iStock
Η βία μέσα στις σχέσεις δεν είναι σπάνιο φαινόμενο και, δυστυχώς, πλήττει κυρίως γυναίκες, αν και οι άνδρες δεν μένουν ανεπηρέαστοι. Στην Αυστραλία, για παράδειγμα, οι στατιστικές δείχνουν ότι μία στις έξι γυναίκες έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία από σύντροφο, ενώ ένας στους 18 άνδρες έχει βρεθεί σε αντίστοιχη κατάσταση. Παράλληλα, η συναισθηματική κακοποίηση είναι ακόμα πιο διαδεδομένη, καθώς περίπου μία στις τέσσερις γυναίκες και ένας στους επτά άνδρες δηλώνουν ότι έχουν υποστεί ψυχολογική βία (Wong & Denson, University of Sydney / UNSW Sydney).
Αλλά τι μετατρέπει μια σχέση σε επικίνδυνη; Οι ειδικοί Ιana Wong και Tom Denson, μέσα από ανάλυση πολυάριθμων μελετών, αναφέρουν στο The Conversation ότι η απάντηση δεν είναι μονοδιάστατη: ο συνδυασμός της ψυχολογίας του δράστη, των εμπειριών στην παιδική ηλικία και συγκεκριμένων προτύπων συμπεριφοράς φαίνεται να καθορίζει τον κίνδυνο βίας μέσα στη σχέση.
Η βία δεν είναι μόνο σωματική: Οι μορφές της και πού μπορείς να απευθυνθείς
Τι είναι η ανασφαλής προσκόλληση
Ό,τι ζούμε στις πρώτες σχέσεις της ζωής μας με τους γονείς αφήνει αποτυπώματα που μεταφέρονται στις ενήλικες σχέσεις μας. Η έννοια της ανασφαλούς προσκόλλησης προέρχεται από τη θεωρία της προσκόλλησης και εξηγεί ακριβώς πώς αυτές οι πρώιμες εμπειρίες διαμορφώνουν την ικανότητά μας να συνδεόμαστε συναισθηματικά με τους συντρόφους μας.
Όταν οι γονείς ήταν σταθερά υποστηρικτικοί και παρόντες στις ανάγκες σου, δημιουργείται μια ασφαλής προσκόλληση: μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι και να ανοιγόμαστε στους άλλους χωρίς φόβο. Αν, αντίθετα, υπήρχε απόσταση, αδιαφορία ή επιθετικότητα, τότε αναπτύσσεται ανασφαλής προσκόλληση, η οποία εμφανίζεται κυρίως σε δύο μορφές:
- Αγχώδης προσκόλληση: ζεις με τον διαρκή φόβο ότι ο σύντροφός σου μπορεί να σε αφήσει, συχνά συνοδεύεται από ζήλια και έντονη ανάγκη να κρατήσεις τη σχέση.
- Αποφευκτική προσκόλληση: δυσκολεύεσαι να έρθεις κοντά συναισθηματικά, διατηρείς απόσταση και συχνά εμφανίζεις ψυχρότητα μέσα στη σχέση.
Όπως τονίζει η Wong, "το είδος της προσκόλλησης δεν καθορίζει τη μοίρα σου, αλλά σου δίνει πολύτιμες ενδείξεις για το πώς σχετίζεσαι με τους άλλους".
Τα 7 προειδοποιητικά σημάδια βίας
Με βάση ανάλυση 46 διεθνών και αυστραλιανών μελετών, οι ερευνητές αναγνωρίζουν επτά βασικούς παράγοντες κινδύνου για βίαιη συμπεριφορά:
- Αρνητικά συναισθήματα προς τον σύντροφο: ζήλια, θυμός, δυσπιστία.
- Δυσκολία στη διαχείριση συναισθημάτων: όταν ο σύντροφος δεν μπορεί να ελέγξει θυμό, άγχος ή απογοήτευση.
- Καταστροφικοί τρόποι επικοινωνίας: αποφυγή διαλόγου ή υποτίμηση του συντρόφου.
- Μη λειτουργικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας: όπως ναρκισσισμός.
- Μη ρεαλιστικές προσδοκίες στις σχέσεις: π.χ. να περιμένει να διαβάζει ο σύντροφος τη σκέψη του.
- Απογοήτευση από τη σχέση: ιδιαίτερα συχνή στους αποφευκτικούς προσκολλημένους.
- Επιθυμία κυριαρχίας στον σύντροφο: πιο συχνή στους αγχώδεις, που θέλουν να κρατούν τον σύντροφο κοντά τους.
Οι δύο τελευταίοι παράγοντες έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στη βίαιη συμπεριφορά, καθιστώντας τους κρίσιμους για πρόληψη και παρέμβαση.
Τι μπορείς να κάνεις
Οι παραδοσιακές θεραπείες για βία στις σχέσεις συχνά δεν είναι αρκετά αποτελεσματικές, επειδή δεν λαμβάνουν υπόψη το είδος της προσκόλλησης. Η Συναισθηματικά Εστιασμένη Θεραπεία (Emotionally-Focused Therapy - EFT) είναι ένα μοντέλο που επικεντρώνεται στην κατανόηση των ανασφαλών συναισθημάτων και των αναγκών ασφάλειας και μπορεί να μειώσει τη βία.
Η Wong και ο Denson τονίζουν ότι οι παρεμβάσεις που συνδυάζουν αναγνώριση της ανασφαλούς προσκόλλησης και των σχετικών παραγόντων κινδύνου μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικές, βοηθώντας να καταλάβεις γιατί ο σύντροφός σου αισθάνεται την ανάγκη να κυριαρχήσει ή να ελέγξει τη σχέση.
Παθολογική ζήλια: Πώς αντιμετωπίζεται αυτό το ψυχοφθόρο συναίσθημα;
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
