istock
Γράφει η Εύα Φούκα, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Συντονίστρια Ομάδας Εργασίας "Βρογχικό Άσθμα", Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία
Το άσθμα είναι μια από τις πιο κοινές χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, με περισσότερους από 339 εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα (GINA), το άσθμα ορίζεται ως μια ετερογενής νόσος, που συνήθως χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών και από ιστορικό αναπνευστικών συμπτωμάτων όπως συριγμός, δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος και βήχας που ποικίλλουν σε ένταση και με την πάροδο του χρόνου, μαζί με μεταβλητό περιορισμό της ροής του εκπνεόμενου αέρα.
Οι αλλαγές στις θεραπείες για το άσθμα
Η κλασική προσέγγιση της φαρμακευτικής θεραπείας στο άσθμα συνιστά τη σταδιακή ενίσχυση της ρυθμιστικής θεραπείας, με αύξηση της δόσης των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών ή με την προσθήκη και άλλου ρυθμιστικού φαρμάκου, προκειμένου να επιτευχθεί ο έλεγχος των συμπτωμάτων και να μειωθεί ο κίνδυνος για παροξύνσεις.
Η κύρια διαφοροποίηση των πρόσφατων κατευθυντήριων οδηγιών για το άσθμα είναι ότι δεν υποστηρίζεται πλέον η θεραπεία μόνο με β2-αγωνιστές βραχείας δράσης, όπως η σαλβουταμόλη. Αντίθετα, συστήνεται οι ασθενείς με ήπιο άσθμα να λαμβάνουν σταθερό συνδυασμό εισπνεόμενων στεροειδών/φορμοτερόλης ως θεραπεία ανακούφισης από τα οξέα συμπτώματα, καθώς η χορήγηση ≥3 κάνιστρων β2-αγωνιστών βραχείας δράσης ετησίως έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής παρόξυνσης. Επιπλέον, η θεραπεία με συνδυασμό εισπνεόμενων στεροειδών/φορμοτερόλης συστήνεται ως πρώτη επιλογή τόσο ως θεραπεία συντήρησης όσο και ως ανακουφιστική θεραπεία για όλους τους ασθματικούς, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου.
Έως το 10% των ενηλίκων και το 2,5% των παιδιών με άσθμα έχουν σοβαρό άσθμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από επίμονα συμπτώματα ή συχνές παροξύνσεις που απαιτούν αντιμετώπιση με γλυκοκορτικοστεροειδή από το στόμα, παρά τη λήψη της βέλτιστης ρυθμιστικής θεραπείας. Τα γλυκοκορτικοστεροειδή από το στόμα χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στο παρελθόν για τη διαχείριση του σοβαρού άσθματος, τόσο ως βραχυχρόνια σχήματα για την αντιμετώπιση των παροξύνσεων όσο και ως μακροχρόνια θεραπεία συντήρησης, ωστόσο σχετίζονται με σοβαρές οξείες και χρόνιες ανεπιθύμητες ενέργειες. Σε αυτούς τους ασθενείς με σοβαρό μη ελεγχόμενο άσθμα απαιτείται συνήθως επιπρόσθετη θεραπεία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει βιολογικές θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα.
Ένα από αυτά είναι το omalizumab, το οποίο στοχεύει την ανοσοσφαιρίνη IgE που σχετίζεται με την αλλεργία και έχει ένδειξη στο σοβαρό αλλεργικό άσθμα, ενώ δύο άλλοι βιολογικοί παράγοντες, το mepolizumab και το benralizumab στοχεύουν στη μείωση των ηωσινοφίλων και έχουν ένδειξη στο σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα. Τέλος, δύο ακόμα βιολογικοί παράγοντες θα είναι σύντομα στη διάθεσή μας, το dupilumab το οποίο επίσης έχει ένδειξη στο σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα και/ή στο άσθμα με αυξημένα επίπεδα FeNO και το tezepelumab, το οποίο στοχεύει την επιθηλιακής προέλευσης πρωτεΐνη TSLP,η οποία προάγει τη φλεγμονή στο άσθμα. Όλοι οι βιολογικοί παράγοντες είναι φάρμακα υψηλού κόστους, αλλά έχουν επιτύχει μείωση των παροξύνσεων και της χρήσης κορτικοστεροειδών από το στόμα, με βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με σοβαρό άσθμα και με αντίστοιχη ασφάλεια. Η χρήση των βιολογικών παραγόντων και η επιλογή συγκεκριμένης θεραπείας θα πρέπει να εξατομικεύεται για κάθε ασθενή και απαιτείται μια περίοδος θεραπείας 4 έως 6 μηνών για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του βιολογικού παράγοντα.
Παρά τις πρόσφατες προόδους στη θεραπεία, ένα σημαντικό ποσοστό ασθματικών δεν ελέγχεται καλά. Στο δύσκολα αντιμετωπιζόμενο να άσθμα, ο ανεπαρκής έλεγχος μπορεί να σχετίζεται με πτωχή συμμόρφωση στη θεραπεία με εισπνεόμενα φάρμακα, λανθασμένη τεχνική χρήσης της εισπνευστικής συσκευής, συνεχιζόμενη έκθεση σε αλλεργιογόνα και ερεθιστικούς παράγοντες, όπως το κάπνισμα και η ατμοσφαιρική ρύπανση και με συνυπάρχοντα νοσήματα, όπως χρόνια ρινοκολπίτιδα, ρινικοί πολύποδες, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ψυχιατρικές διαταραχές, παχυσαρκία, επαγόμενη απόφραξη του λάρυγγα κ.α.
Μια νέα πραγματιστική προσέγγιση στη διαχείριση του άσθματος είναι ο προσδιορισμός των "θεραπεύσιμων χαρακτηριστικών" για κάθε ασθενή, με βάση τα οποία μπορεί να καθοριστεί η θεραπευτική στρατηγική και η επίτευξη συγκεκριμένων θεραπευτικών στόχων, όπως η βελτίωση στα συμπτώματα, την αναπνευστική λειτουργία και την ποιότητα ζωής και η μείωση των κινδύνων που συνδέονται με τη νόσο και τη θεραπεία της. Επιπλέον, οι ψηφιακές στρατηγικές υγείας έχουν διερευνηθεί στη βιβλιογραφία για τη βελτίωση της παρακολούθησης του άσθματος και μπορεί να αποτελέσουν ένα πολλά υποσχόμενο εργαλείο στο μέλλον.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
