Συνεργάστηκε ο Νικόλαος Κατσένης, χειρουργός ουρολόγος
Όσα πρέπει να γνωρίζεις για τη στυτική δυσλειτουργία, από τις αιτίες που την προκαλούν μέχρι τον τρόπο αντιμετώπισης.
Τι είναι η στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ);
Λέμε ότι ένας άντρας έχει στυτική δυσλειτουργία όταν έχει συνεχή και επαναλαμβανόμενη δυσκολία να διατηρήσει τη στύση του. Εάν δεν θεραπευτεί, η ΣΔ μπορεί να κάνει δύσκολη την ερωτική επαφή. Το πρόβλημα αναφέρεται από 1 στους 5 άντρες και ο αριθμός αυτός αυξάνεται με την ηλικία.
Στυτική δυσλειτουργία ή χαμηλή ερωτική διάθεση
Υπάρχουν αρκετές μορφές ανδρικής ΣΔ, όπως χαμηλή ερωτική διάθεση (libido) και προβλήματα εκσπερμάτωσης. Όμως η ΣΔ αναφέρεται συγκεκριμένα σε πρόβλημα επίτευξης ή διατήρησης της στύσης. Οι άντρες με ΣΔ συχνά έχουν υγιή libido ωστόσο το σώμα τους αποτυγχάνει να ανταποκριθεί. Στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχει μια σωματική αιτία για το πρόβλημα.
Συμπτώματα της στυτικής δυσλειτουργίας
Τα συμπτώματα της ΣΔ συμπεριλαμβάνουν:
- Στύση πολύ μαλακή για ερωτική επαφή.
- Στύσεις πολύ σύντομες για ερωτική επαφή.
- Ανικανότητα επίτευξης στύσης.
Οι άντρες που δεν μπορούν να αποκτήσουν ή να διατηρήσουν στύση που να διαρκεί αρκετά ή να είναι όσο πρέπει δυνατή για να ολοκληρωθεί η ερωτική επαφή θεωρείται πως έχουν στυτική δυσλειτουργία.
Ποιοι είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν στυτική δυσλειτουργία;
Τα ποσοστά σεξουαλικής και στυτικής δυσλειτουργίας αυξάνονται με την ηλικία. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως το να μεγαλώνει ένας άντρας σημαίνει το τέλος της ερωτικής του ζωής! Η ΣΔ μπορεί να θεραπευτεί σε κάθε ηλικία. Επίσης, η ΣΔ μπορεί να είναι πιο συνηθισμένη σε άντρες με ιστορικό διαβήτη, παχυσαρκία, κάπνισμα και υπέρταση.
Συνηθισμένες αιτίες της στυτικής δυσλειτουργίας
Χρόνια νοσήματα
Η σχέση ανάμεσα στα χρόνια νοσήματα και τη ΣΔ είναι πιο έντονη στο διαβήτη. Άντρες που πάσχουν από διαβήτη είναι δύο με τρεις φορές πιο πιθανό να έχουν ΣΔ συγκριτικά με τους υγιείς. Ωστόσο στοιχεία δείχνουν πως ο καλός έλεγχος του σακχάρου μπορεί να ελαχιστοποιήσει αυτό τον κίνδυνο. Άλλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν ΣΔ συμπεριλαμβάνουν καρδιαγγειακές νόσους, αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών), νεφροπάθεια και σκλήρυνση κατά πλάκας. Οι ασθένειες αυτές μπορεί να εμποδίζουν τη ροή του αίματος ή τη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων στο σώμα.
Τρόπος ζωής
Ένας τρόπος ζωής που έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της καλής κυκλοφορίας τους αίματος μπορεί να συμβάλει σε ΣΔ. Το κάπνισμα, η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ και η κατάχρηση φαρμάκων μπορεί να βλάψουν τα αγγεία του αίματος και να μειώσουν τη ροή του στο πέος. Το κάπνισμα κάνει τους άντρες με αθηροσκλήρωση πιο ευάλωτους στη ΣΔ. Η παχυσαρκία και η έλλειψη φυσικής άσκησης συμβάλουν επίσης σε αυτό το πρόβλημα. Μελέτες υποδεικνύουν πως άντρες που ασκούνται τακτικά έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν ΣΔ.
