Από την Ελένη Σολταρίδου, ψυχολόγο, υποψήφια διδάκτορα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (@elenasoltaridou).
- Εξαντλήθηκα και ίσως να μην το κατάλαβα.
- Εξαντλήθηκα και άφησα τα ταπεράκια που προετοίμαζα για να έχω στη δουλειά μου.
– Εξαντλήθηκα και έκανα υπερφαγικά επεισόδια.
– Εξαντλήθηκα και δεν ήθελα να προσπαθήσω για τίποτα... Για καμία επικοινωνία, για κανέναν φίλο, για κανένα project.
– Εξαντλήθηκα και εγκατέλειψα την αυτοφροντίδα μου.
– Εξαντλήθηκα και άφησα τη γυμναστική μου.
– Εξαντλήθηκα και άφησα τις σκέψεις να με κατακλύσουν.
– Εξαντλήθηκα και άφησα τον χρόνο που μου έδινα.
– Εξαντλήθηκα και άφησα τις ανάγκες και τα θέλω των άλλων να επηρεάσουν τα δικά μου.
Τις περισσότερες φορές την εξάντλησή μας δεν την αντιλαμβανόμαστε, παρά μόνο όταν αγγίξουμε τα όρια των σωματικών και των ψυχικών μας αντοχών και ανοχών.
ΕΓΏ, ΟΜΩΣ, ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ;
Όταν αντιλαμβάνομαι την εξάντλησή μου και τη στέρηση μικρών στιγμών ευτυχίας και χαλάρωσης, αντιδρώ, θυμώνω μ’ εμένα και τους άλλους και λειτουργώ σπασμωδικά. Και ταυτόχρονα σκέφτομαι. Παλιά είχα πολλές αντοχές, μπορούσα να πω "όχι" και εστίαζα στις δικές μου ανάγκες, χωρίς δεύτερες σκέψεις. Και ο εγκέφαλός μου ξαφνικά αλλάει και επιλέγει να πάει γυμναστήριο. Για 5 συνεχόμενες ημέρες αποφασίζω να βγω έξω, να δω πολλούς ανθρώπους, να μιλήσω πολύ, να περπατήσω πολύ, να κάνω αυστηρή διατροφή, να εστιάσω στο ακριβώς αντίθετο από αυτό που έκανα.
ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΆΧΙΣΤΟ ΣΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟ (Ή ΜΉΠΩΣ ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ;)
Ουσιαστικά, με αυτό τον τρόπο δεν επιλέγουμε την αρμονία ή την ισορροπία, αλλά, σε μια προσπάθεια να βοηθήσουμε τον εαυτό μας, κινούμαστε σαν το εκκρεμές ανάμεσα στα άκρα. Σε μια συνεδρία με ρωτάει η θεραπευόμενή μου: "Πώς μπορώ να σπάσω αυτό το μοτίβο;". Εάν επιλέξεις να το σπάσεις, θα είναι άλλη μία αντιδραστική βίαιη κίνηση προς τον εγκέφαλό σου. Και αν επιλέξεις να το σπάσεις βίαια, απότομα, θα είναι μια οριακά τιμωρητική κίνηση αναζητώντας το τέλειο χωρίς να το προσεγγίζεις. Το οριακό δεν είναι τέλειο, είναι όριο.
ΑΣ ΕΠΙΛΕΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΡΜΟΝΊΑ
Όταν, λοιπόν, αντιληφθώ ένα μοτίβο συμπεριφοράς το οποίο σκέφτομαι πόσο δυσλειτουργική μπορεί να με κάνει, ας επιλέξω την αρμονία. Μικρές κινήσεις σταθερότητας, χωρίς πανικό, χωρίς αντίδραση, χωρίς να επιτρέπω στον εαυτό μου, στις κακές μου μέρες, στους φόβους του παρελθόντος αλλά και στους άλλους να επηρεάσουν τον ψυχισμό μου. Και ας μου υπενθυμίζω πάντα ότι όσο περισσότερο επιμένω σε συμπεριφορές δυσλειτουργικές, η χρονιότητα είναι ένας παράγοντας που λειτουργεί εις βάρος μου.
ΤΟ ΜΠΟΥΚΆΛΙ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΟΝΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ
Μου αρέσει πολύ να χρησιμοποιώ συχνά σε ομιλίες μου ένα παράδειγμα: Σε μια αίθουσα ένας ψυχολόγος κρατάει ένα μπουκάλι νερό και με τεντωμένο το χέρι του ζητάει από το κοινό να βρουν το βάρος του μπουκαλιού.
Όλοι, λοιπόν, αρχίζουν να μαντεύουν διάφορες ποσότητες. Κάποια στιγμή εκείνος τους σταματάει και τους λέει: "Κρατάω το μπουκάλι με τεντωμένο το χέρι μου. Σκεφτείτε ότι, αν κρατάω αυτό το μπουκάλι για 2 λεπτά, το βάρος του μπορεί να είναι όσο υπολογίζετε. Όσο περισσότερο χρόνο το κρατάω, τόσο θα αρχίσει να με ενοχλεί το σώμα μου και να το νιώθω πιο βαρύ. Και αν το κρατήσω κι άλλο, το χέρι μου θα αρχίσει να τρέμει. Κι αν το κρατήσω ακόμα περισσότερο, θα νιώθω ενόχληση στον αυχένα μου".
Ας σκεφτούμε, λοιπόν, πόσο πολύ μπορεί να μας εξαντλήσουν οι χρόνιες συμπεριφορές που επιλέγουμε να κρατάμε αδιαφορώντας ή υποτιμώντας την απήχηση που έχουν στο σώμα, στην αυτοεικόνα και την αυτοπεποίθησή μας. Επίλεξε εσένα! Γιατί ποτέ δε θα μας είναι αρκετό ένα "σ’ αγαπώ" των άλλων αν δεν το δείχνουμε πρώτα εμείς στον εαυτό μας.
AΠΟ ΤΟ SHAPE ΙΟΥΛΙΟΥ 2025
Νέα μελέτη: To 79% της Gen Z νιώθει "burnout" από τα dating apps
Υποφέρεις από burnout; Οι τροφές που θα σε βοηθήσουν και ποιες πρέπει να αποφύγεις