Μπορεί να ξεκίνησε σαν παραδοσιακή σούπα για τις κρύες μέρες, αλλά σήμερα το ο ζωμός από κόκκαλα (bone broth) φιγουράρει στα stories των celebrities και των wellness influencers. Η Gwyneth Paltrow το έχει εντάξει στη ρουτίνα της, η Salma Hayek το λατρεύει για τη λάμψη του δέρματος, ενώ ακόμα και ο Kobe Bryant το χρησιμοποιούσε ως pre-game meal. Αν αναρωτιέσαι τι είναι, αν πρέπει να το βάλεις κι εσύ στη διατροφή σου, ή αν είναι άλλη μία υπερεκτιμημένη τάση, η επιστήμη έχει την απάντηση.
Ζωμός κοκάλων: Η πιο αποτελεσματική και φυσική πηγή κολλαγόνου
Η Dipa Kamdar, Καθηγητής Φαρμακευτικής στο Kingston University, εξηγεί σε άρθρο της στο The Conversation ότι παρά τη δημοφιλή εικόνα του ζωμού από κόκαλα ως superfood, τα επιστημονικά δεδομένα είναι πιο μετρημένα. Αν θέλεις να τον προσθέσεις στη ρουτίνα σου, καλό είναι να γνωρίζεις τόσο τα οφέλη όσο και τους πιθανούς κινδύνους του.
Τι είναι το bone broth;
Πρόκειται για έναν πλούσιο, αρωματικό ζωμό που φτιάχνεται όταν σιγοβράζεις για πολλές ώρες κόκαλα από κοτόπουλο, μοσχάρι ή ψάρι, μαζί με ξύδι, νερό και μυρωδικά. Ο χρόνος βρασμού μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 48 ώρες, ώστε να βγουν πολύτιμα συστατικά όπως κολλαγόνο, αμινοξέα και μεταλλικά στοιχεία. Το αποτέλεσμα είναι ένα ρόφημα που μπορείς να πιεις σκέτο ή να το προσθέσεις στις σούπες και τα φαγητά σου.
Κολλαγόνο και επιδερμίδα: Μύθος ή αλήθεια;
Το κολλαγόνο είναι ο πρωταγωνιστής στην αφήγηση γύρω από τον ζωμό. Είναι η πρωτεΐνη που στηρίζει το δέρμα, τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις, γι’ αυτό και έχει συνδεθεί με τη νεανική όψη και την ευλυγισία. Η Kamdar εξηγεί πως παρότι υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η υδρολυμένη μορφή κολλαγόνου μπορεί να βοηθήσει στην ελαστικότητα και ενυδάτωση της επιδερμίδας, τα αποτελέσματα αυτά βασίζονται σε συμπληρώματα και όχι σε ζωμό. Με άλλα λόγια; Ο ζωμός περιέχει κολλαγόνο, αλλά σε μικρότερες ποσότητες από αυτές που έχουν θετική επίδραση σε ελεγχόμενες έρευνες. Άρα, μην περιμένεις να εξαφανιστούν οι ρυτίδες με μία κούπα bone broth την ημέρα.
Και για το έντερο, το ανοσοποιητικό, το βάρος;
Εκτός από κολλαγόνο, ο ζωμός περιέχει αμινοξέα όπως γλουταμίνη, γλυκίνη και αργινίνη. Η γλουταμίνη έχει συνδεθεί με την ενίσχυση του εντερικού φραγμού, κάτι που ίσως βοηθά στην πρόληψη φλεγμονών και της κατάστασης που συχνά αναφέρεται ως Σύνδρομο εντερικής διαρροής (Leaky gut syndrome). Επιπλέον, είναι χαμηλός σε θερμίδες και πλούσιος σε πρωτεΐνη, κάτι που τον κάνει χορταστικό και ιδανικό αν προσέχεις τη διατροφή σου. Ωστόσο, όπως τονίζει η Kamdar, οι ευεργετικές επιδράσεις δεν έχουν επιβεβαιωθεί επαρκώς μέσω κλινικών ερευνών σε ανθρώπους. Οι συσχετίσεις με ψυχική υγεία, αυτισμό ή κατάθλιψη παραμένουν θεωρητικές και όχι επιστημονικά τεκμηριωμένες.
Οι κίνδυνοι που ίσως δεν έχεις ακούσει
Πίσω από την υγιεινή εικόνα του ζωμού, υπάρχουν και πιθανοί κίνδυνοι:
► Βαρέα μέταλλα: Όπως ο μόλυβδος, μπορούν να περάσουν στο ζωμό από τα κόκαλα, ειδικά αν αυτά είναι κακής ποιότητας. Τα επιστημονικά ευρήματα είναι ανάμεικτα, αλλά η προέλευση των υλικών παίζει σημαντικό ρόλο.
► Νάτριο: Πολλά έτοιμα προϊόντα ζωμού περιέχουν υψηλά επίπεδα αλατιού, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την πίεση και τα νεφρά.
► Γλουταμινικό οξύ: Αν έχεις ευαισθησία, μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους ή άγχος αν και οι ενδείξεις είναι περισσότερο εμπειρικές.
► Αποθήκευση: Αν δεν τον φυλάξεις σωστά, ο ζωμός μπορεί να αναπτύξει βακτήρια και να προκαλέσει πεπτικά προβλήματα.
Φυσικό Botox: Οι τροφές που αυξάνουν το κολλαγόνο