Istock
Από την Κάλλια Γιαννιτσοπούλου, κλινικό διαιτολόγο- διατροφολόγο, MSc, MBA, SRD (somaygies.gr).
H ωμοφαγική δίαιτα δεν είναι κάτι καινούριο. Υπάρχει εδώ και αιώνες, όμως τα
τελευταία χρόνια έχει κερδίσει μεγάλη δημοφιλία. Οι υποστηρικτές της πιστεύουν ότι η κατανάλωση κυρίως ωμών τροφών είναι ιδανική για την ανθρώπινη υγεία και έχει πολλά οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους και της καλύτερης συνολικής υγείας. Ωστόσο, οι ειδικοί στον τομέα της υγείας προειδοποιούν ότι η κατανάλωση κυρίως ωμών τροφών μπορεί να οδηγήσει και σε αρνητικές συνέπειες για την υγεία.
Τι είναι η ωμοφαγική δίαιτα;
Η ωμοφαγική δίαιτα αποτελείται κυρίως ή πλήρως από ωμά και μη επεξεργασμένα τρόφιμα. Ένα τρόφιμο θεωρείται ωμό αν δεν έχει θερμανθεί ποτέ πάνω από τους 40-48°C. Δεν πρέπει, επίσης, να παστεριώνεται, να υποβάλλεται σε επεξεργασία με φυτοφάρμακα ή σε άλλη επεξεργασία με οποιονδήποτε τρόπο. Αντίθετα, η συγκεκριμένη διατροφή επιτρέπει πολλές εναλλακτικές μεθόδους προετοιμασίας, όπως χυμός, ανάμειξη, αφυδάτωση και μούλιασμα. Παρόμοια με τον βιγκανισμό, η δίαιτα με ωμές τροφές είναι συνήθως φυτική και αποτελείται κυρίως από φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και σπόρους.
Τι γίνεται με τα ζωικά προϊόντα;
Ενώ οι περισσότερες δίαιτες με ωμές τροφές είναι εντελώς φυτικές, μερικοί άνθρωποι καταναλώνουν επίσης ωμά αβγά και γαλακτοκομικά. Λιγότερο συχνά μπορεί να συμπεριληφθούν και ωμά ψάρια και κρέας. Επιπλέον, η λήψη συμπληρωμάτων συνήθως δε συνιστάται σε αυτή τη διατροφή, μιας και αποτελεί ένα προϊόν επεξεργασίας. Οι υποστηρικτές της, πάντως, ισχυρίζονται ότι η δίαιτα θα σου δώσει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεσαι.
Όχι στο μαγείρεμα
Το μαγείρεμα των τροφίμων είναι επιβλαβές για την ανθρώπινη υγεία, επειδή καταστρέφει τα φυσικά ένζυμα στα τρόφιμα, μειώνει την περιεκτικότητά τους σε θρεπτικά συστατικά αλλά και τη "ζωτική δύναμη" που πολλοί πιστεύουν ότι υπάρχει σε όλα τα ωμά ή "ζωντανά" τρόφιμα. Τα οφέλη που οι υποστηρικτές της θεωρούν ότι έχει είναι πολλά, όπως απώλεια βάρους, βελτιωμένη ζωτικότητα, αυξημένη ενέργεια, βελτίωση σε χρόνιες ασθένειες και της συνολικής υγείας και μειωμένο αντίκτυπο στο περιβάλλον, και γι’ αυτό κυρίως την ακολουθούν.
Πώς να ακολουθήσεις την ωμοφαγία
Βασική προϋπόθεση είναι να βεβαιωθείς ότι το 75%, τουλάχιστον, των τροφίμων που καταναλώνεις είναι ωμά. Οι περισσότερες δίαιτες με ωμά τρόφιμα αποτελούνται κυρίως από φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και σπόρους. Τα δημητριακά και τα όσπρια επιτρέπονται συχνά, αλλά συνήθως πρέπει να τα μουλιάσεις πριν τα καταναλώσεις.
Τρόφιμα προς κατανάλωση
• Όλα τα φρέσκα φρούτα.
