Από τη Μαρία Καραπαντελή, δασκάλα yoga, ιδρύτρια της (@barefootfinds).
Ο Νοέμβριος απλώνει την ήρεμη ενέργειά του. Η φύση γύρω μας μαλακώνει και ξεγυμνώνεται αφήνοντας πίσω ό,τι δεν την εξυπηρετεί πια. Οι ρυθμοί επιβραδύνονται και κάτι μας καλεί να στραφούμε προς τα μέσα. Πάρε μια βαθιά ανάσα και σκέψου: Ποια ήταν η τελευταία φορά που αφέθηκες στη στιγμή, στη ροή της ζωής, στην ελευθερία της έκφρασης και στη δημιουργικότητα;
Τι είναι η δημιουργικότητα και πώς θα την αποκτήσεις σύμφωνα με τη ψυχολόγο
Δημιουργικότητα, απρόσμενη πηγή ίασης
Δεν είναι πολυτέλεια η δημιουργικότητα, αλλά έμφυτη ανάγκη, ένας τρόπος να συνδεθούμε με τον εαυτό, τη φύση και την κοινότητα και να αφήσουμε το αποτύπωμά μας, τη δική μας σφραγίδα έκφρασης. Μεγαλώνοντας, η ελευθερία της αυθόρμητης έκφρασης συχνά σβήνει.
Ζούμε με στόχους, προθεσμίες, πίεση. Η μοναδικότητά μας μικραίνει, καθώς χωράμε σε ρόλους και προσδοκίες, και κάπου ανάμεσα σε emails και deadlines χάνουμε τη ζωντάνια της στιγμής, του αυθορμητισμού και της έκφρασης. Ακόμα και όσες εργάζονται σε δημιουργικά πεδία συχνά βιώνουν σύγκριση και την πίεση της απόδοσης, με αποτέλεσμα να περιορίζεται και εκεί η ελευθερία της δημιουργίας.
Όμως, η δημιουργικότητα δεν έχει να κάνει με το αποτέλεσμα, αλλά με το πώς συνδεόμαστε με τον εαυτό μας, την αλήθεια μας, πώς εκφράζουμε την ψυχοσύνθεσή μας και την ουσία μας την ίδια. Σε καθετί που μπαίνει μέσα και λίγο από την ψυχή μας, την προσωπικότητά μας, τότε μπορούμε να πούμε ότι δημιουργούμε κάτι μοναδικό και αφήνουμε κομμάτι του εαυτού μας να εκφραστεί. Η δημιουργικότητα είναι η ικανότητα να φανταζόμαστε κάτι που δεν υπάρχει ακόμη, να μεταφράζουμε το συναίσθημα σε μορφή, ήχο, κίνηση. Είναι η φωνή της ψυχής που μας υπενθυμίζει ότι είμαστε ζωντανοί.
Το ιερό κέντρο της δημιουργικότητας
Στην ενεργειακή φιλοσοφία της yoga αυτή η δημιουργική δύναμη πηγάζει από το δεύτερο τσάκρα, το ιερό κέντρο ή Svadhisthana. Βρίσκεται χαμηλά στην κοιλιά, σχετίζεται με το στοιχείο του νερού και αντιπροσωπεύεται από το πορτοκαλί χρώμα, που είναι σύμβολο ροής, συναισθήματος και ζωτικότητας. Είναι το κέντρο της δημιουργίας, της απόλαυσης και της ελευθερίας έκφρασης.
Όταν το Svadhisthana είναι σε ισορροπία, νιώθουμε ανοιχτοί, εμπνευσμένοι, γεμάτοι ενέργεια και χαρά. Όταν όμως μπλοκάρει, για παράδειγμα, από πίεση, ενοχές ή έλλειψη χαράς, η ζωή χάνει ρυθμό, η φαντασία σβήνει και νιώθουμε αποκομμένοι από τη ροή. Η δημιουργική πράξη, είτε μέσα από τέχνη, χορό, μαγειρική είτε ακόμα και από τη διακόσμηση του χώρου μας, ξυπνά αυτό το ενεργειακό κέντρο. Επιτρέπει στην ενέργεια της ζωής να κυλήσει ξανά συνδέοντάς μας με το σώμα, τα συναισθήματα και τη χαρά του να υπάρχουμε.
Get into the flow
Ο ψυχολόγος Mihaly Csikszentmihalyi περιέγραψε την κατάσταση του flow, δηλαδή τη στιγμή που ο χρόνος σταματά και νιώθεις απόλυτα συντονισμένος με αυτό που κάνεις. Η ροή αυτή είναι μια μορφή βαθιάς παρουσίας που ενεργοποιεί τα ίδια νευρικά κυκλώματα με τον διαλογισμό. Μελέτες δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια δημιουργικών δραστηριοτήτων ο εγκέφαλος ενεργοποιεί περιοχές που σχετίζονται με συγκέντρωση, συναίσθημα και αυτορρύθμιση.
