pexels
Σχεδόν όλοι μας έχουμε μια απάντηση στην ερώτηση: "Ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό;". Πολύ απλά γιατί οι άνθρωποι, είμαστε φτιαγμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε να αντλούμε ευχαρίστηση από το φαγητό και τη ζωή γενικότερα. Για πολλούς, μάλιστα, το φαγητό συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες απολαύσεις της ζωής.
Πέρα από το ότι κάνει το γεύμα πιο ευχάριστο, η απόλαυση του φαγητού έχει και σημαντικά οφέλη για την υγεία. Το να απολαμβάνουμε το φαγητό βοηθά στην πέψη, βελτιώνει τη σχέση μας με το φαγητό, μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση διαταραγμένων διατροφικών συνηθειών και πολλά άλλα.
Πάμε να δούμε, όμως, ακόμη πιο αναλυτικά γιατί η αυτή η απόλαυση έχει τόσο μεγάλη σημασία όταν πρόκειται για το φαγητό, σύμφωνα με τη διατροφολόγο Jerlyn Jones και σχετικό άρθρο της στο Healthline.
Η ψυχολογία της απόλαυσης του φαγητού
"Η ευχαρίστηση, συμπεριλαμβανομένης και αυτής από το φαγητό, προκαλεί την έκκριση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο", εξηγεί η ψυχοθεραπεύτρια και διαιτολόγος Aleta Storch. Η ντοπαμίνη είναι γνωστή ως "ορμόνη της ευχαρίστησης", επειδή ενεργοποιεί τα μονοπάτια ανταμοιβής στον εγκέφαλο, προάγοντας την ευτυχία, την ηρεμία, την κινητοποίηση και τη συγκέντρωση.
Όταν η χημεία του εγκεφάλου λειτουργεί σωστά, η απόλαυση του φαγητού μπορεί να φέρει σωματικά οφέλη: "Όταν απολαμβάνουμε αυτό που τρώμε και διεγείρεται η ντοπαμίνη, χωνεύουμε και μεταβολίζουμε το φαγητό πιο αποτελεσματικά", λέει η Storch. "Η ευχαρίστηση μας χαλαρώνει, και έτσι το νευρικό σύστημα μπαίνει σε κατάσταση ηρεμίας και πέψης, επιτρέποντάς μας να απορροφήσουμε καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά".
Η απόλαυση μπορεί να προάγει και πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές, γεγονός που αναδεικνύεται μέσα από πολλές μελέτες που τονίζουν τη σημασία της απόλαυσης γενικά και ειδικά από τα υγιεινά φαγητά, ώστε να διατηρείται μια ισορροπημένη διατροφή. "Υπάρχει η πεποίθηση ότι το υγιεινό φαγητό είναι άγευστο, αλλά αυτό δεν ισχύει", λέει η διαιτολόγος Sarah Gold Anzlovar. "Όταν τρώμε φαγητό που μας αρέσει, η ικανοποίηση αυξάνεται, κάτι που μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της διατροφής και να μειώσει την υπερφαγία".
Η συναισθηματική θρέψη που μας δίνει το φαγητό
Το φαγητό αυξάνει την κοινωνική σύνδεση
Υπάρχει πάρτι χωρίς φαγητό; Έρευνα του 2015 έδειξε ότι το φαγητό που μοιραζόμαστε με τους άλλους αυξάνει κατά πολύ τα επίπεδα χαράς.
Το φαγητό προσφέρει σωματική και συναισθηματική ανακούφιση
Μια ζεστή σούπα όταν είμαστε άρρωστοι, ένα πιάτο που μας θυμίζει τη γιαγιά μας, ή ένα γλυκό που πάντα μας ανεβάζει, όλα αυτά έχουν θεραπευτική δύναμη. "Ακόμα και όταν χρησιμοποιούμε το φαγητό για άνεση μετά από δύσκολη μέρα, κάτι που συχνά θεωρείται αρνητικό, μπορεί να έχει ωφέλιμα αποτελέσματα, όταν το κάνουμε συνειδητά και με απόλαυση", λέει η Anzlovar.
