Όλοι έχουμε ζηλέψει εκείνον τον φίλο που πέφτει στο μαξιλάρι και κοιμάται αμέσως. Με την πρώτη ματιά, φαίνεται σαν υπερδύναμη, σαν ένα σώμα τέλεια ρυθμισμένο για ξεκούραση. Όμως, μια έρευνα δείχνει ότι το να κοιμάσαι αμέσως δεν είναι απαραίτητα σημάδι υγιούς ύπνου. Αντίθετα, μπορεί να υποδηλώνει χρόνιο έλλειμμα ύπνου ή και υποκείμενα προβλήματα υγείας, όπως αποδεικνύεται σε άρθρο στο mindbodygreen.
Τι λένε οι ειδικοί;
Σε μια μελέτη ειδικών για τους μύθους του ύπνου, η άποψη ότι το να μπορείς να κοιμηθείς "οπουδήποτε και οποτεδήποτε" είναι σημάδι υγιούς ύπνου, κρίθηκε ως εντελώς λανθασμένη. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ένα άτομο που είναι ξεκούραστο χρειάζεται συνήθως 15 έως 20 λεπτά για να κοιμηθεί. Το να κοιμάσαι γρηγορότερα από αυτό μπορεί να δείχνει υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της μέρας, που είναι βασικό σημάδι ότι το σώμα σου δεν παίρνει την ανάπαυση που χρειάζεται.
Τι μπορεί να σημαίνει το να κοιμάσαι αμέσως;
- Χρόνιο έλλειμμα ύπνου: Αν συστηματικά κοιμάσαι λιγότερες από τις συνιστώμενες 7-9 ώρες, ο εγκέφαλος και το σώμα σου μπορεί να εξαντληθούν τόσο πολύ που "κλείνουν" μόλις βάλεις το κεφάλι σου στο μαξιλάρι.
- Αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA): Η ξαφνική υπνηλία μέσα στη μέρα ή το να αποκοιμάσαι απροειδοποίητα σε συσκέψεις, ενώ οδηγείς ή σε ήσυχες στιγμές, μπορεί να υποδεικνύει άπνοια ύπνου. Η πάθηση αυτή προκαλεί επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής κατά τον ύπνο και συνδέεται με αυξημένους κινδύνους για καρδιαγγειακά προβλήματα, γνωστική εξασθένηση και ατυχήματα.
- Υποκείμενα προβλήματα υγείας: Παθήσεις όπως αναιμία, ανισορροπίες στον θυρεοειδή ή ακόμη και ορισμένα φάρμακα, μπορούν να κάνουν τον ύπνο αναπόφευκτο, ωθώντας το σώμα να κοιμηθεί με οποιαδήποτε ευκαιρία.
Γιατί υπάρχει αυτός ο μύθος;
Σε πολλές κουλτούρες, όσοι κοιμούνται γρήγορα θεωρούνται "αποτελεσματικοί" ή "φυσικά καλοί στον ύπνο", κάτι που κρύβει τους κινδύνους της έλλειψης ύπνου. Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το να χρειάζεσαι λίγη ώρα για να κοιμηθείς είναι σημάδι υγιούς και καλά ρυθμισμένου κύκλου ύπνου.
Πώς να επαναφέρεις τον ρυθμό του ύπνου σου;
- Καθιέρωσε σταθερό ωράριο ύπνου: Το να πηγαίνεις για ύπνο και να ξυπνάς περίπου την ίδια ώρα κάθε μέρα βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού σου (του εσωτερικού βιολογικού ρολογιού).
- Δημιούργησε μια ρουτίνα χαλάρωσης πριν τον ύπνο: Χαμήλωσε τα φώτα, περιόρισε τη χρήση οθονών και δοκίμασε απαλή διάταση ή διαλογισμό για να στείλεις σήμα στον εγκέφαλό σου ότι πλησιάζει η ώρα της ξεκούρασης.
- Σκέψου τη λήψη ενός καλής ποιότητας συμπληρώματος μαγνησίου: Το μαγνήσιο βοηθά στη χαλάρωση των μυών και του νευρικού συστήματος, διευκολύνοντας την έλευση του ύπνου και ενισχύοντας τον βαθύ, αποκαταστατικό ύπνο.
- Έκθεση στο φυσικό φως το πρωί: Βγες έξω μέσα στην πρώτη ώρα από το ξύπνημα. Το φως του ήλιου το πρωί βοηθά να ρυθμιστεί το εσωτερικό σου ρολόι, κάνοντας πιο εύκολο το να αποκοιμηθείς τη σωστή ώρα το βράδυ.
Την επόμενη φορά που θα θαυμάσεις κάποιον που κοιμάται αμέσως, να θυμάσαι: δεν είναι απαραίτητα κάτι ζηλευτό. Το να χρειάζεσαι 15–20 λεπτά για να κοιμηθείς είναι φυσιολογικό και υγιές. Οτιδήποτε πιο γρήγορο μπορεί να είναι το σώμα σου που σου λέει ότι έχει ξεμείνει από ενέργεια.
Διάβασε επίσης:
5 κακές συνήθειες που καταστρέφουν τον ύπνο σου – Τι λέει ένας υπνοθεραπευτής
Τα 7 είδη ξεκούρασης που χρειάζεσαι (και δεν το ξέρεις!)
Νιώθεις ότι δεν ξεκουράζεσαι όταν κοιμάσαι; Καρδιολόγος δίνει tips για ποιοτικό ύπνο