεις λίγο καλύτερα. ‣ Διατήρησε το εξάνθημα στεγνό και καθαρό ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης. ‣ Προτίμησε να φοράς φαρδιά βαμβακερά ρούχα. ‣ Αν πρέπει να καλυφθεί το εξάνθημα, χρησιμοποίησε μια αντικολλητική βαμβακερή γάζα ώστε να μην ερεθιστεί περισσότερο το δέρμα σου. ‣ Η επάλειψη με κρέμα καλαμίνης μπορεί να σε ανακουφίσει και να μειώσει τη φαγούρα. Αντίθετα, δεν συνιστώνται αντιβιοτικές κρέμες, αφού δεν έχουν αποτέλεσμα. ‣ Αν ταλαιπωρείσαι από φαγούρα τη νύχτα, ένα αντιισταμινικό θα βοηθήσει.
Πώς μπορώ να αποφύγω τον έρπη ζωστήρα;
Στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του υπουργείου Υγείας συμπεριλαμβάνεται το εμβόλιο της ανεμοβλογιάς για τα παιδιά, ενώ έχει πλέον ενταχθεί σ’ αυτό το εμβόλιο για τον έρπη ζωστήρα για ενήλικες. Το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν σε ανθρώπους άνω των 60 ετών, ανεξάρτητα από το αν είχαν προηγούμενο επεισόδιο έρπη ζωστήρα και γίνεται σε μία δόση.
Ο έρπης ζωστήρας σε αριθμούς
‣ Οι άνθρωποι άνω των 60 ετών κινδυνεύουν περισσότερο εξαιτίας της φυσιολογικής εξασθένησης του ανοσοποιητικού τους.
‣ Έχουμε όλοι 1 στις 4 πιθανότητες να πάθουμε έρπη ζωστήρα κάποια στιγμή στη ζωή μας.
‣ Υπάρχουν πιθανότητες 10-20% να επηρεάσει τα μάτια, με πιθανώς σοβαρές συνέπειες για την όραση.