• Όλα τα ωμά λαχανικά.
• Ωμοί ξηροί καρποί και σπόροι.
• Ακατέργαστα δημητριακά και όσπρια, μουλιασμένα.
• Αποξηραμένα φρούτα και κρέατα.
• Γάλα από ξηρούς καρπούς.
• Ωμά βούτυρα ξηρών καρπών.
• Έλαια ελιάς και καρύδας.
• Τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κίμτσι και το ξινολάχανο.
• Φύκι.
• Βλαστάρια.
• Ωμά αβγά ή γαλακτοκομικά, αν θέλεις.
• Ωμό κρέας ή ψάρι, αν θέλεις.
Τροφές προς αποφυγή
• Μαγειρεμένα φρούτα, λαχανικά, κρέατα και δημητριακά.
• Ψημένα τρόφιμα.
• Καβουρδισμένοι ξηροί καρποί και σπόροι.
• Εξευγενισμένα λάδια.
• Αλάτι.
• Εξευγενισμένα σάκχαρα και αλεύρι.
• Παστεριωμένοι χυμοί και γαλακτοκομικά.
• Καφές και τσάι.
• Αλκοόλ.
• Ζυμαρικά.
• Αρτοσκευάσματα.
• Τσιπς.
• Άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα και σνακ.
Είναι τα ωμά τρόφιμα πιο υγιεινά από τα μαγειρεμένα;
Οι υποστηρικτές της ωμοφαγίας υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση κυρίως ωμής τροφής είναι ιδανική για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, όπως πολλές από τις βασικές πεποιθήσεις πίσω από τη δίαιτα με ωμές τροφές, αυτή η ιδέα δεν υποστηρίζεται από την επιστήμη. Στην πραγματικότητα, η έρευνα δείχνει ότι τόσο τα μαγειρεμένα όσο και τα ωμά τρόφιμα έχουν οφέλη για την υγεία. Ένας από τους κύριους λόγους που η ωμοφαγία αποθαρρύνει το μαγείρεμα είναι η πεποίθηση ότι αυτό καταστρέφει τα φυσικά ένζυμα των τροφίμων. Οι υποστηρικτές της δίαιτας πιστεύουν ότι αυτά τα ένζυμα είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη υγεία και την πέψη. Η υψηλή θερμότητα προκαλεί τη μετουσίωση των περισσότερων ενζύμων, δηλαδή το ξετύλιγμα ή την αλλαγή σχήματος. Ωστόσο, πολλά ένζυμα μετουσιώνονται, ούτως ή άλλως, στο όξινο περιβάλλον του στομάχου. Στην πραγματικότητα, το σώμα παράγει ήδη τα δικά του ένζυμα για τη διευκόλυνση των χημικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένων της πέψης και της παραγωγής ενέργειας.
Μαγείρεμα και θρεπτική αξία
Μια άλλη βασική πεποίθηση πίσω από τη δίαιτα με ωμές τροφές είναι ότι το μαγείρεμα καταστρέφει την περιεκτικότητα των τροφίμων σε θρεπτικά συστατικά. Πράγματι, μπορεί να μειώσει ορισμένα θρεπτικά συστατικά στα τρόφιμα, ειδικά τα υδατοδιαλυτά, όπως η βιταμίνη C και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Από την άλλη όμως, το μαγείρεμα αυξάνει τη διαθεσιμότητα άλλων θρεπτικών συστατικών και αντιοξειδωτικών, όπως το λυκοπένιο και το βήτα-καροτένιο. Βοηθά, επίσης, στην αδρανοποίηση ή στην καταστροφή ορισμένων επιβλαβών ενώσεων στα τρόφιμα. Για παράδειγμα, το μαγείρεμα δημητριακών και οσπρίων μειώνει τις λεκτίνες και το
φυτικό οξύ. Σε μεγάλες ποσότητες αυτά μπορούν να εμποδίσουν το σώμα σου να απορροφήσει μέταλλα. Γι’ αυτούς τους λόγους είναι σημαντικό να καταναλώνουμε μια ποικιλία από ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα.
