istock
Το μελάνωμα είναι σχεδόν πάντα ιάσιμο όταν η διάγνωση του γίνεται νωρίς, γεγονός που κάνει την έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση την καλύτερη θεραπεία. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας όταν μιλάμε γι' αυτή την επιθετική μορφή του καρκίνου του δέρματος. Και μαζί με το μήνυμα αυτό, να θυμόμαστε ότι γνωρίζοντας τα ανησυχητικά συμπτώματα και κάνοντας μία επίσκεψη στο δερματολόγο μας για έλεγχο των σπίλων, κάνουμε μια σημαντική κίνηση πρόληψης της καλής μας υγείας.
Η καμπάνια #Baware στο Spetsathlon
Η Novartis Hellas ήταν επίσημος υποστηρικτής του αθλητικού θεσμού Spetsathlon που πραγματοποιήθηκε στις Σπέτσες στις 13-15 Μαΐου 2022 με την καμπάνια ευαισθητοποίησης για το μελάνωμα "Baware". Η εκστρατεία τελεί υπό την αιγίδα της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (Ε.Ο.Π.Ε.) και του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών "Κ.Ε.Φ.Ι." Αθηνών.
Η καμπάνια "Baware" στοχεύει στην ενημέρωση αναφορικά με το μελάνωμα και απευθύνεται τόσο σε κοινό υψηλού κινδύνου, όπως επαγγέλματα με υψηλή έκθεση στον ήλιο, όσο και σε κοινά με ενδιαφέρον σε αθλήματα που απαιτούν υπερέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, όπως η κολύμβηση, η ποδηλασία και το τρέξιμο. Σκοπός μέσα από την καμπάνια είναι να αυξηθεί η ενημέρωση απέναντι στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Βασικές πληροφορίες και δεδομένα για το μελάνωμα
Τι είναι το μελάνωμα
Το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου του δέρματος που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα, κύτταρα στη βαθύτερη στοιβάδα του δέρματος, τη βασική στοιβάδα. Το μελάνωμα μπορεί, εκτός από το δέρμα, να αναπτυχθεί και σε άλλα όργανα ή ιστούς όπου βρίσκονται μελανοκύτταρα, όπως το μάτι, οι μήνιγγες και η πρωκτογεννητική οδός. Στη συντριπτική πλειοψηφία όμως των περιπτώσεων (90%), το μελάνωμα ξεκινάει από τα μελανοκύτταρα του δέρματος.
Πόσο συχνό είναι
Περίπου 232.000 νέα περιστατικά μελανώματος διαγνώστηκαν παγκοσμίως το 2012, αποτελώντας το 2% των συνολικών διαγνώσεων καρκίνου. Η παρουσία της νόσου στις Ευρωπαϊκές χώρες ποικίλλει και για τις Μεσογειακές, όπως η Ελλάδα, υπολογίζεται ότι κυμαίνεται μεταξύ 3 – 5 ατόμων ανά 100.000 πληθυσμού ανά έτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το 2019 το μελάνωμα κόστισε τη ζωή σε 265 ασθενείς. Σχεδόν το 10% από αυτούς είχαν ηλικία 20-50 ετών.
Τι πρέπει να γνωρίζω για την πρόληψη
Κάθε αλλαγή σε μία ελιά στο δέρμα μας (σπίλο) είναι καλό να αξιολογείται από τον δερματολόγο. Οι ειδικοί προτείνουν την αξιολόγηση 5 χαρακτηριστικών του σπίλου που τα αρχικά τους συνθέτουν τον κανόνα A-B-C-D-E:
- A, Asymmetry: ασυμμετρία του σπίλου
- B, Borders: ακανόνιστα όρια
- C, Color: μη ομοιογενές χρώμα
- D, Diameter: μέγεθος του σπίλου (μεγαλύτερο από 5-6 χιλιοστά)
- E, Evolution: μεταβολή στα χαρακτηριστικά του σπίλου
Καλό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι γενικά οι ελιές που έχουμε στο δέρμα ο καθένας μας τείνουν να μοιάζουν μεταξύ τους αλλά τα μελανώματα συχνά αποκλίνουν από αυτό το κοινό πρότυπο.