Αυτός είναι και ο λόγος που μετά από μια καλλιτεχνική ενασχόληση νιώθουμε ηρεμία, διαύγεια και εσωτερική ισορροπία. Η δημιουργία λειτουργεί όπως ο διαλογισμός: μας βάζει σε κατάσταση flow, εκεί όπου ο χρόνος σταματά και το μυαλό ησυχάζει. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, αυτός ο ρυθμός ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τη φυσική μας ικανότητα να ξεκουραζόμαστε και να θεραπευόμαστε. Η τέχνη είναι, με άλλα λόγια, διαλογισμός σε δράση. Δε χρειάζεται να κάθεσαι ακίνητος με κλειστά μάτια. Μπορείς να το κάνεις με πινέλο, μουσική, χορό ή ακόμα και με την κουτάλα στη κουζίνα σου.
Το νέο wellness wave
Η επιστήμη επιβεβαιώνει ότι η δημιουργία έχει μετρήσιμα οφέλη για το σώμα και το μυαλό. Έρευνα του Πανεπιστημίου Ντρέξελ έδειξε ότι η δημιουργική δραστηριότητα για μόλις 45 λεπτά μειώνει σημαντικά τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες.
Άλλες μελέτες δείχνουν ότι η ζωγραφική, το γράψιμο ή ο χορός ενεργοποιούν τα ίδια νευρικά δίκτυα που σχετίζονται με την ευχαρίστηση και την ανταμοιβή, αυξάνοντας την ντοπαμίνη και τη σεροτονίνη, τις ορμόνες της χαράς. Ίσως γι’ αυτό βλέπουμε τα τελευταία χρόνια ένα νέο wellness wave να επιστρέφει στις ρίζες της χειροποίητης δημιουργίας, όπως μαθήματα κεραμικής, mindful weaving (πλέξιμο), expressive dance workshops, art & drama therapy, journaling retreats κ.λπ.
Η τέχνη δεν είναι πια διακόσμηση ή κάτι για τους λίγους, είναι εργαλείο αυτοθεραπείας. Επίσης, η δημιουργικότητα δεν είναι μόνο προσωπική εμπειρία, αλλά και τρόπος σύνδεσης. Μεγάλες αναλύσεις σε ευρωπαϊκούς πληθυσμούς δείχνουν ότι η συστηματική συμμετοχή σε πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο κατάθλιψης και μοναξιάς. Η δημιουργία μάς φέρνει σε επαφή με ανθρώπους, κοινότητες και συναισθήματα. Δίνει νόημα, ρυθμό και σκοπό. Και σε μια εποχή όπου η μοναξιά αναγνωρίζεται πλέον ως παράγοντας κινδύνου για την υγεία το να δημιουργείς και να μοιράζεσαι αυτό που φτιάχνεις λειτουργεί σαν αντίδοτο.
3 τρόποι για να επαναφέρεις τη δημιουργικότητά σου
1. Δημιούργησε χωρίς προσδοκία. Ασχολήσου για 20-30 λεπτά με κεραμική, ζωγραφική, κηπουρική ή γραφή, χωρίς στόχο τελειότητας. Αγόρασε ένα mandala βιβλίο ζωγραφικής και αφιέρωσε λίγο χρόνο μέσα στην ημέρα σου, κάνε ένα workshop σε κάτι που σου κινεί το ενδιαφέρον, ετοίμασε ένα γεύμα χρησιμοποιώντας φαντασία!
2. Ενεργοποίησε το σώμα. Αν νιώθεις μπλοκαρισμένη, βάλε μουσική και κινήσου ελεύθερα για 5 λεπτά. Ο χορός είναι δημιουργία εν κινήσει. Συνήθως τα συναισθήματα επικεντρώνονται και βαλτώνουν στην περιοχή της λεκάνης. Δώσε βάση σ’ εκείνη την περιοχή.
3. Συνδέσου με τα υλικά. Σε μια εποχή ψηφιακής κόπωσης το να φτιάχνεις κάτι με τα χέρια σου γίνεται πράξη παρουσίας. Πηλός, χαρτί, υφάσματα, φυσικά στοιχεία (πέτρες, φύλλα) επαναφέρουν τη γείωση και την παρουσία. Ο σκοπός είναι να είσαι παρούσα. Να βγεις από το μυαλό σου και να νιώσεις με το σώμα και τις αισθήσεις σου.
YIN PRACTICE & LIVE DRAWING WORKSHOP
Η Μαρία Καραπαντελή, yoga instructor και founder του wellness community Barefoot Finds, ενώνει δυνάμεις με τη Stefania Psarros, Λονδρέζα καλλιτέχνιδα με εκθέσεις σε Λονδίνο, Νέα Υόρκη και Ελλάδα, για ένα relaxing Yin Practice & Live Drawing Workshop, στις 9/11, μια εμπειρία που ενώνει τη ροή του σώματος με τη ροή της δημιουργίας. Το workshop εστιάζει στη σιωπή και την παρατήρηση και δίνει χώρο στη φαντασία, τη ροή και τη δημιουργική ενέργεια.
9/11, 17:00- 20:00, Πειραιάς Για κράτηση θέσης: DM @barefootfinds ή @s_psarros