By Dean Drobot
Φυσικά, ο φόβος πάντα υπήρχε στον επαγγελματικό στίβο. Στις ημέρες μας, ωστόσο, είναι περισσότερο μια συλλογική εμπειρία και οι συνέπειές του είναι δραματικές. Γινόμαστε μάρτυρες απολύσεων και περικοπών προϋπολογισμού, χωρίς σαφή αίσθηση του ποιος έχει σειρά μετά. Αναπνέουμε μέσα στη μεταδοτική ένταση ιδιοκτητών και διευθυντών, οι οποίοι δεν έχουν απαραίτητα συγκεκριμένες πληροφορίες, αλλά μεταφέρουν τις βαθιές ανησυχίες τους. Και πολλοί από εμάς ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με τα ορατά σημάδια της απώλειας. Το ακούς, το διαισθάνεσαι, το βλέπεις μπροστά σου – όλα αυτά αυξάνουν το φόβο στο χώρο εργασίας. Γι αυτό, πάρε μια βαθιά ανάσα και μάθε πώς να γίνεις χρήσιμη και, τελικά, αναντικατάστατη στη δουλειά σου.
Καταρχάς η προσωπικότητά σου έχει μεγάλη σχέση με το πώς επεξεργάζεσαι αυτή την ομαδική εμπειρία γενικευμένου φόβου. Όσοι ανησυχούν, για παράδειγμα, δεν θα είναι ο συνηθισμένος εαυτός τους: αφηρημένοι, σκεφτικοί και ενδεχομένως βυθισμένοι στην απελπισία ή ακόμη και στην κατάθλιψη. Πρέπει να αντισταθούν στις ανακυκλούμενες φήμες του γραφείου, που μπορεί να οδηγήσουν σε ώρες εικασιών, οι οποίες προκαλούν με τη σειρά τους κι άλλο άγχος. Όσοι αρνούνται να δεχθούν την κρίση που επικρατεί, βιώνουν πιο ομαλά το άγχος, αν και συχνά η άρνησή τους τους αποτρέπει από το να λάβουν μέτρα αυτοπροστασίας. Ωστόσο, ο φόβος μάς κάνει να σκεφτόμαστε περισσότερο για την απόδοσή μας στην εργασία. Ανησυχούμε περισσότερο, γινόμαστε πιο επικριτικοί απέναντι στον εαυτό μας και ως εκ τούτου απολαμβάνουμε λιγότερο τη δουλειά.
Ακόμη κι αν μας κάνει να σκεφτόμαστε περισσότερο, ο φόβος κάνει επίσης πολλούς ανθρώπους πιο «ετοιμοπόλεμους». Οξύνει τη συγκέντρωσή σου και αυξάνει την απόδοσή σου. Εάν είναι υπερβολικός, σε παραλύει, αλλά ένα ξαφνικό και ανεκτό ταρακούνημα μπορεί να σε αφυπνίσει και να θέσει σε λειτουργία παραγωγικές δυνάμεις που είχαν πέσει σε λήθαργο λόγω της εργασιακής σταθερότητας. Μπορεί να είναι ο εχθρός της διασκέδασης, αλλά μπορεί επίσης να είναι ένα αντίδοτο στην γκρίνια, επειδή αλλάζει εκ βάθρων τις προτεραιότητες του εργαζομένου. Μάλιστα, έχει επίδραση στην ομαδική εργασία, αν και είναι απρόβλεπτη. Γενικά, βλάπτει την αίσθηση συναδελφικότητας. Όταν ο προϊστάμενός σου είναι αναγκασμένος να θέσει όριο στον προϋπολογισμό ή να ρισκάρει το κεφάλι του, είναι αναμενόμενη η αντίδραση «ο καθένας για τον εαυτό του». Όμως, παραδόξως, κάνει κάποιους πιο συνεργάσιμους, μας ωθεί σε μια συναδελφική προθυμία να μοιραστούμε τον πόνο, δημιουργεί μια παραγωγική συμμαχία με ανθρώπους τα επίθετα των οποίων ίσως να μη γνώριζες πριν, μια ζεστή στιγμή στους διαδρόμους με ένα συνάδελφο που μέχρι πρότινος απλώς λέγατε «γεια». Αυτοί είναι οι δεσμοί που χτίζει.
1. Κατανόησε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός σου με το φόβο
Όταν κατακλυζόμαστε από σκέψεις για την οικονομία που καταρρέει, το κέντρο φόβου του εγκεφάλου, η αμυγδαλή, επηρεάζει το κέντρο της εκτελεστικής λειτουργίας (τον προμετωπιαίο φλοιό), δυσχεραίνοντας τη σκέψη μέσω νέων ιδεών, που είναι ακριβώς αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος για να προσαρμοστεί και να επιβιώσει σε μια ύφεση. «Είναι λες και ο φόβος είναι ο κατώτερος όροφος του εγκεφάλου κι όταν αυτός ο όροφος φωτίζεται, στο υπόλοιπο σπίτι πέφτει συσκότιση», λέει η Όλγα Τσικαλάκη, ψυχολόγος.
