Πολλές φορές το σπλαχνικό λίπος αναφέρεται και ως "ενεργό λίπος" γιατί αυξάνει σημαντικά τα προβλήματα υγείας.
Το σωματικό λίπος, ή ο λιπώδης ιστός, κάποτε θεωρούνταν κάτι περισσότερο από μια αποθήκη λίπους που χρησιμοποιείται για ενέργεια. Η έρευνα έχει δείξει ότι τα λιποκύτταρα - ιδιαίτερα τα σπλαχνικά λιποκύτταρα - είναι βιολογικά ενεργά. Μία από τις πιο σημαντικές εξελίξεις είναι η συνειδητοποίηση ότι το λιποκύτταρο είναι ένα ενδοκρινικό όργανο, που εκκρίνει ορμόνες και άλλα μόρια που έχουν εκτεταμένες επιδράσεις σε άλλους ιστούς.
Προτού οι ερευνητές αναγνωρίσουν ότι το λίπος δρα ως ενδοκρινής αδένας, πίστευαν ότι ο κύριος κίνδυνος του σπλαχνικού λίπους ήταν να επηρεάσει την παραγωγή χοληστερόλης απελευθερώνοντας ελεύθερα λιπαρά οξέα στην κυκλοφορία του αίματος και στο συκώτι. Τώρα οι ερευνητές έχουν εντοπίσει μια σειρά από χημικές ουσίες που συνδέουν το σπλαχνικό λίπος με πολλές ασθένειες.
Το υποδόριο λίπος παράγει υψηλότερο ποσοστό ωφέλιμων μορίων και το σπλαχνικό λίπος υψηλότερο ποσοστό μορίων με δυνητικά επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία. Το σπλαχνικό λίπος παράγει περισσότερες από τις πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή χαμηλού επιπέδου, παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις και άλλες χρόνιες παθήσεις. Παράγει επίσης έναν πρόδρομο της αγγειοτενσίνης, μιας πρωτεΐνης που προκαλεί τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων και την αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Τι είναι το σπλαχνικό λίπος;
Το σπλαχνικό λίπος είναι ένα είδος λίπους που συσσωρεύεται βαθιά μέσα στην κοιλιά, γύρω από τα ζωτικά όργανα όπως το ήπαρ, τα έντερα και τους νεφρούς. Σε αντίθεση με το υποδόριο λίπος που βρίσκεται κάτω από το δέρμα και είναι πιο ορατό, το σπλαχνικό λίπος είναι κρυμμένο και μπορεί να μην είναι εμφανές εξωτερικά.
Πώς θα απαλλαγώ από το σπλαχνικό και κοιλιακό λίπος;
5 ασθένειες που σχετίζονται με το σπλαχνικό λίπος
Το σπλαχνικό λίπος εμπλέκεται σε μια σειρά από χρόνιες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών:
- Καρδιαγγειακά νοσήματα
- Άνοια
- Άσθμα
- Καρκίνος του μαστού
- Καρκίνος του παχέος εντέρου
1. Καρδιαγγειακά νοσήματα
Αρκετές μελέτες έχουν τεκμηριώσει αυτή την επίδραση. Για παράδειγμα, μια μεγάλη μελέτη Ευρωπαίων γυναικών ηλικίας 45 έως 79 ετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εκείνες με τη μεγαλύτερη μέση (και εκείνες με τη μεγαλύτερη μέση σε σχέση με το μέγεθος του ισχίου τους) είχαν υπερδιπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή νόσο. Ο κίνδυνος εξακολουθούσε να είναι σχεδόν διπλάσιος ακόμη και μετά την προσαρμογή για πολλούς άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η αρτηριακή πίεση, η χοληστερόλη, το κάπνισμα και ο ΔΜΣ. Ακόμη και σε υγιείς, μη καπνίστριες γυναίκες, κάθε 2 ίντσες πρόσθετου μεγέθους μέσης αύξανε τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο κατά 10%.
Ο υψηλότερος όγκος σπλαχνικού λίπους έχει επίσης επιβλαβή επίδραση σε αρκετούς άλλους παράγοντες κινδύνου καρδιακής νόσου. Σχετίζεται με υψηλότερη αρτηριακή πίεση, επίπεδα σακχάρου στο αίμα και επίπεδα τριγλυκεριδίων και χαμηλότερα επίπεδα HDL (καλής) χοληστερόλης. Συνολικά, αυτές οι αλλαγές, γνωστές ως μεταβολικό σύνδρομο, δημιουργούν σοβαρό κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2.
2. Άνοια
Ερευνητές στο Kaiser Permanente διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι στις αρχές της δεκαετίας του 40 με τα υψηλότερα επίπεδα κοιλιακού λίπους, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν το λιγότερο κοιλιακό λίπος σε αυτή την ηλικία, είχαν σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια (συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Αλτσχάιμερ) στα μέσα της ηλικίας τους. Από τη δεκαετία 70 έως αρχές δεκαετίας 80 η άνοια δεν συσχετίστηκε με αυξημένο μέγεθος των μηρών.
3. Άσθμα
Σε μια μεγάλη μελέτη δασκάλων στην Καλιφόρνια, οι γυναίκες με υψηλά επίπεδα σπλαχνικού λίπους είχαν 37% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άσθμα από τις γυναίκες με μικρότερη μέση, ακόμα κι αν το βάρος τους ήταν φυσιολογικό. Οι κίνδυνοι ήταν υψηλότεροι για τις γυναίκες που είχαν μεγάλη περίμετρο μέσης και ήταν υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το λίπος στην κοιλιά αυξάνει τον κίνδυνο άσθματος περισσότερο, επειδή έχει φλεγμονώδεις επιδράσεις σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των αεραγωγών.
4. Καρκίνος του μαστού
Μια συνδυασμένη ανάλυση αρκετών μελετών διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που βρίσκονταν στην προεμμηνόπαυση με κοιλιακή παχυσαρκία διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Η μεγάλη περίμετρος μέσης συνδέθηκε επίσης με τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αλλά αυτό το αποτέλεσμα δεν ήταν σημαντικό όταν λήφθηκε υπόψη ο ΔΜΣ.
5. Καρκίνος του παχέος εντέρου
Τα άτομα με το περισσότερο σπλαχνικό λίπος έχουν τριπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν αδενώματα του παχέος εντέρου (προκαρκινικούς πολύποδες) σε σχέση με εκείνους με το λιγότερο σπλαχνικό λίπος. Η σχέση βρέθηκε μετά από πολλούς άλλους κινδύνους που ελήφθησαν υπόψη. Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν επίσης ότι οι αδενωματώδεις πολύποδες στο παχύ έντερο σχετίζονται με την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία μπορεί να είναι ο μηχανισμός που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.