Το πλύσιμο των ποδιών σου μπορεί να μην είναι στην κορυφή της λίστας σου κάθε μέρα - αλλά θα έπρεπε να είναι. Μπορεί να κάνεις ντους συχνά, αλλά πόσο συχνά πλένεις συνειδητά τα πόδια σου; Το να αφήνεις απλά το νερό να τρέχει πάνω τους δεν αρκεί. Αν θέλεις να διατηρήσεις τα πόδια σου υγιή, χρειάζεται να τα πλένεις σωστά με σαπούνι και νερό, δίνοντας προσοχή στις πατούσες και ανάμεσα στα δάχτυλα, αναφέρει η δερματολόγος Dr. Dray σε βίντεό της στο Youtube.
Αυτό βοηθά να απομακρύνεις ιδρώτα, νεκρά κύτταρα και μικρόβια που συσσωρεύονται μέσα στη μέρα, και να αποτρέψεις ερεθισμούς, μολύνσεις και αυτή τη γνώριμη, ανεπιθύμητη μυρωδιά.
Η ζέστη και η υγρασία τρέφουν τα μικρόβια
Τα πόδια σου – ειδικά τα κενά ανάμεσα στα δάχτυλα – αποτελούν ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηρίων και μυκήτων. Με τα παπούτσια, τις κάλτσες και τον ιδρώτα, περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σε ένα ζεστό και υγρό περιβάλλον, που ενισχύει τη μικροβιακή ανάπτυξη. Το αποτέλεσμα; Καταστάσεις όπως:
- πόδι του αθλητή
- μυκητιάσεις στα νύχια
- δυσοσμία ποδιών (bromodosis)
Γιατί μυρίζουν τα πόδια;
Ο ιδρώτας από μόνος του δεν μυρίζει. Αλλά όταν τα βακτήρια τον διασπούν, απελευθερώνουν πτητικά λιπαρά οξέα (VFAs) που προκαλούν έντονη μυρωδιά. Ένα βασικό "ένοχο" είναι το βακτήριο Staphylococcus, το οποίο τρέφεται από τα αμινοξέα του ιδρώτα και παράγει ισοβαλερικό οξύ - την ίδια ένωση που βρίσκεται σε ορισμένα τυριά και έχει αυτή την ξινή, "τυρένια" οσμή.
Σε μελέτη βρέθηκε ότι το 98,6% των βακτηρίων στις πατούσες των συμμετεχόντων ήταν Staphylococci, και όσο περισσότερα υπήρχαν, τόσο πιο έντονη ήταν η δυσοσμία.
Αλλά η καλή υγιεινή ποδιών δεν αφορά μόνο τη μυρωδιά, είναι απαραίτητη για την πρόληψη μολύνσεων.
Τι είναι το λεγόμενο "πόδι του αθλητή;"
Το πόδι του αθλητή είναι μυκητιασική λοίμωξη που αγαπά τον υγρό χώρο ανάμεσα στα δάχτυλα. Προκαλεί φαγούρα, ερυθρότητα, σκασμένο δέρμα και μερικές φορές φουσκάλες. Κι όμως, δεν χρειάζεται να είσαι αθλήτρια για να το πάθεις - κολλάει πολύ εύκολα σε κοινόχρηστους χώρους όπως πισίνες, αποδυτήρια και ντους, ειδικά αν περπατάς ξυπόλυτη.
Αν δεν το προλάβεις νωρίς, μπορεί να εξαπλωθεί στα νύχια, προκαλώντας πάχυνση, κιτρινίλα και θρυμματισμό. Όσο πιο έγκαιρα το αντιμετωπίσεις, τόσο πιο εύκολη η θεραπεία.
Κίνδυνοι από μικροτραυματισμούς
Αν έχεις σκασίματα ή μικρές πληγές, τα βακτήρια Staphylococcus ή Pseudomonas μπορούν να εισχωρήσουν και να προκαλέσουν μόλυνση. Το τακτικό πλύσιμο βοηθά να μειώσεις τον αριθμό των βακτηρίων στο δέρμα, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο μόλυνσης - ειδικά αν το δέρμα σου είναι ευαίσθητο ή τραυματισμένο.