2. Αποδέξου τις ευκαιρίες
Εάν είσαι το αφεντικό ή ο αφανής ήρωας στη δουλειά, αντιμετώπισε το φόβο σου επαναπροσδιορίζοντας την κατάσταση για όλους τους άλλους. Εξήγησε πως αντί να επικεντρώνεστε στις ενδεχόμενες απώλειες και στο φόβο, θέλεις να δεις την κατάσταση ως μια ευκαιρία να βρεθούν τρόποι βελτίωσης της εταιρείας. Οι υφιστάμενοί σου θα βγάλουν ένα συλλογικό αναστεναγμό ανακούφισης και θα έχουν κίνητρο να δουλέψουν πιο σκληρά.
3. Δημιούργησε λύσεις
Εάν είσαι υπάλληλος, αυτή είναι η ευκαιρία σου να αναλάβεις έναν υποστηρικτικό ρόλο που θα μπορούσε τελικά να σε σώσει από το να χάσεις τη δουλειά σου. Οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι οι αγαπημένοι εργαζόμενοι των διευθυντών είναι όσοι έχουν ιδέες, εκείνοι που πηγαίνουν στο αφεντικό με προτάσεις για πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν με άλλον τρόπο. Οι υπάλληλοι που δεν τυγχάνουν ιδιαίτερης εκτίμησης είναι αυτοί που ναι μεν συμμορφώνονται, αλλά περιμένουν πάντα από το διευθυντή να είναι η πηγή της σοφίας.
4. Συγκέντρωσε πληροφορίες
Ξεκίνα κάνοντας ερωτήσεις σε κάποιον ένα ή δύο επίπεδα πάνω από σένα. Ρώτα τον τι προκλήσεις αντιμετωπίζει τώρα και πώς πιστεύει ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν. Συγκέντρωσε τις απαντήσεις του με τις ανησυχίες άλλων συναδέλφων. Έτσι, θα έχεις μια σαφή ιδέα προς τα πού να κατευθύνεις την παραγωγική σου σκέψη.
5. Συμπλήρωσε τα κενά
Πρόσεξε τις αδυναμίες του αφεντικού σου. Είναι άνθρωπος που κοιτάει τη μεγάλη εικόνα, αλλά δεν είναι τόσο καλός με τις λεπτομέρειες; Βρες έναν τρόπο για να τον βοηθήσεις με το οργανωτικό κομμάτι. Θα σε εκτιμήσει πολύ περισσότερο απ' ό,τι αν έκανες μια δουλειά που δεν θα ικανοποιούσε τις πιο πιεστικές ανάγκες του.
6. Κάνε κομπλιμέντα
Γεμάτοι ανησυχία, όλοι γύρω σου βιάζονται να μαλώσουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Διώξε την κατήφεια τονίζοντας πού και πού τη συμβολή και τα πλεονεκτήματα των συναδέλφων σου. Δε θα προκαλέσει μόνο συμπάθειες μεταξύ σας, αλλά θα συσκοτίσει επίσης τους ορόφους του φόβου και θα τους βοηθήσει να λύνουν καλύτερα τα προβλήματα – μια θετική παρενέργεια για ολόκληρη την εταιρεία.
Άλλωστε: οι φόβοι μας ανακουφίζονται καλύτερα από αυτό το πανίσχυρο βάλσαμο: είμαστε όλοι στην ίδια θέση.
Κάνε κάτι και για το φόβο σου
Α. Ανάλυσέ τον: Εάν φοβάσαι μήπως αντικατασταθείς, εξέτασε τα ενδεχόμενα γιατί θα πρέπει εσύ και όχι κάποιος άλλος να αντικατασταθεί.
Β. Αντιμετώπισέ τον: Προϋποθέτει να δράσεις άμεσα. Δες αν έχεις κενά τα οποία μπορείς να ενισχύσεις. Δείξε περισσότερη προθυμία στη δουλειά ή φέρε νέες ιδέες.
Γ. Μη θεωρείς τίποτα δεδομένο: Δυστυχώς, ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να σβήσει μια για πάντα ένα φόβο ή μία ανάμνηση. Γι' αυτόν το λόγο πρέπει να μάθεις να νικάς το φόβο σου με δράση. Είναι σαν τα αγριόχορτα: μπορεί να καθάρισες τον κήπο σου, αλλά κάποια στιγμή θα ξαναφυτρώσουν.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
