Γρίπη & Πνευμονιόκοκκος: Ποιοι και πότε πρέπει να εμβολιαστούν;

Τόσο η γρίπη όσο και η πνευμονία αποτελούν δύο πολύ σοβαρά νοσήματα του αναπνευστικού, ιδίως στα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους.

Εμβόλιο: Η αξία του εμβολιασμού στην πρόληψη istock

Γράφει η Δρ. Τσικρικά Σταματούλα, Πνευμονολόγος Νοσοκομείου ΣΩΤΗΡΙΑ, Γραμματέας της Ομάδας Ελέγχου Καπνού της Πανευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας,  Πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας

Τόσο η γνωστή σε όλους εποχική γρίπη όσο και η πνευμονία αποτελούν δύο από τις σοβαρότερες υγειονομικές απειλές για το αναπνευστικό σύστημα, ιδίως στους ευπαθείς πληθυσμούς όπως είναι τα πολύ μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι. Τα πολύ μικρά παιδιά δεν έχουν ακόμη πλήρως ώριμο το ανοσοποιητικό τους σύστημα, ενώ τα ηλικιωμένα άτομα παρουσιάζουν μια σχετική "αδράνεια" της άμυνας τους απέναντι στις λοιμώξεις  με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπή στην εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών από τις συγκεκριμένες νόσου. Πράγματι, μετά τα 60-65 έτη ηλικίας, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία τόσο για τη γρίπη όσο και για την  πνευμονία αυξάνουν σημαντικά κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες.

Όσον αφορά τη γρίπη, δίνεται ισχυρή σύσταση να εμβολιάζονται κάθε χρόνο τα άτομα που εμφανίζουν καταστολή της ανοσίας  (π.χ. HIV λοίμωξη, κληρονομούμενη ανοσοανεπάρκεια) λόγω λήψης ειδικής θεραπείας (π.χ. χρόνια λήψη κορτικοστεροειδών), όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα της καρδιάς, των πνευμόνων (π.χ. βρογχικό άσθμα, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια),  των νεφρών, του ήπατος και του νευρομυϊκού συστήματος, καθώς και οι ασθενείς με σοβαρή υποθρεψία, δρεπανοκυτταρική αναιμία ή άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, ασπληνία, σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα. Ιδιαίτερα υψηλή προστασία προσφέρει ο αντιγριπικός εμβολιασμός στις εγκυμονούσες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης και στις θηλάζουσες, σε άτομα που ανήκουν σε κλειστούς πληθυσμούς, όπως είναι οι σπουδαστές στρατιωτικών σχολών, το προσωπικό και οι τρόφιμοι ιδρυμάτων, καθώς και στους εργαζόμενους σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας. 

Πρόληψη της πνευμονίας 

Tο πιο κοινό παθογόνο για την εκδήλωση πνευμονίας είναι ο πνευμονιόκοκκος, ένα βακτήριο με περισσότερους από 90 υποτύπους. Ο πνευμονιόκοκκος μπορεί να εμφανίσει μεγάλη νοσηρότητα, αλλά και θνητότητα κυρίως στους ηλικιωμένους και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Μεταδίδεται με τα μολυσμένα σταγονίδια, το βήχα, το φτέρνισμα, καθώς και με τη στενή επαφή με άτομο που έχει μολυνθεί. Εύλογα, οι περισσότερες πνευμονίες από πνευμονιόκοκκο καταγράφονται κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω του συγχρωτισμού και  των ψυχρών καιρικών συνθηκών. Αν και η πνευμονία της κοινότητας θεωρείται από πολλούς ότι παρουσιάζει "εποχική κατανομή", η επικινδυνότητα της ιδίως στους πάσχοντες με χρόνια νοσήματα υγείας  δεν εξαλείφεται τον υπόλοιπο χρόνο. Γι΄αυτό το λόγο, οι ειδικοί του αναπνευστικού συστήνουν τον πνευμονιοκοκκικό εμβολιασμό στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού ανεξαρτήτως εποχής. 