Αν έχεις σακχαρώδη διαβήτη, πρόσεξε ακόμη περισσότερο
Αν ζεις με σακχαρώδη διαβήτη, η φροντίδα των ποδιών σου γίνεται ζήτημα υγείας. Είσαι πιο επιρρεπής σε πληγές και μολύνσεις, και οι τραυματισμοί επουλώνονται πιο αργά, ειδικά αν το σάκχαρο σου δεν είναι καλά ρυθμισμένο.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
- Κακή κυκλοφορία: λιγότερο οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά φτάνουν στο τραύμα
- Αδύναμο ανοσοποιητικό
- Φλεγμονή που επιμένει
- Νευρική βλάβη (διαβητική νευροπάθεια), που μπορεί να σε εμποδίσει να νιώσεις έγκαιρα μια πληγή
Σύμφωνα με το Diabetes UK, το καθημερινό πλύσιμο των ποδιών δεν βοηθά μόνο στην πρόληψη, αλλά και στον έλεγχο για κοκκινίλες, πρήξιμο ή πληγές, πριν εξελιχθούν.
Μπορείς να τα πλένεις πολύ και συνέχεια;
Αν φοράς κλειστά παπούτσια όλη μέρα ή ασκήθηκες, ένα καλό πλύσιμο είναι απαραίτητο. Για τις περισσότερες γυναίκες, μία φορά την ημέρα αρκεί - ειδικά το καλοκαίρι.
Αλλά πρόσεξε: το υπερβολικό πλύσιμο (με καυτό νερό ή σκληρά σαπούνια) μπορεί να αφαιρέσει τα φυσικά έλαια και τα "καλά" βακτήρια του δέρματος. Το αποτέλεσμα είναι ξηρότητα, σκασίματα και πιο ευάλωτο δέρμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο αν έχεις ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα, όπου ο φραγμός του δέρματος είναι ήδη ευάλωτος.
Αντιβακτηριδιακά σαπούνια μπορεί επίσης να σκοτώσουν τα ωφέλιμα μικρόβια και να ευνοήσουν την ανάπτυξη ανθεκτικών παθογόνων. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η υπερβολική καθαριότητα μειώνει την έκθεση σε μικρόβια που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σου.
Πώς να πλένεις σωστά τα πόδια σου (σύμφωνα με το NHS)
- Χρησιμοποίησε χλιαρό (όχι καυτό) νερό και ένα ήπιο σαπούνι
- Πλύνε προσεκτικά, δίνοντας βάση στις πατούσες και ανάμεσα στα δάχτυλα
- Στέγνωσε πολύ καλά τα πόδια σου, ειδικά τα σημεία ανάμεσα στα δάχτυλα
- Βάλε ενυδατική κρέμα για να μην σκάνε - όχι όμως ανάμεσα στα δάχτυλα, γιατί η υγρασία εκεί ενισχύει τη μυκητίαση
- Έλεγχε τα πόδια σου τακτικά για κοκκινίλες, πρήξιμο ή φουσκάλες - ιδιαίτερα αν έχεις διαβήτη.
Αν δεις επίμονη φαγούρα, ασυνήθιστη μυρωδιά ή σημάδια μόλυνσης, μίλησε με τον φαρμακοποιό σου. Εκείνος μπορεί να σου προτείνει φάρμακα ή να σε παραπέμψει σε ποδολόγο.
Είτε είσαι δραστήρια, είτε αντιμετωπίζεις χρόνια προβλήματα υγείας, είτε απλώς θέλεις να αισθάνεσαι φρέσκια και υγιής, μην παραμελείς την υγιεινή των ποδιών σου. Είναι μια μικρή καθημερινή κίνηση - που μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην υγεία σου.
Διάβασε επίσης:
8 σπιτικές θεραπείες για το πόδι του αθλητή