KatarzynaBialasiewicz
Από τον Δρ. Ηλία Φωτόπουλο MD,PhD, Χειρουργό – ΩΡΛ, Διδάκτορα Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Αρκετά συχνά, ειδικά το χειμώνα, είναι πιθανό ένα απλό κρύωμα να διαρκεί αρκετά παραπάνω από ότι συνήθως, δηλαδή πάνω από μία εβδομάδα. Αν αυτό συνοδεύεται από πονοκέφαλο ή πόνο ανάμεσα στα μάτια και βάρος στο πρόσωπο μαζί με έντονο μπούκωμα, με ή χωρίς χρωματισμένες εκκρίσεις από τη μύτη, τότε υπάρχει περίπτωση να έχεις πάθει ιγμορίτιδα. Η ιγμορίτιδα είναι αρκετά ύπουλη ασθένεια, γιατί συνήθως δε δίνει «αποκαλυπτικά» συμπτώματα.
Tι είναι η ιγμορίτιδα;
Iγμορίτιδα είναι η φλεγμονή ενός ή περισσότερων παραρρινίων κόλπων του προσώπου. Διακρίνεται σε οξεία ιγμορίτιδα που διαρκεί ως 4 εβδομάδες, σε υποξεία που διαρκεί 4 ως 12 εβδομάδες και σε χρόνια, που η διάρκεια της ξεπερνάει τις 12 εβδομάδες.
Τι είναι τα ιγμόρεια ή παραρρίνια;
Τα ιγμόρεια είναι κοιλότητες που περικλείουν αέρα και περιβάλλονται από κόκαλα και βρίσκονται εκατέρωθεν της μύτης. Εκτός από τα ιγμόρεια, υπάρχουν και άλλες παραρρίνιες κοιλότητες οι οποίες είναι: οι μετωπιαίοι κόλποι, οι σφηνοειδείς κόλποι και οι ηθμοειδείς κυψέλες. Ο ρόλος των ιγμορείων είναι να ζεσταίνουν τον αέρα που εισπνέουμε, να μειώνουν το συνολικό βάρος του κρανίου, να λειτουργούν σαν αντηχεία της φώνησης και να προστατεύουν τον εγκέφαλο, σε περίπτωση τραυματισμού του κρανίου.
Ποια είναι τα πιο συχνά αίτια της ιγμορίτιδας;
Η ιγμορίτιδα μπορεί να προκληθεί από:
- ένα κοινό κρυολογήμα
- αλλεργική ρινίτιδα στη μύτη
- φλεγμονές των δοντιών της άνω γνάθου
- επιπλεγμένα καταγμάτα του προσώπου
- κατάδυση σε μολυσμένα ύδατα ή κολύμβηση σε μολυσμένες πισίνες
- κατάδυση σε μεγάλο βάθος χωρίς απόφραξη της ρινός.
Τα συχνότερα μικρόβια που ενοχοποιούνται για ιγμορίτιδα είναι ο πνευμονιόκοκκος, ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος, ο αιμόφιλος, η μοραξέλα και σπανιότερα αναερόβια βακτήρια, ενώ στα παιδιά ενοχοποιούνται διάφοροι ιοί.
Με ποιο μηχανισμό δημιουργείται η ιγμορίτιδα; Ποιοι είναι οι συχνότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες;
Τα ιγμόρεια επικοινωνούν εσωτερικά με τη μύτη με ένα μικρό εσωτερικό στόμιο. Οποιαδήποτε απόφραξη-μπλοκάρισμα αυτού του στομίου (π.χ. από μπούκωμα), μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχή του αερισμού και της παροχέτευσης του ιγμορείου, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ιγμορίτιδας. Έτσι, ένα κοινό κρυολόγημα με ένα μπούκωμα στη μύτη που διαρκεί τουλάχιστον 6-7 ημέρες μπορεί να εξελιχθεί σε ιγμορίτιδα, η οποία συνοδεύεται συνήθως από συλλογή πυώδους υγρού ή βλέννης μέσα στον κόλπο του ιγμορείου.
