Συνεργάστηκε η Μαρία Μ. Προκοπίου, MD, MSc, ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος
Τι είναι οι παραθυρεοειδείς αδένες
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροί αδένες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του θυρεοειδούς. Ρόλος τους είναι η παραγωγή της παραθορμόνης, η οποία συμβάλλει στην εξισορρόπηση της ποσότητας του ασβεστίου στον οργανισμό. Η παραθορμόνη δρα στα νεφρά, στο σκελετό και μετατρέπει τη βιταμίνη D στη δραστική της μορφή. Ο βασικός της ρόλος είναι να ρυθμίζει τα επίπεδα του ασβεστίου δρώντας σε τρία κύρια όργανα-στόχους:
τα οστά, το εντερικό επιθήλιο και το νεφρό.
The Mamagers Update:
6 εκνευριστικές συμπεριφορές των παιδιών που, όμως, είναι απαραίτητες για την εξέλιξή τους
Η δραματική προσωπικότητα – Aυτοί που θέλουν να τραβάνε την προσοχή των άλλων
O ύπνος των γονιών και ο μικρός εισβολέας – ένα τρυφερό σκίτσο
Πιθανές διαταραχές
Όπως και ο θυρεοειδής, οι παραθυρεοειδείς αδένες μπορεί να υπερλειτουργούν
ή να υπολειτουργούν. Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από την υπερβολική έκκριση παραθορμόνης. Το συνηθισμένο σύμπτωμά του είναι η υπερασβεστιαιμία και η οστεοπόρωση, ενώ σχετίζεται και με πέτρες στα νεφρά ή διαταραχές του γαστρεντερικού (ανορεξία, ναυτία, εμετοί, πόνος στην κοιλιά, δυσκοιλιότητα, έλκος στο
πεπτικό και οξεία παγκρεατίτιδα). Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι η εύκολη κόπωση, η κατάθλιψη, η ανικανότητα συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης, υπέρταση και αρρυθμίες.
Διαταραχές του θυρεοειδούς: 18 σημάδια που δείχνουν ότι ο θυρεοειδής σου δε λειτουργεί σωστά
Ποια είναι η καλύτερη ώρα να πάρεις συμπλήρωμα ασβεστίου; Και το συμπλήρωμα σιδήρου ή τη βιταμίνη D;
Στον υποπαραθυρεοειδισμό, αντίστοιχα, έχουμε ανεπάρκεια της παραθορμόνης και συνήθως οφείλεται στην αφαίρεση των παραθυρεοειδών αδένων χειρουργικά σε επεμβάσεις του θυροειδούς, λάρυγγα ή άλλης κακοήθειας του τραχήλου. Σε αυτή την περίπτωση είναι μειωμένες οι τιμές του ασβεστίου, κατάσταση που προκαλεί αλλαγές στη συμπεριφορά, όπως ευερεθιστότητα, ανησυχία, εναλλαγές της διάθεσης ή/και διαταραχές της προσωπικότητας, κούραση, βραχνάδα και δύσπνοια, μυϊκές κράμπες, έντονη εφίδρωση και κολικοί της χοληδόχου κύστης.
Πώς ελέγχουμε τους παραθυρεοειδείς αδένες
Ο έλεγχος γίνεται μέσω των επιπέδων του ασβεστίου στον τακτικό ετήσιο έλεγχο. Σε τυχόν διαταραχές τους, ο ενδοκρινολόγος μπορεί να συστήσει εξετάσεις για το μεταβολισμό του ασβεστίου και την παραθορμόνη. Αν διαγνωστεί αδένωμα παραθυρεοειδούς ή υπερπλασία τους, ανάλογα με την ηλικία και τις επιπλοκές, συνιστάται η αφαίρεσή τους.
Παραθυρεοειδείς αδένες και βιταμίνη D
H αύξηση της παραθορμόνης συχνά σχετίζεται με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, γι’ αυτό είναι απαραίτητος ο έλεγχός της καθώς και του μεταβολισμού του ασβεστίου.