istock
Σε ολόκληρο τον κόσμο εμφανίζονται κάθε χρόνο ~620.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και ~311.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο από τη νόσο αυτή. Είναι ο τέταρτος συχνότερος καρκίνος στη γυναίκα παγκοσμίως, παρότι πρόκειται για μια νόσο που είναι δυνατό να προληφθεί σχεδόν κατά 100%. Ο Θεόδωρος Αγοραστός, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΑΠΘ και πρόεδρος της Ελληνικής HPV Εταιρείας, μιλά για τα εμβόλια για τον HPV, τον καρκίνο του τραχήλου και άλλες σχετιζόμενες με τον HPV παθήσεις.
HPV και καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας οφείλεται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV) και προκαλείται από τη μόλυνση της γεννητικής περιοχής με συγκεκριμένους τύπους του ιού αυτού. Υπάρχουν πάνω από 150 υπότυποι του ιού και ~40 από αυτούς προσβάλλουν συνήθως την πρωκτογεννητική περιοχή και στα δύο φύλα (συχνά δε και τη στοματοφαρυγγική κοιλότητα, τον λάρυγγα, το δέρμα κ.λπ.). Μερικοί από αυτούς (όπως οι τύποι 6 και 11) αναφέρονται ως "χαμηλού κινδύνου", γιατί συνήθως προκαλούν τα γνωστά καλοήθη κονδυλώματα (δηλαδή, επάρματα του δέρματος ή του επιθηλίου). Αντίθετα, περίπου 14 τύποι (με συνηθέστερο τον 16) αναφέρονται ως "υψηλού κινδύνου" ή "ογκογόνοι" ("καρκινογόνοι"), γιατί μπορεί να προκαλέσουν κυτταρικές αλλοιώσεις, που, αν εξελιχθούν, μπορεί να οδηγήσουν μετά από χρόνια σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι τύποι 16 και 18 ευθύνονται για το 70% περίπου των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου και το 50-60% των περιπτώσεων προκαρκινικών αλλοιώσεων που παρατηρούνται στον τράχηλο της μήτρας (CIN2 και CIN3).
Τι σημαίνει η μόλυνση από τον ιό HPV;
Περίπου το 80% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών και το 60% των ανδρών υπολογίζεται πως θα προσβληθούν σε κάποια στιγμή της ζωής τους από κάποιον τύπο HPV. Η μόλυνση από τον HPV συνδέεται κατά κανόνα με τις σεξουαλικές επαφές. Η χρήση προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης, δεν προστατεύει όμως απόλυτα, επειδή ο HPV μπορεί να μεταδοθεί και με τη δερματική επαφή στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Πρέπει βέβαια να τονιστεί ιδιαίτερα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών που θα προσβληθούν από κάποιον τύπο HPV δε θα παρουσιάσουν ποτέ κάποια σοβαρή αλλοίωση στα κύτταρα του τραχήλου. Στο 75% περίπου των περιπτώσεων η λοίμωξη θα υποχωρήσει από μόνη της, συνήθως σε ένα διάστημα 1-2 ετών. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η HPV-λοίμωξη θα παραμείνει για χρόνια και σε ένα πολύ μικρό ποσοστό (1-5%) μπορεί να οδηγήσει σε προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας. Αν η γυναίκα ελέγχεται τακτικά (π.χ. με τεστ Παπανικολάου, ΗPV test, κολποσκόπηση), αυτές οι αλλοιώσεις θα αναγνωριστούν έγκαιρα και θα θεραπευτούν από τον γιατρό.
Εμβόλια εναντίον του HPV
Εδώ και 14 περίπου χρόνια υπάρχουν προφυλακτικά εμβόλια εναντίον της μόλυνσης από τον HPV. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι μια γυναίκα που έχει εμβολιαστεί πριν από την έναρξη των σεξουαλικών της επαφών δεν έχει πλήρη προστασία, δηλαδή μπορεί αργότερα να μολυνθεί από κάποιον άλλο καρκινογόνο τύπο, εκτός από αυτούς τους επτά από τους οποίους προστατεύει το εννεαδύναμο εμβόλιο, και έτσι να κινδυνεύσει να εμφανίσει προκαρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο. Η πιθανότητα αυτή, βέβαια, είναι μικρή (~10% του συνολικού κινδύνου). Παρ’ όλ’ αυτά και για τον λόγο αυτό, πρέπει η εμβολιασμένη γυναίκα να συνεχίζει να ελέγχεται ή με τεστ Παπανικολάου ή με το νέο HPV DNA test ή και με τα δύο.
Ποιος πρέπει να εμβολιαστεί και πότε;
Από το 2008 ο εμβολιασμός εναντίον της HPV λοίμωξης εντάχθηκε και στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της Ελλάδας και από τις αρχές του 2015 συνιστάται σε κορίτσια 11-15 ετών και σε γυναίκες 15-26 ετών που δεν εμβολιάστηκαν σε μικρότερη ηλικία. Η χορήγηση αυτή είναι δωρεάν, μέσω των ασφαλιστικών ταμείων, μόνο σε κορίτσια/γυναίκες ηλικίας 11-18 ετών, καθώς και σε ορισμένες ειδικές ομάδες ασθενών με αυξημένο κίνδυνο. Αποτελέσματα, βέβαια, ανάλογων μελετών δείχνουν ότι και γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (μέχρι και 45 ετών), καθώς και γυναίκες με παλαιότερη HPV-λοίμωξη ή με ιστορικό κωνοειδούς εκτομής του τραχήλου μπορούν και αυτές να ωφεληθούν κάνοντας το HPV εμβόλιο. Παράλληλα, από το 2015 ο εμβολιασμός εναντίον της HPV λοίμωξης συνιστάται στην Ελλάδα και στους ομοφυλόφιλους άνδρες κάτω των 26 ετών για την πρωτογενή πρόληψη από προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνο του πρωκτού. Σε πολλές δυτικές χώρες συνιστάται ο εμβολιασμός αγοριών και κοριτσιών, στις ΗΠΑ, μάλιστα, μέχρι την ηλικία των 45 ετών, για την παράλληλη προφύλαξη και από τον καρκίνο του στοματοφάρυγγα.
Για περισσότερες πληροφορίες: hpvsociety.gr
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