Καπνιστές και οι PostCovid ασθενείς στο μικροσκόπιο 

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι συστηματικοί καπνιστές πρέπει να εμβολιαστούν με το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου λόγω των βλαβερών συνεπειών και επιπτώσεων της καπνιστικής συνήθειας στο αναπνευστικό σύστημα. Το κάπνισμα καθιστά τους πνεύμονες ευπρόσβλητους σε παθογόνους μικροοργανισμούς όπως ο πνευμονιόκκοκος, αυξάνοντας τις πιθανότητες να νοσήσουν από πνευμονία. 

Επιπλέον, η βαριά COVID-19 λοίμωξη θεωρείται ένας επιπρόσθετος παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση πνευμονίας σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών, οι οποίοι πιθανά να ωφεληθούν ιδιαίτερα από  την ανοσολογική ενίσχυση του αναπνευστικού συστήματος μέσω του αντιγριπικού και του πνευμονιοκοκκικού εμβολιασμού. 

Νέα όπλα ενάντια στην πνευμονία 

Τα συζευγμένα και τα πολυσακχαριδικά εμβόλια αποτελούν τους δύο τύπους πνευμονιοκοκκικών εμβολίων που κυκλοφορούν στη χώρα μας. Πολύ σύντομα αναμένονται να κυκλοφορήσουν δύο νέα συζευγμέναπολυδύναμα εμβόλια (για την προστασία από 20 και 15 στελέχη του πνευμονιόκοκκου αντίστοιχα) τα οποία θα διευρύνουν την προστασία και θα θωρακίσουν περαιτέρω τους ευάλωτους συνανθρώπους μας. 

Ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για τον εμβολιασμό 

Εποχική Γρίπη: Ο καταλληλότερος χρόνος της χορήγησης του ετήσιου αντιγριπικού εμβολίου σχετίζεται με το χρόνο έναρξης του ετήσιου επιδημικού κύκλου της νόσου σε κάθε δεδομένη γεωγραφική περιοχή. Στην Ελλάδα, η έναρξη της περιόδου της γρίπης παρατηρείται συνήθως στα μέσα του Δεκεμβρίου ή λίγο αργότερα. Έχοντας υπόψη ότι τα άτομα που θα υποβληθούν σε εμβολιασμό θα αναπτύξουν επαρκή αντισώματα έπειτα από τρεις εβδομάδες και ότι το επιθυμητό είναι να υπάρχει σύμπτωση της περιόδου της μέγιστης προστασίας από το εμβόλιο με εκείνη της κορύφωσης της επιδημίας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι προτιμότερο να πραγματοποιείται στα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου κάθε έτους. 

Πνευμονία: Τα αντιπνευμονιοκοκκικά εμβόλια, επειδή προσφέρουν χρονικά μεγαλύτερη προστασία, δεν υπόκεινται σε αντίστοιχους περιορισμούς και, κατά συνέπεια, η χορήγηση τους μπορεί να δρομολογηθεί ανεξαρτήτως εποχής. Είθισται για λόγους υψηλότερης εμβολιαστικής κάλυψης του ευάλωτου πληθυσμού και εξοικονόμησης υγειονομικών πόρων τα δύο εμβόλια (αντιγριπικό-αντιπνευμονιοκοκκικό) να μπορούν με ασφάλεια  να χορηγηθούν ταυτόχρονα σε διαφορετικά σημεία χορήγησης.

Κλειδί στην επιτυχία των εμβολιαστικών προγραμμάτων αποτελεί η ενημέρωση των πολιτών από έναν επαγγελματία υγείας και κυρίως από έναν πνευμονολόγο, ως ο πλέον ειδικός του αναπνευστικού. Ζητήστε τη συμβουλή του και λύστε όλες σας τις απορίες! 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr

Read Next

MORE FROM

Διατροφή

Δεικτης μαζας σωματος

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Ποσο νερο πρεπει να πινω

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i

Θερμιδες που καιω στο τρεξιμο

Συμπλήρωσε τα παραπάνω πεδία

i