Χειρουργείο
Οι χειρουργικές επεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων θεραπειών για καρκίνο του προστάτη, καρκίνο της ουροδόχου κύστης ή για διογκωμένο προστάτη μπορεί μερικές φορές να βλάψουν τα νεύρα και τις φλέβες κοντά στο πέος. Σε κάποιες περιπτώσεις η βλάβη στα νεύρα είναι μόνιμη και ο ασθενής θα χρειαστεί θεραπεία για να επιτευχθεί στύση. Σε άλλες περιπτώσεις, το χειρουργείο προκαλεί παροδική ΣΔ που βελτιώνεται από μόνη της μετά από 6 ως 18 μήνες.
Φάρμακα
Η ΣΔ μπορεί να αποτελεί παρενέργεια φαρμάκων, ανάμεσά τους φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, αντικαταθλιπτικά και ηρεμιστικά. Οι άντρες θα πρέπει να συζητήσουν με το γιατρό τους εάν υποπτεύονται πως κάποιο φάρμακο, συνταγογραφούμενο ή μη, μπορεί να προκαλεί ΣΔ. Ωστόσο, μη διακόπτετε ποτέ τη λήψη ενός φαρμάκου χωρίς να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Ψυχολογικά θέματα
Εκτός από τα οργανικά αίτια, οι ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στη ΣΔ. Οι ειδικοί αναφέρουν πως το άγχος, η κατάθλιψη, η μειωμένη αυτοεκτίμηση και το άγχος επίδοσης μπορεί να παρέμβουν στη διαδικασία που οδηγεί σε στύση. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί επίσης να επιδεινώσουν το πρόβλημα σε άντρες που η ΣΔ τους πηγάζει από κάποιο πρόβλημα υγείας.
Στυτική δυσλειτουργία και ποδηλασία
Έρευνα υποδεικνύει πως οι «φανατικοί» ποδηλάτες υποφέρουν συχνότερα από ΣΔ από άλλους αθλητές. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο σχήμα της σέλας σε κάποια ποδήλατα η οποία ασκεί πίεση στο περίνεο. Αυτή η περιοχή ανάμεσα στον πρωκτό και το όσχεο περιέχει αρτηρίες και νεύρα ζωτικής σημασίας για τη σεξουαλική διέγερση. Οι ποδηλάτες που ασχολούνται με το άθλημά τους για πολλές ώρες κάθε εβδομάδα μπορεί να επωφεληθούν από ένα κάθισμα σχεδιασμένο να προστατεύει το περίνεο.
Να συγκατοικήσω ή όχι; 7 σημάδια πως δεν είσαι έτοιμη (ακόμα κι αν πιστεύεις το αντίθετο!)
Διατροφή και στρες: Με ποιες τροφές θα καταπολεμήσεις το άγχος;
Πώς γίνεται η διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας
Για να διαγνώσει ΣΔ ο γιατρός θα ρωτήσει για τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό του άντρα. Ο γιατρός θα διενεργήσει μια πλήρη φυσική εξέταση για να αποκαλύψει τυχόν ενδείξεις όπως κακή κυκλοφορία ή πρόβλημα στα νεύρα. Επίσης θα ελέγξει την περιοχή των γεννητικών οργάνων για ανωμαλίες που θα μπορούσαν να προκαλούν προβλήματα με τη στύση.
Είναι η στυτική δυσλειτουργία ένδειξη καρδιοπάθειας;
Σε κάποιες περιπτώσεις, η ΣΔ μπορεί να αποτελεί προειδοποιητικό σημάδια μιας πιο σοβαρής πάθησης. Σε κάποιες μελέτες αναφέρεται πως η ΣΔ αποτελεί ισχυρό παράγοντα πρόγνωσης για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό και θάνατο από καρδιαγγειακή νόσο. Οι ερευνητές λένε πως όλοι οι άντρες που διαγιγνώσκονται με ΣΔ θα πρέπει να εξετάζονται για καρδιαγγειακές νόσους. Αυτό δεν σημαίνει πως κάθε άντρας με ΣΔ θα παρουσιάσει καρδιοπάθεια ή πως κάθε άντρας με καρδιοπάθεια έχει ΣΔ, θα πρέπει όμως όλοι οι άντρες να γνωρίζουν αυτή τη σύνδεση.
Θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Πολλοί άντρες με ΣΔ μπορούν να βελτιώσουν τη σεξουαλική λειτουργία κάνοντας μερικές αλλαγές στον τρόπο της ζωής τους. Η διακοπή του καπνίσματος, η απώλεια βάρους και η συχνότερη άσκηση μπορεί να συμβάλουν στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Εάν υποψιάζεσαι πως κάποιο φάρμακο θα μπορούσε να ευθύνεται για τη ΣΔ, μίλησε με το γιατρό σου μήπως γίνεται να προσαρμοστεί η δόση ή να πάρεις κάποιο άλλο φάρμακο.
Φάρμακα από το στόμα
Υπάρχουν σήμερα πολλές φαρμακευτικές επιλογές που δρουν βελτιώνοντας τη ροή του αίματος προς το πέος στη διάρκεια της διέγερσης. Γενικά λαμβάνονται 30-60 λεπτά πριν τη σεξουαλική δραστηριότητα και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πάνω από μία φορά τη μέρα. Πριν πάρεις οποιοδήποτε θα πρέπει να το συζητήσεις με το γιατρό σου.
Κρουστικά κύματα
Για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας συστήνεται επίσης η χρήση των κρουστικών κυμάτων. Πρόκειται για θεραπεία πρώτης γραμμής που προκαλεί αγγειογένεση και είναι αποτελεσματική στους ασθενείς που η δυσλειτουργία τους οφείλεται σε βλάβη των αγγείων που παρέχουν αίμα στο πέος προκειμένου να επιτευχθεί ικανή στύση. Είναι μια μέθοδος που, αντιθέτως με τον τρόπο δράσης των χαπιών, εστιάζει στο αίτιο και όχι στο σύμπτωμα. Εφαρμόζοντας ενέργεια υπερήχων απευθείας στο πέος, προκαλείται η δημιουργία νέων αγγείων σε αυτό αυξάνοντας την παροχή αίματος, την ποιότητα και τη διάρκεια της στύσης. Η μέθοδος δεν είναι επεμβατική, είναι ανώδυνη και εκτελείται στο ιατρείο σε λίγα λεπτά.
Ενέσεις
Παρότι τα χάπια για τη ΣΔ είναι βολικά, κάποιοι άντρες διατηρούν πιο δυνατές στύσεις λαμβάνοντας ενέσιμα το φάρμακο κατευθείαν επάνω στο πέος. Τα φάρμακα που είναι εγκεκριμένα γι’ αυτό το σκοπό δρουν διευρύνοντας τις φλέβες, κάνοντας το πέος να «φουσκώσει» με αίμα. Μια άλλη επιλογή είναι η εισαγωγή ενός φαρμακευτικού σφαιριδίου μέσα στην ουρήθρα. Το σφαιρίδιο αυτό μπορεί να πυροδοτήσει στύση μέσα σε 10 λεπτά.
Συσκευές κενού αέρος (αντλίες)
Οι συσκευές κενού αέρος για τη ΣΔ, γνωστές και ως αντλίες, προσφέρουν μια εναλλακτική των φαρμάκων. Το πέος τοποθετείται μέσα σε έναν κύλινδρο και η αντλία δημιουργεί μερικό κενό αέρος γύρω από το πέος. Αυτό το κάνει να γεμίσει με αίμα, οδηγώντας σε στύση. Ένας ελαστικός επίδεσμος που φοριέται γύρω από τη βάση του πέους διατηρεί τη στύση στη διάρκεια της επαφής.
