Νέα έρευνα, της οποίας τα αποτελέσματα διαβάζουμε στο Journal of the American Heart Association, υποστηρίζει ότι τα τελευταία 50 χρόνια, τα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα, έχουν μειωθεί τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, ο ρυθμός μείωσης ήταν βραδύτερος μεταξύ των γυναικών από ότι στους άνδρες και ο ρυθμός καρδιακών προσβολών σε γυναίκες ηλικίας 35-54 ετών στην πραγματικότητα αυξάνεται.
Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι παρόλο που οι γυναίκες έχουν χαμηλότερη συχνότητα καρδιαγγειακής θνησιμότητας από τους άνδρες, έχουν υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας και χειρότερη πρόγνωση μετά από ένα οξύ καρδιαγγειακό επεισόδιο.
Καθώς τα καρδιαγγειακά νοσήματα φαίνεται να επηρεάζουν διαφορετικά τα δύο φύλα, προκύπτει η ανάγκη να οριστεί εάν οι γιατροί πρέπει να δίνουν διαφορετικές συμβουλές σχετικά με την πρόληψη στους άνδρες και τις γυναίκες ασθενείς τους.
Σε μελέτη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια προτείνεται ότι η έμφαση στις γυναίκες θα πρέπει να δίνεται στη διατήρηση ή την αύξηση της μυϊκής μάζας αντί της απώλειας λίπους.
Σύνθεση σώματος
Τα στοιχεία της έρευνας προήλθαν από συνολικά 5.627 γυναίκες και 5.836 άνδρες, όλοι ηλικίας άνω των 20 ετών.
Με βάση τα δεδομένα, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες στη μελέτη σε τέσσερις ομάδες:
- Χαμηλή μυϊκή μάζα και χαμηλό σωματικό λίπος
- Χαμηλή μυϊκή μάζα και υψηλό σωματικό λίπος
- Υψηλή μυϊκή μάζα και χαμηλό σωματικό λίπος
- Υψηλή μυϊκή μάζα και υψηλό σωματικό λίπος
Και στα δύο φύλα, τα μη επεξεργασμένα δεδομένα έδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα λίπους σχετίζονταν με υψηλότερη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα, ανεξάρτητα από τη μυϊκή μάζα.
Ωστόσο, αφού υπολογίστηκαν και άλλοι παράγοντες που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα, η σχέση μεταξύ του σωματικού λίπους και του κινδύνου θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα άλλαξε εντελώς στις γυναίκες.
Μετά από αυτές τις προσαρμογές, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με υψηλό σωματικό λίπος και υψηλή μυϊκή μάζα είχαν 42% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα σε σύγκριση με εκείνες που είχαν χαμηλή μυϊκή μάζα και χαμηλό σωματικό λίπος.
Αντίθετα, οι άντρες με υψηλή μυϊκή μάζα και υψηλό σωματικό λίπος είχαν 26% μειωμένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα σε σύγκριση με τους άνδρες με χαμηλές μετρήσεις, ενώ εκείνοι με υψηλή μυϊκή μάζα και χαμηλό σωματικό λίπος είχαν 60% μειωμένο κίνδυνο.
Λιγότερη έμφαση στην απώλεια βάρους;
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η μελέτη τους υποστηρίζει την ανάγκη αλλαγής των συμβουλών που δίνουν οι επαγγελματίες υγείας στις γυναίκες. Πρέπει δηλαδή να προτείνεται η αύξηση της μυϊκής μάζας μέσω σωματικής άσκησης και όχι η απώλεια βάρους.
"Διαπιστώνεται η πιθανή σημασία των συμβουλών για μεγιστοποίηση της μυϊκής μάζας στις γυναίκες. Αυτό αποκλίνει από την τρέχουσα έμφαση στην απώλεια βάρους για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νόσων και, ως εκ τούτου, οι μέθοδοι για την πρακτική επίτευξη μιας τέτοιας αλλαγής της σύνθεσης του σώματος πρέπει να αξιολογηθούν περαιτέρω."
Αξίζει να τονιστεί ότι η εμφανής προστατευτική επίδραση του λίπους στις γυναίκες προέκυψε μόνο μετά τη ρύθμιση άλλων παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακών νόσων. Μεταξύ των παραγόντων αυτών, ήταν:
- Τα επίπεδα χοληστερόλης
- Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
- Ο διαβήτης
- Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης
Υπάρχει μια ιδιαίτερα σύνθετη αλληλεπίδραση μεταξύ του σωματικού λίπους και αυτών των άλλων παραγόντων κινδύνου. Για παράδειγμα, το υπερβολικό σωματικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη και υπέρτασης, γεγονός που, με τη σειρά του, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής καταπόνησης.
Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές σημειώνουν αρκετούς εύλογους τρόπους με τους οποίους το λίπος μπορεί να παρέχει κάποια προστασία στις γυναίκες. Για παράδειγμα, το λίπος στους μηρούς και τους γλουτούς έχει προστατευτική επίδραση στο μεταβολισμό που αντισταθμίζει τη βλάβη από το κοιλιακό λίπος.
Σημειώνουν επίσης ότι στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, το σώμα αποθηκεύει περίπου το 50% του λίπους του ακριβώς κάτω από το δέρμα στους μηρούς και τους γλουτούς, ενώ στους άνδρες, το σώμα αποθηκεύει το 98% του συνολικού λίπους στο άνω μέρος του σώματος.
Κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση στις γυναίκες, ωστόσο, ο λιπώδης ιστός αρχίζει να συσσωρεύεται στην κοιλιά, όπου σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Οι συγγραφείς σημειώνουν επίσης ότι σε άτομα της ίδιας ηλικίας και βάρους, το γυναικείο σώμα τείνει να συσσωρεύει λίπος πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των λιποκυττάρων, ενώ το ανδρικό σώμα συνήθως αναπτύσσει μεγαλύτερα λιποκύτταρα. "Τα μεγάλα ("υπερτροφικά") λιποκύτταρα συνδέονται με αρνητικές μεταβολικές συνέπειες" προσθέτουν.