istock
Από την Κασσιανή Μουσά, ψυχολόγο, M.Sc, Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεύτρια, συνεργάτιδα του Κέντρου Ψυχοθεραπείας "Φρόσω Φωτεινάκη & Συνεργάτες" (www.efrosynifotinaki.gr, Insta: frossofoteinaki, outofthebox_parenting).
"Perfection!”: Το παράδοξο των social media
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιδίως σε εκείνα όπου κυριαρχεί το οπτικού τύπου υλικό, παρατηρείται κάθε χρόνο τέτοια εποχή μία αύξηση στη δημοσίευση φωτογραφιών που απεικονίζουν το ανθρώπινο σώμα - προσοχή όμως!- δίχως ατέλειες και ψεγάδια. Την ίδια στιγμή, ραγδαία αύξηση παρουσιάζει και η προώθηση προϊόντων και μεθόδων από διάφορα πρόσωπα με μεγάλη επιρροή στο ευρύ κοινό (influencers) και ιδίως στις νεαρές ηλικίες, τα οποία υπόσχονται άμεση και ανώδυνη "διόρθωση" των "ατελειών", πάντα με στόχο να εντυπωσιάσουμε, να νιώσουμε σημαντικές και αποδεκτές.
Όπως έχει επιβεβαιωθεί και ερευνητικά, τα social media διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και διάδοση των προτύπων ομορφιάς. Ωστόσο ο μη ρεαλιστικός χαρακτήρας των προτύπων αυτών, παράλληλα με την επιθυμία του ατόμου να αποκτήσει ένα σώμα που πληροί όσο το δυνατόν περισσότερο τις κοινώς αποδεκτές προδιαγραφές , δημιουργεί το κατάλληλο έδαφος για την "άνθιση" αρνητικών συναισθημάτων (άγχος, κατάθλιψη, δυσφορία κλπ) και δυσλειτουργικών συμπεριφορών όπως υπερβολική άσκηση, δίαιτες επικίνδυνες για την υγεία κλπ. Και εδώ φυσικά εντοπίζουμε μια τεράστια παραδοξότητα: προσπαθούμε να γίνουμε σημαντικές για τους άλλους ενώ εμείς δίνουμε αρνητική σημασία στον εαυτό.
Η "εικόνα σώματος" είναι μία έννοια που αντιπροσωπεύει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές σε σχέση με την εμφάνιση, το σχήμα, το μέγεθος και την ελκυστικότητα του σώματός μας. Τους καλοκαιρινούς μήνες, έρευνες επιβεβαιώνουν πως η δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος γίνεται πιο έντονη και ένας βασικός μηχανισμός που εξηγεί τη σχέση αυτή είναι αυτός της "σύγκρισης". Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι έχουν την τάση να προβαίνουν σε συγκρίσεις της δικής τους εξωτερικής εμφάνισης με ό,τι προβάλλεται στα media και η διαπίστωση των αποκλίσεων όχι μόνο μειώνει την ικανοποίηση αλλά αυξάνει συγχρόνως την συνεχή (αυτό) παρατήρηση του σώματος. Με τη σειρά της η εστίαση της προσοχής σε καθετί που θεωρείται "ατελές", οδηγεί στην αναζήτηση τρόπων που θα το βελτιώσουν άμεσα. Έτσι διαμορφώνεται ένας φαύλος κύκλος, με το άτομο να κυνηγά διαρκώς το "ιδανικό", το "τέλειο" αλλά παράλληλα και μη ρεαλιστικό με συνέπεια να ματαιώνεται, να αποκαρδιώνεται, να αποφεύγει, να απομονώνεται.
Αδιαμφισβήτητα η επιρροή των media στην αυτοαξιολόγηση της εξωτερικής εμφάνισης δεν είναι η ίδια για όλους. Στους ανθρώπους που προϋπάρχει άγχος και ανασφάλεια σε σχέση με την εικόνα σώματος εντείνεται η δυσφορία και συγχρόνως η επιρρέπεια προς τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που προωθούνται και υπόσχονται μαγικές και αστραπιαίες αλλαγές.
Στην πραγματικότητα και έξω από τον ιδανικό κόσμο των social media, υπάρχουν γύρω μας εκατομμύρια σώματα, καθένα μοναδικό, ιδιαίτερο, ξεχωριστό. Η εξίσωση της ομορφιάς με την ομοιομορφία όχι μόνο εξαλείφει τη μοναδικότητα αλλά συντηρεί και έναν εχθρικό – τιμωρητικό τρόπο σκέψης απέναντι στο σώμα, με ό,τι αυτός συνεπάγεται.
Κανένα χαρακτηριστικό δεν είναι από μόνο του ατελές, αν εμείς δεν του δώσουμε μία τέτοια ερμηνεία!
Ο φροντιστικός γονιός του εαυτού σου
Στο σημείο αυτό θα αναρωτηθείς: "Γίνεται να πατήσω ένα κουμπί και ξαφνικά να πάψω να αισθάνομαι ανασφάλεια, να αποδεχτώ τις ατέλειες μου και να σταματήσω να συγκρίνομαι με τους άλλους;". Η απάντηση είναι σαφής: "Όχι, δεν γίνεται με το πάτημα ενός κουμπιού". Γίνεται όμως. Με την απόφαση να μην περιμένω από τους άλλους να με δεχτούν και να με αγαπήσουν αλλά να με αγαπήσω πρώτη εγώ. Να γίνω, όπως συχνά λέμε στη θεραπεία, ο φροντιστικός γονιός του εαυτού μου. Εάν το σώμα μου αποτελεί μια πληγή για εμένα, είναι πολύ πιθανό να μεγάλωσα με γονείς που το πλήγωσαν, με λόγια ή/ και έργα. Όμως τώρα είμαι εγώ εδώ και υπόσχομαι να το φροντίζω με σεβασμό, με αληθινή αγάπη.
Η σχέση που αναπτύσσουμε με το σώμα μας έχει τα θεμέλιά της στην παιδική ηλικία, στις εμπειρίες που έχουμε βιώσει και στον τρόπο που αυτές τελικά συντέλεσαν στο να διαμορφώσουμε συγκεκριμένες αντιλήψεις για την εξωτερική μας εμφάνιση και τη σύνδεσή της με την προσωπική μας αξία. Ως εκ τούτου, απαιτείται χρόνος για να επαναπροσδιοριστεί αυτή η σχέση με το σώμα, και να διαμορφωθεί μία νέα στάση με κύρια συστατικά τον σεβασμό, την αγάπη, τη φροντίδα και την ευγνωμοσύνη.
Το σώμα μας είναι το "όχημα" μας και χάρη σε αυτό έχει βρεθεί ο καθένας μας στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα. Ας το ευχαριστήσουμε για αυτό, κάνοντας τις σκέψεις μας συμμάχους και όχι εχθρούς του. Ας προσπαθήσουμε να αναγνωρίσουμε όσα απλόχερα μας προσφέρει καθημερινά, αναγνωρίζοντας και εκτιμώντας όλα εκείνα που το καθιστούν μοναδικό.
ΑΠΟ ΤΟ SHAPE ΙΟΥΛΙΟΥ 2024
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