Στατιστικά το 0,5%-2% των κρυολογημάτων εξελίσσονται σε ιγμορίτιδα. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες πρόκλησης ιγμορίτιδας μπορούν να είναι η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, η διόγκωση της μέσης ρινικής κόγχης, οι πολύποδες ρινός, ο παρατεταμένος ρινικός επιπωματισμός, η ανοσοκαταστολή και το κάπνισμα (μέσω καταστροφής των κροσσών, που απομακρύνουν τις βλέννες) κλπ. Προσοχή γιατί οι συχνές υποτροπές ιγμορίτιδων ενδέχεται να αποτελούν την πρώτη κλινική εκδήλωση του HIV-AIDS.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα της ιγμορίτιδας;
- πονοκέφαλος
- αίσθημα βάρους στο πρόσωπο
- ρινική συμφόρηση
- πυώδης έκκριση από τη μύτη
- βήχας, συνήθως ξηρός
- κακοδιαθεσία, ανορεξία
- δεκατική πυρετική κίνηση
- πόνος στα δόντια
- εκκρίσεις που κατεβαίνουν στο λαιμό από το πίσω μέρος της μύτης
- καταβολή ή κακουχία
- κακοσμία του στόματος
- μείωση ή απώλεια της όσφρησης
Ποιες επιπλοκές μπορεί να προκληθούν από μια ιγμορίτιδα;
Μια παραμελημένη ιγμορίτιδα μπορεί να κάνει πολύ σοβαρές επιπλοκές, που μπορεί να είναι επικίνδυνες ακόμα και για την ίδια τη ζωή του πάσχοντος όπως είναι: βλενογοννοκήλη, οστεομυελίτιδα οστών του κρανίου, μηνιγγίτιδα, θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου, εγκεφαλικό απόστημα, επέκταση της φλεγμονής μέσα στον κόγχο του ματιού, με συνέπεια διπλωπία ή και τύφλωση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της ιγμορίτιδας μπορεί να γίνει από το ιστορικό και την κλινική εικόνα, την πρόσθια ρινοσκόπηση που γίνεται στο ΩΡΛ ιατρείο και την ακτινογραφία παραρρινίων που επιβεβαιώνει τη συλλογή υγρού ή την ύπαρξη θολερότητας ή παχυβλεννογονίτιδας (ακτινολογικός όρος) μέσα στο ιγμόρειο.
Στην περίπτωση οξείας ιγμορίτιδας, ο διαγνωστικός υπέρηχος ιγμορείων διαγιγνώσκει τη συλλογή του υγρού μέσα στο ιγμόρειο. Ειδικά σε γυναίκες εγκύους και σε παιδιά όπου είναι σκόπιμο να αποφεύγεται η έκθεση σε ακτινοβολία, το Υπερηχογράφημα ιγμορείων είναι ιδιαίτερα χρήσιμο. Φυσικά, σε περιπτώσεις χρόνιας ιγμορίτιδας και για την πληρέστερη διερεύνηση της παθολογίας (παχυβλεννογονίτιδα, κύστη, πολύποδες κλπ) όλων των παραρρινίων κόλπων συνιστάται η αξονική ή μαγνητική τομογραφία ρινός και παραρρινίων κόλπων.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε την ιγμορίτιδα;
Από τη στιγμή που θα μας μπει ένα κρύωμα με μπούκωμα στη μύτη, πρέπει να προσέξουμε να βγάζουμε τις βλέννες με συχνές πλύσεις και καθαρισμούς της μύτης με υπέρτονα διαλύματα και αλατόνερα και ταυτόχρονα να προσπαθούμε να διατηρούμε ανοιχτό το κανάλι από το οποίο «αναπνέει» το ιγμόρειο χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα αποσυμφορητικά ρινικά spray. Έτσι, μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα δημιουργίας οιδήματος στο στόμιο του ιγμορείου και προλαμβάνεται η συλλογή υγρού και η φλεγμονή εντός του ιγμορείου. Ιδιαίτερη σημασία για τη μείωση των συχνών υποτροπών ιγμορίτιδων έχει η διόρθωση των όποιων ανατομικών προβλημάτων (πχ στραβό διάφραγμα) μέσα στη μύτη, η διακοπή του καπνίσματος και η αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας.
Πώς μπορεί να σχετίζονται οι ιγμορίτιδες με τους πολύποδες;
Σε κάποιες περιπτώσεις μετά από επανειλημμένες ιγμορίτιδες , δημιουργούνται πολύποδες μέσα στη μύτη ή και μέσα στα ιγμόρεια. Οι ρινικοί πολύποδες είναι καλοήθεις όγκοι του βλεννογόνου, που κρέμονται σαν “τσαμπιά με σταφύλια” και δημιουργούνται μέσα στη ρινική κοιλότητα και στους κόλπους γύρω από αυτή (ιγμόρεια, ηθμοειδή κλπ.).Οι λόγοι που δημιουργούνται πολύποδες στη μύτη έχουν να κάνουν με χρόνιες φλεγμονές των ιγμορείων ή με αλλεργική ρινίτιδα. Η διάγνωση των πολυπόδων γίνεται με ειδική ενδοσκόπηση με βιντεοκάμερα στη μύτη. Παράλληλα, πρέπει να γίνεται και αξονική τομογραφία σπλαγχνικού κρανίου για τον ακριβή εντοπισμό των πολυπόδων και την επέκτασή τους.
Πώς θεραπεύεται η ιγμορίτιδα;
Ανάλογα με το αν έχουμε οξύ επεισόδιο ιγμορίτιδας ή χρόνια ιγμορίτιδα με ή χωρίς την παρουσία πολυπόδων μέσα στη μύτη ή στα ιγμόρεια, η θεραπεία διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική.