Τα θετικά της δίαιτας
1/ Έχει πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Ενσωματώνει,
επίσης, άλλα τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες.
2/ Περιορίζει την πρόσληψη τροφών που είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην κακή υγεία όταν τις καταναλώνεις σε μεγάλες ποσότητες, όπως είναι τα επεξεργασμένα πρόχειρα τρόφιμα και η προσθήκη ζάχαρης.
3/ Εγγυάται απώλεια βάρους, επειδή είναι χαμηλή σε θερμίδες.
4/ Η δίαιτα με ωμές τροφές σχετίζεται με χαμηλότερο σωματικό λίπος.
5/ Μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη οστική πυκνότητα.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα
1/ Η πρόσληψη θερμίδων είναι πιθανό να μειωθεί δραματικά.
2/ Το μαγείρεμα αυξάνει την ποσότητα ορισμένων θρεπτικών συστατικών και
αντιοξειδωτικών που απορροφά το σώμα μας.
3/ Οι ωμοφαγικές δίαιτες τείνουν να είναι διατροφικά μη ισορροπημένες, επειδή
πρέπει να αποτελούνται κυρίως από λίπη ή φρούτα για να καλύψουν τις ανάγκες
σε θερμίδες.
4/ Tο 70% των γυναικών που ακολουθούσαν δίαιτα παρουσίασαν ανωμαλίες
στον εμμηνορροϊκό τους κύκλο.
Είναι η ωμοφαγική δίαιτα ασφαλής;
Βραχυπρόθεσμα, δεν είναι πιθανό να δημιουργήσει σοβαρές ανησυχίες για την υγεία. Ωστόσο, μπορεί να εμφανίσεις προβλήματα αν ακολουθήσεις τη δίαιτα μακροπρόθεσμα. Μια κατά βάση ωμοφαγική διατροφή καθιστά δύσκολη
τη λήψη αρκετών θερμίδων, πρωτεϊνών και ορισμένων βιταμινών και μετάλλων. Μερικοί άνθρωποι ενδεχομένως να μην μπορούν να πάρουν αρκετές θερμίδες από αυτή τη δίαιτα. Τα στοιχεία δείχνουν, επίσης, ότι όσο μεγαλύτερη είναι η αναλογία ωμής τροφής στη διατροφή τόσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος αρνητικών επιπτώσεων.
Αν δεν παίρνεις συμπληρώματα, μπορεί να εμφανίσεις προβλήματα από ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών με την πάροδο του χρόνου, καθώς εξαντλούνται οι αποθήκες βιταμινών και μετάλλων του σώματος. Η βιταμίνη Β12 και η βιταμίνη D είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ληφθούν σε vegan και ωμοφαγικές δίαιτες. Ωστόσο, ακόμα και τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να αναπληρώσουν την έλλειψη θερμίδων και πρωτεΐνης στη διατροφή. Επιπλέον, ο κίνδυνος έκθεσης σε τροφιμογενή ασθένεια αυξάνετα όταν καταναλώνεις τρόφιμα ωμά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν τα ωμά γαλακτοκομικά, τα αβγά ή το κρέας αποτελούν μέρος της διατροφής σου.
Τα φρέσκα ωμά τρόφιμα αποτελούν πολύτιμο μέρος μιας υγιεινής διατροφής. Ωστόσο, το μαγείρεμα είναι σημαντικό για να γίνουν ορισμένα τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά πιο εύπεπτα. Μια εντελώς ή και ως επί το πλείστον ωμή δίαιτα είναι πιθανό να προκαλέσει απώλεια βάρους, αλλά επίσης δυσκολεύει την κάλυψη των διατροφικών μας αναγκών. Συμπερασματικά, η κατανάλωση ενός συνδυασμού μαγειρεμένων και ωμών τροφών είναι ιδανική για την υγεία μας.
Μπάρες ενέργειας χωρίς ψήσιμο με κινόα και χουρμάδες (με 157 θερμίδες)
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
