Θυμός | 5 επιστημονικοί λόγοι που δεν μπορείς να τον διαχειριστείς

Αν και τα προβλήματα θυμού δεν "θεραπεύονται", μπορούν να βελτιωθούν. Το σίγουρο είναι ότι οι γροθιές και τα χαστούκια στους άλλους δεν είναι λύση.

γυναίκα με θυμό istock

Ας υποθέσουμε ότι έχεις μια συνάντηση με τον εργοδότη σου για να συζητήσετε την προαγωγή σου. Σου εξηγεί ότι ενώ η εταιρεία αναγνωρίζει την αφοσίωση και την προσπάθειά σου, θέλει να αποκτήσεις περισσότερη εμπειρία προτού αναλάβεις περισσότερες ευθύνες. "Ας μιλήσουμε ξανά σε 6 μήνες", λέει.

"Αυτό είναι γελοίο", αναφωνείς, σπρώχνεις πίσω την καρέκλα τόσο δυνατά που ανατρέπεται. "Έχω δουλέψει σκληρότερα από οποιονδήποτε άλλον, θα το μετανιώσεις" φωνάζεις και πετάς τα χαρτιά που βρίσκονται στο γραφείο. Φεύγοντας χτυπάς δυνατά την πόρτα.

Δεν μαθαίνουν όλοι να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και το θυμό τους με υγιείς τρόπους. Οι άνθρωποι που έμαθαν να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους, συχνά βιώνουν εκρήξεις όταν δεν μπορούν πλέον να τα απωθήσουν. Φαντάσου μια κατσαρόλα που την αφήνεις να βράσει με το καπάκι κλειστό. Τελικά, το περιεχόμενο θα φουσκώσει και θα χυθεί, σωστά; Τα συναισθήματα ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο.

Γιατί καταστρέφουν πράγματα ή χτυπούν άλλους;

Η απελευθέρωση της έντασης που οδηγεί σε επιθετικές ενέργειες όταν κάποιος είναι θυμωμένος θεωρείται ότι ανακουφίζει από το άγχος. Φωνάζοντας, ουρλιάζοντας, χτυπώντας πόρτες, πετώντας πράγματα - όλα αυτά θεωρούνται ότι έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. 

Όταν κάποιος είναι οργισμένος μπορεί να τρέμει. Η καρδιά του χτυπάει δυνατά, τα αυτιά του να βουίζουν, έχει ιδρώσει, έχεις ανεβάσει θερμοκρασία και έχει κοκκινίσει. Δεν μπορεί να σκεφτεί καθαρά, απλά θέλει να χτυπήσει κάτι ή και κάποιον. 

Το πρόβλημα είναι ότι το να χτυπήσεις έναν τοίχο ή ένα άτομο δεν είναι λύση. Ενώ μπορεί να σε βοηθήσει εκείνη τη στιγμή και να σου προσφέρει κάθαρση. Τίποτα δεν αλλάζει αν δεν διαχειριστείς το θυμό σου. Μελέτη μάλιστα έδειξε ότι οι άνθρωποι που γρονθοκόπησαν κάτι ή κάποιον όταν ήταν αναστατωμένοι, έγιναν πιο θυμωμένοι και πιο επιθετικοί αργότερα από εκείνους που ήταν ήρεμοι.

Εκνευρίζεσαι εύκολα! 13 τεχνικές για να το διαχειριστείς σαν pro

5 λόγοι που κάποιοι δεν μπορούν να διαχειριστούν το θυμό τους

Υπάρχει επιστημονική εξήγηση, εκτός από τον καταπιεσμένο θυμό. Όπως εξηγεί ο ψυχίατρος Χρήστος Φιοράκης προβλήματα ψυχικής υγείας που εκδηλώνονται με έντονο θυμό είναι τα εξής:

  1. Διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή (Intermittent explosive disorder-IED): Πρόκειται για μια διαταραχή ελέγχου παρορμήσεων που χαρακτηρίζεται από αδυναμία αντίστασης του ατόμου στις ίδιες του τις επιθετικές παρορμήσεις, πράγμα που το οδηγεί σε συχνές "εκρήξεις θυμού", που εκφράζονται με περιστατικά λεκτικής κι όχι μόνο επιθετικότητας. Παίρνει μορφές λεκτικών απειλών ή ταραχών ή σωματικών επιθέσεων προς άλλα άτομα και τα υπάρχοντά τους, ή ακόμη και προς ζώα, προκαλώντας σωματικές βλάβες και υλικές ζημιές.
  2. Εναντιωματική προκλητική διαταραχή (ODD): Η εναντιωματική προκλητική διαταραχή (ODD) είναι μία συμπεριφοριστική διαταραχή που οδηγεί σε ανυπακοή και θυμό κατά των προσώπων που επιβάλλουν εξουσία και μπορεί να επηρεάσει την προσωπική ζωή, την παραγωγικότητα, καθώς και την κοινωνική ζωή του ατόμου.
  3. Διαταραχή απορρύθμισης της διάθεσης (DMDD): Προκαλεί χρόνια, έντονη ευερεθιστικότητα και συχνές εκρήξεις θυμού. Συνήθως τα συμπτώματα αρχίζουν από την ηλικία των 10 ετών και μετά.
  4. Διαταραχή συμπεριφοράς: Η Διαταραχή Συμπεριφοράς αποδίδεται συνήθως σε άτομα κάτω των 18 ετών, τα οποία παραβιάζουν συνήθως τα δικαιώματα των άλλων και δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες (κοινωνικούς και ηθικούς) που αρμόζουν στην ηλικία τους.  Μπορεί επίσης να οριστεί και ως νεανική παραβατικότητα.
  5. Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη μπορεί να ξεσπάσει σαν θυμός. Κι από την άλλη, η χρόνια αδυναμία να εκφράσει κάποιος εποικοδομητικά το θυμό του μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα αναποτελεσματικότητας και απελπισίας. Όταν κάποιος έχει κατάθλιψη, μπορεί να γίνει έξαλλος από θυμό για μικροπράγματα, εχθρικός και επιθετικός απέναντι σε κοντινά του πρόσωπα. Οι συμπεριφορές αυτές συνοδεύονται από ενοχές που διαιωνίζουν τον κύκλο της κατάθλιψης

Γιατί κάποιοι χτυπούν τον εαυτό τους όταν είναι θυμωμένοι;


Υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι χτυπούν τον εαυτό τους όταν είναι θυμωμένοι:

  1. για να "τιμωρήσουν" τον εαυτό τους και
  2. για να αποσπάσουν την προσοχή από τα συναισθήματα που βιώνουν.

Ο αγώνας για τη διαχείριση του θυμού προκαλεί συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης και απογοήτευσης για τον εαυτό του, και το να χτυπήσει τον εαυτό του είναι μερικές φορές μια προσπάθεια αντιμετώπισης αυτών των συναισθημάτων.

Όλες οι μορφές αυτοτραυματισμού όταν κάποιος είναι θυμωμένος, συμβαίνουν επειδή η πράξη αυτή δημιουργεί μια συναισθηματική αντίδραση. Συχνά, προκαλεί μια αίσθηση ανακούφισης.

Χτυπάω τον τοίχο και πετάω πράγματα. Τι πρέπει να κάνω αντ' αυτού;

Χαιρόμαστε που ρώτησες. Υπάρχουν σίγουρα καλύτεροι τρόποι για να απαλλαγείς από την απογοήτευση και το θυμό σου αντί να χτυπάς ή να χαστουκίζεις τον άλλον.

Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι μια εξαιρετικά αποτελεσματική μέθοδος που βοηθά τους ανθρώπους να μάθουν πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματα του θυμού. Τα προβλήματα θυμού δεν "θεραπεύονται", αλλά μπορούν να βελτιωθούν.

Τα θέματα θυμού συμβαίνουν για διαφορετικούς λόγους. Θα μπορούσαν να σχετίζονται με παράγοντες όπως κάποιο ψυχικό τραύμα που δεν έχει επιλυθεί, η κατάχρηση αλκοόλ ή μη ισορροπία χημικών του εγκεφάλου. 

Όποιος κι αν είναι ο λόγος πίσω από τον θυμό, το CBT είναι ένα στυλ θεραπείας που μπορεί να προσφέρει τις δεξιότητες διαχείρισης και να αναπτύξει μια διαφορετική προσέγγιση στον χειρισμό των συναισθημάτων.

Μπορεί ο θυμός να σε βοηθήσει να πετύχεις;

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Life

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i