Παχυβλεννογονίτιδα: η πλέον κατάλληλη θεραπεία είναι συχνές ρινοπλύσεις με υπέρτονα διαλύματα στη μύτη.
Οξεία ιγμορίτιδα: η θεραπεία είναι φαρμακευτική και περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιβιοτικών. Εκτός από την αντιβίωση, ιδιαίτερη αξία έχει η αποσυμφόρηση της μύτης και κατά προέκταση και του στομίου του ιγμορείου, ώστε να μπορεί να γίνεται ανεμπόδιστα η παροχέτευση των εκκρίσεων. Γι' αυτό το λόγο, χορηγούνται ρινικά spray, συνήθως κορτιζονούχα, που έχουν αποσυμφορητική και αποιδηματική δράση στο εσωτερικό της μύτης. Η συνολική διάρκεια της θεραπείας πρέπει να κρατάει τουλάχιστον 10-14 ημέρες.
Χρόνια ή ανθεκτική ιγμορίτιδα: Λειτουργική ενδοσκοπική χειρουργική των ιγμορείων (F.E.S.S), η οποία εξασφαλίζει τη διεύρυνση του φυσιολογικού στομίου του ιγμορείου και την αποκατάσταση του φυσιολογικού αερισμού και της παροχέτευσής του.
Η θεραπεία
Ποια είναι η πιο προηγμένη θεραπεία με ενδοσκοπική χειρουργική στη χρόνια ιγμορίτιδα και στους πολύποδες της μύτης και των ιγμορείων;
Η ενδοσκοπική μικροχειρουργική των ιγμορείων είναι η πιο σύγχρονη τεχνολογικά επεμβατική επιλογή για την αντιμετώπιση της χρόνιας ή εμμένουσας ιγμορίτιδας και των πολυπόδων της μύτης και των ιγμορείων. Η ενδοσκοπική επέμβαση συνήθως στοχεύει στην πλήρη διάνοιξη του υπάρχοντος φυσιολογικού στομίου επικοινωνίας της ρινικής κοιλότητας με το ιγμόρειο (μέση ρινοαντροστομία), όταν αυτό έχει μπλοκάρει από οιδήματα σε φλεγμονώδεις ή αλλεργικές καταστάσεις, με αποτέλεσμα λόγω του κακού αερισμού να έχει αναπτυχθεί παθολογία (πολύποδες, κύστεις κ.α) μέσα στο ιγμόρειο. Η ενδοσκοπική μικροχειρουργική επέμβαση παρέχει με αυτό τον τρόπο και προληπτική θεραπεία, αφού επιτυγχάνοντας τη διάνοιξη της επικοινωνίας και τον σωστό αερισμό του ιγμορείου, προλαμβάνει μελλοντικές φλεγμονές και παθολογίες μέσα στα ιγμόρεια και στους άλλους παραρρίνιους κόλπους.
Ακόμα, τα τελευταία χρόνια παρέχεται η τεχνολογική δυνατότητα για χρήση συστήματος υποβοηθούμενης πλοήγησης (Navigator) για πλήρη χειρουργική ακρίβεια και την πρόσβαση σε πολύ “δύσκολες” ανατομικά περιοχές των παραρρινίων, όπως οι μετωπιαίοι ή ο σφηνοειδής, εκμηδενίζοντας, έτσι, τις όποιες επιπλοκές. Επίσης, υπάρχει δυνατότητα για λήψη βιοψιών, δηλαδή ιστοτεμαχίων πολυπόδων ή άλλων ιστών που αφαιρούνται από τα ιγμόρεια και στέλνονται για βιοψία και ιστολογική εξέταση. Η μικροχειρουργική ενδοσκόπηση γίνεται χάρη στο σύγχρονο εξοπλισμό (κάμερα ενδοσκοπικού πύργου, ειδικά εργαλεία μικροχειρουργικής) με πολύ ήπιο τρόπο για τον ασθενή και με τις ελάχιστες δυνατές κακώσεις στην ανατομία της μύτης, σχεδόν αναίμακτα και ανώδυνα. Μάλιστα, ο ασθενής μπορεί να αποχωρήσει την ίδια κιόλας ημέρα για το σπίτι του. Σημάδια, οιδήματα μελανιές στο πρόσωπο αποφεύγονται αφού δε γίνεται εξωτερική προσπέλαση ή οστεοτομίες.
Παράλληλα, με την ενδοσκοπική χειρουργική των ιγμορείων μπορεί να γίνει εφόσον χρειάζεται και διόρθωση του στραβού ρινικού διαφράγματος στη ίδια επέμβαση.
Διάβασε επίσης: 10 τροφές και γιατροσόφια που καταπολεμούν τον πονόλαιμο
Διάβασε επίσης: Πονοκέφαλος: Πες μου πού πονάς να σου πω πώς θα τον αντιμετωπίσεις
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