Με τη δερματοσκόπηση, δηλ. την εξέταση του σπίλου από δερματολόγο με κατάλληλο όργανο (δερματοσκόπιο), αυξάνεται η ευαισθησία και η ειδικότητα της εξέτασης. Σε επιλεγμένους ασθενείς, όπως οι υψηλού κινδύνου, η παρακολούθηση των βλαβών με τη βοήθεια ψηφιακής δερματοσκόπησης μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την ακρίβεια της εξέτασης.
Τι θεραπείες υπάρχουν για το μελάνωμα
Ας θυμόμαστε κατ' αρχήν ότι εάν διαγνωστεί έγκαιρα, το μελάνωμα μπορεί να είναι ιάσιμο. Άρα έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και δεν αφήνουμε χωρίς ιατρική αξιολόγηση τυχόν νέες ελιές ή αλλαγές σε προϋπάρχουσες.
Εάν το μελάνωμα γίνει έγκαιρα αντιληπτό, η βασική θεραπευτική προσέγγιση είναι η χειρουργική αφαίρεση της βλάβης και ενδεχομένως χορήγηση επικουρικής, βοηθητικής δηλαδή, αγωγής στους ασθενείς που θεωρούνται υψηλού κινδύνου, με στόχο την πρόληψη της επανεμφάνισης της νόσου.
Μέχρι τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας, πολύ λίγες θεραπευτικές επιλογές για το προχωρημένο μελάνωμα ήταν διαθέσιμες. Επιπλέον, το κλινικό όφελος που μπορούσαν να προσφέρουν οι θεραπείες αυτές ήταν εξαιρετικά περιορισμένο ή/ και συνοδευόταν από υψηλή τοξικότητα. Ξεκινώντας από το 2011, μια σειρά από νέους φαρμακευτικούς παράγοντες έχουν εγκριθεί από τις αρχές υγείας και έχουν ήδη ενσωματωθεί στην κλινική πράξη, χρησιμοποιούμενοι είτε μεμονωμένα, είτε σε συνδυασμούς. Όπως έχουν δείξει διεθνείς, τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, τέτοιες προσεγγίσεις μπορούν να βελτιώσουν την ανταπόκριση των ασθενών και να επιμηκύνουν την επιβίωση.
Οι νέες θεραπείες στο μελάνωμα μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με το μηχανισμό δράσης.
Στη μία κατηγορία, ο τελικός στόχος είναι η ενεργοποίηση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες αναγνώρισης και στόχευσης των καρκινικών κυττάρων.
Στην άλλη κατηγορία, τα ίδια τα καρκινικά κύτταρα γίνονται άμεσα στόχος της δράσης του φαρμάκου, εξαιτίας της ιδιότητάς τους να στηρίζονται στη δράση του ογκογονιδίου BRAF για τον πολλαπλασιασμό τους. Ο άμεσος και ειδικός χαρακτήρας της στόχευσης οφείλεται στην εκλεκτική δραστικότητα του φαρμάκου έναντι των κυττάρων που φέρουν τη μετάλλαξη BRAF5.
Η έρευνα γύρω από το μελάνωμα συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς, οδηγώντας στη βελτίωση της κατανόησής μας σχετικά με μηχανισμούς εξέλιξης της νόσου και την ανακάλυψη νέων δυνατοτήτων θεραπευτικής αντιμετώπισης6. Το ίδιο σημαντική είναι και η ωρίμανση των δεδομένων που αφορούν σε ήδη εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, γεγονός που επιτρέπει τη χρησιμοποίησή τους στις κατάλληλες ομάδες ασθενών.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