Χειρουργείο
Εάν η ΣΔ προκαλείται από φράξιμο σε αρτηρία που οδηγεί στο πέος, μια χειρουργική επέμβαση μπορεί συνήθως να αποκαταστήσει την κυκλοφορία του αίματος. Καλοί υποψήφιοι είναι τυπικά οι νεότεροι άντρες που το φράξιμο οφείλεται σε τραυματισμό στο όσχεο ή την πύελο. Η διαδικασία δεν συστήνεται για μεγαλύτερους άντρες με γενικευμένη στένωση των αρτηριών.
Εμφυτεύματα
Σε άντρες με επίμονη ΣΔ, ένα πεϊκό εμφύτευμα μπορεί να αποκαταστήσει τη σεξουαλική λειτουργία. Πρόκειται για ένα φουσκωτό εμφύτευμα που χρησιμοποιεί δύο κυλίνδρους που τοποθετούνται χειρουργικά μέσα το πέος. Όταν επιθυμείται στύση, ο άντρας χρησιμοποιεί μια αντλία για να γεμίσει τους κυλίνδρους με υγρό υπό πίεση. Μια άλλη επιλογή είναι ένα εύκαμπτο εμφύτευμα που υποστηρίζει τη στύση με χειρουργικά εμφυτευμένες ράβδους.
Ψυχοθεραπεία
Ακόμη και όταν η ΣΔ έχει μια γνωστή φυσική αιτία, η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι ευεργετική. Ο ψυχολόγος μπορεί να διδάξει στον άντρα και τη σύντροφό του τεχνικές που μειώνουν το άγχος επίδοσης και βελτιώνουν τη σχέση. Η ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει ζευγάρια στη χρήση συσκευών κενού αέρος και εμφυτευμάτων.
Εναλλακτικές θεραπείες
Μίλησε με το γιατρό σου πριν δοκιμάσεις συμπληρώματα για ΣΔ. Μπορεί να περιέχουν 10 ή περισσότερα συστατικά και να περιπλέξουν άλλες καταστάσεις υγείας. Τα ασιατικά ginseng και ginkgo biloba είναι δημοφιλή, αλλά δεν υπάρχει σημαντική έρευνα για την αποτελεσματικότητά τους. Κάποιοι άντρες βρίσκουν πως η λήψη συμπληρωμάτων δεϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA) βελτιώνει τις στύσεις τους. Δυστυχώς, δεν είναι γνωστή η μακροπρόθεσμη ασφάλεια των συμπληρωμάτων DHEA. Οι περισσότεροι γιατροί δε συστήνουν τη χρήση τους.
Ποτέ χωρίς συμβουλή γιατρού
Μια γρήγορη έρευνα στο διαδίκτυο θα αποκαλύψει δεκάδες «διατροφικά συμπληρώματα» που ισχυρίζονται ότι θεραπεύουν τη ΣΔ. Όμως οι διεθνείς οργανισμοί φαρμάκων προειδοποιούν πως πολλά από αυτά δεν κάνουν αυτό που ισχυρίζονται. Μία έρευνα ανακάλυψε πως τα χάπια συνήθως περιέχουν συνταγογραφούμενα φάρμακα που δεν αναγράφονται στην ετικέτα, συμπεριλαμβανομένου του δραστικού συστατικού του Viagra. Αυτό θέτει τους άντρες σε πιθανότητα για επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις φαρμάκων.
Στυτική δυσλειτουργία: Μειώνοντας τις πιθανότητες
Κάποιες συμβουλές για να μειωθούν οι πιθανότητες για ΣΔ συμπεριλαμβάνουν:
- Άσκηση και διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.
- Διακοπή του καπνίσματος.
- Αποφυγή της κατάχρησης ουσιών και αλκοόλ.
- Έλεγχο του διαβήτη – εάν υπάρχει.
Συζητώντας για τη ΣΔ με τη σύντροφό σου
Παρά τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να σου προκαλέσει η στυτική δυσλειτουργία, μια ανοιχτή συζήτηση με τη σύντροφό σου πάντα βοηθά. Θα της επιτρέψει να κατανοήσει τη διάγνωση και τις θεραπευτικές επιλογές και να την καθησυχάσει πως δεν έχεις χάσει το ενδιαφέρον σου για εκείνη.