Το φαγητό μας απελευθερώνει από την κουλτούρα της δίαιτας
Η "κουλτούρα της δίαιτας" μας λέει να αποφεύγουμε τα φαγητά που αγαπάμε, ειδικά αν έχουν πολλές θερμίδες ή λιπαρά. "Όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να απολαμβάνει όλα τα φαγητά, χωρίς κανόνες, το σώμα μαθαίνει να εμπιστεύεται ότι θα πάρει αυτό που χρειάζεται", λέει η Storch. "Αυτό είναι βασικό βήμα για τη θεραπεία της σχέσης μας με το φαγητό".
Το φαγητό μας συνδέει με την πολιτιστική μας ταυτότητα
Έρευνες δείχνουν ότι το αίσθημα του ανήκειν είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική υγεία. Και τι καλύτερο για να νιώσεις ότι ανήκεις κάπου, από το φαγητό του τόπου και της οικογένειάς σου; "Η κουλτούρα και οι παραδόσεις προσφέρουν σύνδεση με τον εαυτό μας και τους άλλους", λέει η Storch. "Αν στερούμαστε τα παραδοσιακά φαγητά, είναι σαν να λέμε ότι η ταυτότητα πίσω από το φαγητό είναι κακή".
Απόλαυση στο φαγητό vs. Συναισθηματικό φαγητό
Ίσως έχεις ακούσει ότι το συναισθηματικό φαγητό δεν είναι και τόσο ιδανικό. Όντως, όταν τρώμε για να "πνίξουμε" συναισθήματα όπως το άγχος ή η λύπη, μπορεί να τρώμε ασυνείδητα και να νιώθουμε ενοχές μετά. Όμως, το να τρώμε για απόλαυση είναι διαφορετικό.
"Το συναισθηματικό φαγητό είναι όταν χρησιμοποιούμε το φαγητό ως μέσο για να διαχειριστούμε συναισθήματα", λέει η Anzlovar. "Η απόλαυση είναι όταν επιλέγουμε ένα φαγητό επειδή μας ευχαριστεί η γεύση, η υφή και η εμπειρία, όπως ένα παγωτό το καλοκαίρι ή ένα φρέσκο μήλο από το δέντρο".
Το βασικό κριτήριο είναι πώς νιώθεις μετά:
- Αν αισθάνεσαι ικανοποίηση, σύνδεση και χαρά, πιθανότατα τρως για απόλαυση.
- Αν νιώθεις ενοχές ή αποσύνδεση, ίσως πρόκειται για συναισθηματικό φαγητό.
Απόλαυση + Θρέψη = τέλειος συνδυασμός
Το φαγητό θρέφει το σώμα, ανακουφίζει την ψυχή και ευχαριστεί τον ουρανίσκο.
Για να φέρεις περισσότερη απόλαυση στο πιάτο σου, ξεκίνα με κάτι απλό: "Όταν φτιάχνεις ένα γεύμα ή σνακ, σκέψου αν υπάρχει κάτι που μπορεί να το κάνει 10% πιο απολαυστικό", προτείνει η Storch. "Ίσως ζεστάνεις το brownie, βάλεις λίγο κατσικίσιο τυρί στη σαλάτα, ή αραιώσεις το κουάκερ με λίγο γάλα. Αυτές οι μικρές αλλαγές κάνουν τη διαφορά".
Και όταν τελειώσεις, αναρωτήσου πόση απόλαυση πήρες από το φαγητό σου και ποια θετικά συναισθήματα σου άφησε. Αυτές οι σημειώσεις μπορούν να σε βοηθήσουν να κάνεις ακόμα πιο νόστιμες επιλογές στο μέλλον.
Διάβασε επίσης:
Τι ρόλο παίζουν τα συναισθήματα στη διατροφή μας;
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
