Συνεργάστηκε ο Κώστας Γουργουλιάνης, διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Τ εισπνεόμενα φάρμακα δίνονται συχνά σε ενήλικες αλλά και σε παιδιά για την αντιμετώπιση της δύσπνοιας ή ακόμα και του ξηρού βήχα που οφείλεται σε κάποια ίωση ή σε άσθμα. Διακρίνονται σε βρογχοδιασταλτικά και κορτιζονούχα. Tόσο τα βρογχοδιασταλτικά όσο και τα εισπνεόμενα κορτικοειδή (αντιφλεγμονώδη) μπορούν να χορηγηθούν μόνα τους ή σε συνδυασμό μεταξύ τους στην ίδια συσκευή. Τα βρογχοδιασταλτικά θεωρούνται ανακουφιστικά φάρμακα. Η δράση τους αρχίζει 3-5 λεπτά μετά τη λήψη και διαρκεί 4-6 ώρες. Εάν κάποιος ασθενής χρειάζεται πολλές εισπνοές από το ανακουφιστικό φάρμακο για να μπορέσει να έχει καλή αναπνοή, αυτό σημαίνει ότι το άσθμα του δεν είναι υπό έλεγχο και πρέπει να συμβουλευτεί άμεσα τον πνευμονολόγο του. Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή είναι ρυθμιστικά φάρμακα. Η αποτελεσματικότητά τους φαίνεται μετά από αρκετές ημέρες θεραπείας (συνήθως 2-4 εβδομάδες) και αντιμετωπίζουν τη φλεγμονή του άσθματος χωρίς παρενέργειες.
Η δράση τους στον οργανισμό
Τα εισπνεόµενα κορτικοστεροειδή αποτέλεσαν επανάσταση στη θεραπεία του βρογχικού άσθµατος. Με ελάχιστη δόση έχουµε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσµατα, µε καθόλου ή ελάχιστες ανεπιθύµητες δράσεις. Όταν η φλεγµονή ελεγχθεί και σταθεροποιηθεί η κατάσταση των βρόγχων, τότε µπορούµε να συνεχίσουμε τη θεραπεία με τα µη κορτιζονούχα αντιφλεγµονώδη φάρµακα.
Αποτελεσματικά μόνο με σωστή χρήση
Είναι πολύ σημαντικό να κατανοηθεί ότι τα εισπνεόμενα φάρμακα δίνουν εξαιρετικά αποτελέσματα σε όλες εκείνες τις αναπνευστικές παθήσεις για τις οποίες χορηγούνται μόνο και εφόσον γίνει σωστή χορήγηση και με το σωστό τρόπο. Προϋπόθεση για να δράσει το φάρμακο είναι να φτάσει στο όργανο-στόχο, στην προκειμένη περίπτωση στον πνεύμονα, και αυτό επιτυγχάνεται με τη σωστή εισπνοή.
Υπάρχουν παρενέργειες;
Η κορτιζόνη στην εισπνεόμενη μορφή δεν παρουσιάζει τις ίδιες παρενέργειες όπως όταν χορηγείται συστηματικά (χάπι, ενέσιμη μορφή). Οι συνήθεις παρενέργειες στην εισπνεόμενη μορφή της είναι συνήθως η βραχνάδα στη φωνή και η στοματίτιδα. Μπορούμε να αποφύγουμε τις δύο αυτές παρενέργειες με καλό ξέπλυμα του στόματος αμέσως μετά τη χρήση.
Υπάρχουν νέα εισπνεόμενα φάρμακα;
Σήμερα υπάρχουν νέα επαναστατικά εισπνεόμενα φάρμακα που υπόσχονται να προσφέρουν στους ασθενείς άμεση ανακούφιση, αφού με μία-δύο εισπνοές την ημέρα έχουν βελτίωση εκεί που στο παρελθόν έπρεπε να είναι με τη συσκευή στην «τσέπη» για αλλεπάλληλες εισπνοές. «Η φιλοσοφία των νέων εισπνεόμενων είναι να κάνει ο ασθενής μία δόση την ημέρα, η οποία θα διαρκεί για 24 ώρες» τονίζει ο Κώστας Γουργουλιάνης, διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή άσθμα τα προηγούμενα χρόνια χρησιμοποιούσαν για τις ανάγκες της ασθένειάς τους δύο με τρεις συσκευές με εισπνεόμενα φάρμακα την ημέρα. Σήμερα αυτές οι συσκευές τείνουν να αντικατασταθούν από μία συσκευή για μία ημερήσια εισπνοή, μια λογική που προσπαθούν να υιοθετήσουν όλες οι εταιρείες. Το κέρδος είναι σημαντικό σε ό,τι αφορά τη δαπάνη, το κόστος των φαρμάκων, αλλά και τις νοσηλείες, που με αυτόν τον τρόπο έχουν μειωθεί σημαντικά. «Η εξήγηση», αναφέρει ο ειδικός, «είναι απλή. Όσο πιο εύκολη είναι η χορήγηση του εισπνεόμενου τόσο πιο σωστά την εκτελεί ο ασθενής, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται οι παροξύνσεις και οι νοσηλείες στα νοσοκομεία, κατ’ επέκταση και το κόστος για το κράτος». Μπορεί, λοιπόν, τα νέα φάρμακα να είναι λίγο ακριβότερα, αλλά το συνολικό κόστος είναι μικρότερο. Για παράδειγμα, μπορεί για το κράτος το κόστος του φαρμάκου να είναι 50 ευρώ το μήνα, αλλά, αν ο ασθενής νοσηλευτεί στο νοσοκομείο, το κόστος θα είναι 300 ευρώ την ημέρα κι αν μεταφερθεί στη ΜΕΘ, 5.000 ευρώ την ημέρα.
Πώς θα χρησιμοποιήσεις σωστά τα φάρμακά σου
Για να πετύχεις τη μέγιστη δυνατή ποσότητα φαρμάκου που θα φτάσει στους πνεύμονες, θα πρέπει πρώτα να μάθεις να κρατάς τη συσκευή σωστά και στη συνέχεια να ακολουθήσεις τα παρακάτω βήματα:
1. Βαθιά εκπνοή: Εκπνέεις με δύναμη ώστε να αδειάσουν οι πνεύμονες από τον αέρα που περιέχουν.
2. Ανακινείς τη συσκευή πριν από τη χρήση δύο με τρεις φορές. Εφαρμόζεις τη συσκευή στα χείλη.
3. Πιέζεις τη συσκευή ώστε να απελευθερωθεί το φάρμακο αμέσως πριν αρχίσεις τη βαθιά εισπνοή.
4. Εσπνέεις βαθιά: Έτσι, οι πνεύμονες γεμίζουν πάλι με αέρα ο οποίος περιέχει και το φάρμακο.
5. Κρατάς την αναπνοή σου περίπου για 10 δευτερόλεπτα, ώστε να δώσεις χρόνο στο φάρμακο να απορροφηθεί από το βρογχικό βλεννογόνο.
6. Εκπνέεις βαθιά.
Διάβασε επίσης: «Έχω αλλεργικό άσθμα, ανήκω στις ευπαθείς ομάδες; Μπορώ να κάνω το εμβόλιο για τον κορονοϊό;» Ο πνευμονολόγος απαντά
Διάβασε επίσης: Αλλεργία ή κορονοϊός; Πώς θα καταλάβουμε τη διαφορά ανάμεσα στη λοίμωξη COVID-19 και το αλλεργικό άσθμα;