pexels
Αρτηριακή πίεση ονομάζεται η πίεση που υφίστανται τα αγγεία του ανθρώπου (συγκεκριμένα οι αρτηρίες) και καθορίζει την ταχύτητα με την οποία "ταξιδεύει" το αίμα μέσα σε αυτά. Η υψηλή αρτηριακή πίεση ή αρτηριακή υπέρταση είναι από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν τα άτομα στις βιομηχανικές χώρες παγκοσμίως και ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για ανάπτυξη καρδιαγγειακής - στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής και νεφρικής ανεπάρκειας, ακόμα και πρόκλησης θανάτου από τις παθήσεις αυτές.
Επειδή η μη επιπλεγμένη υπέρταση είναι ασυμπτωματική, πολλά άτομα δε γνωρίζουν την κατάστασή τους. Οι εκστρατείες που οργανώνουν οι εθνικές ιατρικές οργανώσεις και η διενέργεια μαζικών εξετάσεων του πληθυσμού συνετέλεσαν ώστε να αυξηθούν τα άτομα που διαπιστώνουν το πρόβλημα.
Η αρτηριακή πίεση χωρίζεται:
• Στη συστολική (μεγάλη) πίεση, η οποία αποτελεί την ώθηση της σύσπασης της καρδιάς που διώχνει το αίμα προς το αγγειακό δίκτυο, και
• τη διαστολική (μικρή ή "της καρδιάς"), η οποία είναι η αντίσταση του αίματος στα τοιχώματα των αγγείων, όταν η καρδιά χαλαρώνει και διαστέλλεται.
Πότε θεωρείται παθολογική η αρτηριακή πίεση;
Η ιδανική αρτηριακή πίεση σε υγιείς ενήλικες είναι κάτω από 120 για τη συστολική και κάτω από 80 για τη διαστολική. Οποιαδήποτε τιμή αρτηριακής πίεσης άνω του 140 για τη συστολική και άνω του 90 για τη διαστολική θεωρείται υπέρταση. Ειδικότερα, άτομα με τιμές αρτηριακής πίεσης μεταξύ 120-139 για τη συστολική ή/και 85-89 για τη διαστολική θεωρείται ότι έχουν οριακή υπέρταση (προ-υπέρταση) και έχουν ανάγκη τακτικής παρακολούθησης της αρτηριακής τους πίεσης και άμεσης αλλαγής τρόπου ζωής. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αρτηριακή πίεση δεν παραμένει σταθερή όλο το 24ωρο, γι’ αυτό η διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης πρέπει να βασίζεται σε πολλαπλές μετρήσεις. Ιδανικά, σε καταμετρήσεις τουλάχιστον τρεις φορές στο 24ωρο.
Τα στάδια που πρέπει να γνωρίζεις
Η υπέρταση μπορεί να διακριθεί σε διάφορα στάδια που αντικατοπτρίζουν τις μικρές, μέτριες ή βαριές αυξήσεις της πίεσης. Όταν υπάρχει ασυμφωνία ταξινόμησης μεταξύ συστολικής και διαστολικής πίεσης, για τον χαρακτηρισμό της υπέρτασης του ασθενούς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η υψηλότερη κατηγορία. Φυσικά, υπάρχουν και οι ευαίσθητες κατηγορίες των παιδιών και των εγκύων, που η κανονική πίεση του αίματός τους είναι ελαφρώς χαμηλότερη και η σωστή διάγνωση απαιτεί πολλή προσοχή, γιατί, ειδικά στην κατηγορία των παιδιών, με την ενηλικίωση επανέρχεται η πίεση στα φυσιολογικά επίπεδα.
Εάν έχεις υπέρταση, τότε μπορεί να διατρέχεις κίνδυνο:
• καρδιακής προσβολής (στεφανιαία νόσος, έμφραγμα),
• καρδιακής ανεπάρκειας,
• ανευρύσματος της αορτής,
• περιφερειακής αγγειακής νόσου,
• εγκεφαλικού επεισοδίου,
• νεφρικής νόσου,
• έκπτωσης της νοητικής λειτουργίας,
• βλάβης στην όραση ή ακόμα και τύφλωση.
