Istock
Από την Άννα Μαρία Μαραγκάκη, κλινική διαιτολόγο διατροφολόγο, απόφοιτο του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών, συνεργάτιδα του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού "Άλμα Ζωής"
Ο καρκίνος είναι μια νόσος πέρα από τον έλεγχό μας. Κι όμως, αυτή η δήλωση μπορεί πλέον να χαρακτηριστεί ως ένας "μύθος" που έχει καταρριφθεί. Για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα για τον καρκίνο του μαστού, ναι, ο καρκίνος είναι μια νόσος που μπορεί να εκδηλωθεί στην καθεμία από εμάς. Σίγουρα όμως έχουμε σε έναν βαθμό τον έλεγχο της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και των πολλών πλέον θεραπευτικών επιλογών. Σε αυτό το άρθρο θα μείνουμε στο πολύ σημαντικό κομμάτι της πρόληψης και μάλιστα στο πιο εύκολο, αφού είναι αυτό που αφορά τις διατροφικές μας επιλογές.
Καρκίνος του μαστού και διατροφή
Ο καρκίνος του μαστού, όπως και όλα τα είδη καρκίνου, είναι μια πολυπαραγοντική νόσος. Σχετίζεται τόσο με γονιδιακούς παράγοντες όσο και με παράγοντες του εξωτερικού περιβάλλοντος, εννοώντας, φυσικά, τον τρόπο ζωής μας. Μέσα από πολλές έρευνες και μεταναλύσεις δημοσιευμένων μελετών έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και στην επιβίωση μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Συγκεκριμένα, η παχυσαρκία σχετίζεται με καρκινογένεση και κακή έκβαση της νόσου, μέσα από διάφορους μηχανισμούς, ενώ πλέον υπάρχουν αποδείξεις ότι η παχυσαρκία και η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου. Η μικροχλωρίδα του εντέρου, όσο και να φαίνεται περίεργο, διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην κατανάλωση ενέργειας και την αποθήκευση του λιπώδους ιστού στον οργανισμό. Τα βακτήρια του εντέρου παράγουν και φλεγμονώδεις ουσίες κατά την παχυσαρκία και την κακή διατροφή, δηλαδή αυξημένη κατανάλωση κορεσμένου λίπους και χαμηλή κατανάλωση φυτικών ινών.
Τροφές: "Επικίνδυνες" και με προστατευτική δράση
Η συνολική μας διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο καθώς και το υγιές σωματικό βάρος. Ενδεικτικά, όμως, η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, όπως τα αλλαντικά, τα έτοιμα ψημένα κρέατα, τα νωπά/κατεψυγμένα ψάρια, τα παναρισμένα κρέατα/ψάρια, η αυξημένη κατανάλωση αλατιού, η αυξημένη κατανάλωση απλών σακχάρων, τα έτοιμα προϊόντα σακούλας, που είναι πλούσια σε σάκχαρα, κακά λιπαρά (τρανς και φοινικέλαιο) και συντηρητικά ανήκουν στις τροφές που καλό είναι να αποφεύγουμε στην καθημερινότητα. Όσον αφορά τις ευεργετικές τροφές, καλό είναι να καταναλώνουμε τρόφιμα στην πιο απλή εκδοχή τους, χωρίς πρόσθετα, να προμηθευόμαστε κυρίως πρώτες ύλες και να κάνουμε τις δικές μας παρασκευές. Φυσικά, υπάρχουν και τρόφιμα με πολλά φυτοχημικά στοιχεία, τα γνωστά αντιοξειδωτικά, που λειτουργούν προστατευτικά τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Σε αυτά περιλαμβάνονται κυρίως τροφές φυτικής προέλευσης, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, σιτηρά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηροί καρποί και σπόροι, ελαιόλαδο και ελιές. Προσοχή, όμως. Οι συστάσεις λένε να καταναλώνουμε τις παραπάνω τροφές σε ποικιλία, όχι απλά να καταναλώνουμε συστηματικά κάποιες. Η σαλάτα μας, για παράδειγμα, πρέπει να είναι σαν ουράνιο τόξο. Πρέπει να καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά εποχής όλων των χρωμάτων, καθώς το κάθε χρώμα υποδηλώνει διαφορετικά φυτοχημικά συστατικά. Στα σιτηρά, επίσης, χρειάζεται ποικιλία: σιτάρι, κριθάρι, ζέα, σίκαλη, βρόμη, φαγόπυρο, κινόα, κεχρί, ποικιλία ξηρών καρπών και σπόρων, όπως αμύγδαλα και καρύδια, σουσάμι, λιναρόσπορο, αβοκάντο και όλα τα είδη οσπρίων. Τέλος, όσον αφορά τα ζωικά τρόφιμα, στόχος μας είναι η κατανάλωση ψαριού να είναι μεγαλύτερη από 240 γρ./εβδομάδα, με έμφαση σε μικρά σε μέγεθος ελληνικά ψάρια εποχής, πελαγίσια και όχι ιχθυοτροφείου, λευκού κρέατος με μέτρο και γαλακτοκομικών χαμηλών σε λιπαρά.
Ο ρόλος του αλκοόλ
Οποιαδήποτε μορφή αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα:
• Η αλκοόλη (αιθανόλη) μετατρέπεται στον οργανισμό μας σε μια χημική ουσία που ονομάζεται ακεταλδεΰδη. Τόσο η αιθανόλη όσο και η ακεταλδεΰδη είναι καρκινογόνες ουσίες.
• Το αλκοόλ, επίσης, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ορισμένων ορμονών, όπως τα οιστρογόνα. Τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Αν επιθυμούμε να καταναλώνουμε αλκοόλ, καλό είναι να μην ξεπερνάμε τις 3 μερίδες την εβδομάδα. Αυτό μεταφράζεται σε 280-330 ml μπίρα, 30-40 ml ουίσκι ή ποτό με υψηλή περιεκτικότητα αλκοόλ, 60-80 ml λικέρ ή 100-120 ml κρασί. Μια χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με 4% μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, ενώ για τις γυναίκες που καταναλώνουν μέτριες ποσότητες αλκοόλ ο κίνδυνος ανεβαίνει στο 23%. Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με 63% μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι το αλκοόλ συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση καρκίνου, ειδικά για όσους έχουν συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις. Συνεπώς, τα παραπάνω ποσοστά μπορεί να αυξηθούν περαιτέρω σε άτομα με κληρονομικά χαμηλή ανοχή, δηλαδή άτομα που δεν μπορούν να μεταβολίσουν σωστά το αλκοόλ. Τέλος, η περιστασιακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να είναι χειρότερη απ’ ό,τι η τακτική.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