Σήμερα πλέον εκτιμάται ότι μόνο το ένα τρίτο των ασθενών δε γνωρίζουν την κατάστασή τους. Το αποτέλεσμα αυτό έχει συμβάλει στη σημαντική ελάττωση των θανάτων από εγκεφαλικά επεισόδια και στεφανιαία νόσο. Παρ’ όλα αυτά, μόνο οι μισοί ασθενείς με υπέρταση υποβάλλονται σε θεραπεία και μόνο στο 30% η θεραπεία αυτή καταφέρνει να ελέγχει την πίεση στα ιδανικά επίπεδα.
Η επάνοδος της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά όρια με φαρμακευτική αγωγή, δίαιτα και άσκηση μειώνει την πιθανότητα θανάτου από στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ βελτιώνεται και η υγεία των υπόλοιπων οργάνων, όπως τα νεφρά και τα μάτια. Φαίνεται ότι μια μείωση κατά 5 με 6 μονάδες της διαστολικής πίεσης σε διάστημα 5 ετών οδηγεί σε 40% λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια και 20% λιγότερα καρδιακά. Τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο ευεργετικά όταν η διαστολική πίεση μειωθεί κατά 10 μονάδες, οπότε παρατηρείται μείωση των εγκεφαλικών επεισοδίων κατά το ήμισυ.
Αν θέλεις η πίεσή σου να κυμαίνεται σε χαμηλές τιμές, τότε βοηθούν οι παρακάτω συμβουλές:
1. Χρησιμοποίησε λιγότερο αλάτι, περισσότερο λεμόνι. Μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία περιλαμβάνει λίγα λιπαρά, αποφυγή του κόκκινου κρέατος και ελάχιστη πρόσληψη αλατιού, μπορεί να οδηγήσει σε μακροζωία. Το λεμόνι μπορεί να προσφέρει αξιόλογη γεύση στο φαγητό και να σε ξεγελάσει με τη νοστιμιά του.
2. Ασκήσου, ειδικά με αερόβια. Περπάτησε έντονα τουλάχιστον 40 λεπτά με σκοπό την αύξηση των καρδιακών παλμών (πάνω από 100 το λεπτό).
3. Προσπάθησε να αποβάλεις το άγχος, ζήσε πιο ελεύθερα. Κάνε συνεχώς πράγματα που σε ευχαριστούν κάθε φορά που έχεις ελεύθερο χρόνο. Οι ορμόνες του στρες μπορούν να προκαλέσουν σύσπαση των αγγείων και προσωρινές αιχμές στην αρτηριακή πίεση. Βρες τρόπους να ξεφεύγεις τακτικά από τη ρουτίνα της καθημερινότητας.
4. Μετρήσου σωστά. Απόφυγε υπερβολές και συχνές μετρήσεις που μπορεί να σε αγχώσουν. Ακολούθησε τις οδηγίες του γιατρού σου για την καταγραφή των τιμών της αρτηριακής πίεσης.
5. Πες "όχι" στο κάπνισμα και το αλκοόλ, μείωσε την καφεΐνη.
6. Δώσε προτεραιότητα στην πρόληψη. Το "προλαμβάνειν" είναι καλύτερο του "θεραπεύειν". Η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, που διαπιστώνεται και μετριέται συνεχώς, υποδηλώνει ότι οι βλάβες στα αγγεία σου έχουν συμβεί ήδη για αρκετό καιρό, ίσως ακόμα και έτη πριν.
Από την Αναστασία Μαργούτα, ειδικό παθολόγο, MSc, PhD.
Οι 10 τροφές που "ρίχνουν" την πίεση - φυσικά!
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
