istock
Η Αθανασία Παππά, επισκέπτρια Υγείας και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης (ΕΛΕΤΕΜ), μοιράζεται μαζί μας σκέψεις και πληροφορίες γι’ αυτή τη φάση που βιώνει κάθε γυναίκα στη ζωή της.
Η λέξη "εμμηνόπαυση" επινοήθηκε από τον Γάλλο γιατρό De Gardanne και συμπτώματα εμμηνόπαυσης καταγράφονται από τον 16o αιώνα. Το 1710 εκδόθηκε η πρώτη επίσημη πραγματεία για την κατάσταση που ονομάζουμε σήμερα εμμηνόπαυση και η μετάφραση του τίτλου είναι "Τελευταία έμμηνος ρύση, αρχή της ασθένειας", φράση που περιγράφει απολύτως τις αντιλήψεις της τότε εποχής.
Εμμηνόπαυση: Χθες και σήμερα
Το προσδόκιμο της ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και αυτό οφείλεται στον τρόπο ζωής, στην υγιεινή και τη βασική ιατρική φροντίδα. Η εμμηνόπαυση δεν αποτελεί απόρροια της εκβιομηχάνισης και της σύγχρονης ιατρικής. Αυτό που προσφέρει, όμως, η βελτιωμένη διατροφή και η ιατρική στις γυναίκες είναι περισσότερα χρόνια ζωής απ’ ό,τι συνέβαινε τα παλαιότερα χρόνια. Η εμμηνόπαυση ωστόσο δεν αποτελεί νέα ανακάλυψη λόγω της αυξημένης διάρκειας ζωής. Χαρακτηριστικά, θα αναφέρω ότι σε περιοδικά των δεκαετιών του 1920 και του 1930 γίνεται αναφορά για κλινικές αφιερωμένες στην εμμηνόπαυση, καθώς θεωρούνταν δύσκολο ιατρικό πρόβλημα, μιας και δεν είχε ακόμη δημιουργηθεί αξιόπιστη ορμονική θεραπεία. Τα συγγράμματα του περασμένου αιώνα ξεχειλίζουν από πατριαρχικές αντιλήψεις, ενώ υστερούν σε ιατρική πληροφορία. Είναι γνωστή η έκφραση που ακουγόταν ότι "οι άντρες απλώς γερνούν, ενώ τις γυναίκες τις προδίδει η μήτρα τους". Οι αρνητικές αντιλήψεις και η καταστροφολογία διατηρήθηκαν για αρκετά χρόνια, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να βλέπουν την εμμηνόπαυση με άγχος, προκαλώντας στενοχώρια σε πολλές από αυτές.
Οι ορμονικές μεταβολές κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, τα συμπτώματα καθώς και η σοβαρότητα αυτών έχουν ένα ευρύ φάσμα που μπορεί να είναι από πολύ δυσάρεστα, με σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των γυναικών, μέχρι αμελητέα, με απουσία συμπτωμάτων. Οι γνώσεις μας για την εμμηνόπαυση όλο και αυξάνονται και αποδεικνύεται ότι τα πράγματα είναι πιο σύνθετα απ’ ό,τι γνωρίζαμε. Οι υψηλές συγκεντρώσεις FSH είναι υπεύθυνες για κάποια από τα συμπτώματα και τις παθήσεις που συνδέονται με την εμμηνοπαυσιακή ακολουθία. Οι υψηλές συγκεντρώσεις FSH αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την οστεοπόρωση. Όταν βλέπουμε την εμμηνόπαυση μόνο ως έλλειψη οιστρογόνων, παραβλέπουμε άλλες σημαντικές ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν.
Διαβάστε Επίσης
Η ηλικία και τα συμπτώματα
Η ηλικία εμφάνισης της εμμηνόπαυσης είναι κατά κύριο λόγο γενετικά καθορισμένη, σύμφωνα με μελέτες, σε ποσοστό 30%-85%. Πέρα όμως από τους γενετικούς παράγοντες, μεγάλη επίδραση ασκεί το κάπνισμα, οδηγώντας σε μικρότερη ηλικία εμμηνόπαυσης κατά 2 περίπου χρόνια. και κάνοντας συντομότερη την προεμμηνόπαυση. Η διακοπή του παραμένει ό,τι καλύτερο μπορεί να προσφέρει μια γυναίκα στον εαυτό της για την εμμηνόπαυση. Η επιβαρημένη υγεία γενικά, όπως και ορισμένες παθήσεις, π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα, λοίμωξη HIV, θεραπεία καρκίνου, χειρουργικές επεμβάσεις, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, συσχετίζονται με μικρότερη ηλικία εμμηνόπαυσης, ωστόσο οι αιτίες είναι πιθανότατα πιο σύνθετες και διαφέρουν από πάθηση σε πάθηση και απαιτείται διεξοδική έρευνα. Η εμμηνόπαυση συνήθως χαρακτηρίζεται από κάποιες ανεπιθύμητες σωματικές εμπειρίες, όπως οι εξάψεις ή η αύξηση βάρους.
Ας το δούμε όμως διαφορετικά...
Το σώμα αλλάζει και απομακρυνόμαστε περισσότερο από το ανέφικτο πρότυπο που θέτει η πατριαρχική κοινωνία. Μια γυναίκα θα πρέπει συνέχεια να απολογείται σε μια κοινωνία που συνεχώς κριτικάρει. Κάποιες φορές γινόμαστε σκληρές με το σώμα μας και σε αυτό συντελεί η τοξική κουλτούρα για το σώμα σύμφωνα με τα πρότυπα του δυτικού πολιτισμού. Όλα τα σώματα έχουν και κρύβουν ομορφιά, γι’ αυτό ο στόχος θα πρέπει να είναι η σωστή πληροφόρηση σχετικά με τις αλλαγές που συμβαίνουν κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης και αργότερα, τις συνέπειες στην υγεία και τους τρόπους που θα μπορούσαμε να μετριάσουμε αυτές τις μεταβολές. Η βαθμιαία απώλεια μυϊκής μάζας είναι υπεύθυνη για την επιβράδυνση του μεταβολισμού όσο μεγαλώνουμε, ωστόσο η συνιστώμενη άσκηση, που μπορεί να περιλαμβάνει την αερόβια άσκηση, την άσκηση μυϊκής ενδυνάμωσης, την άσκηση ισορροπίας κ.ά., θα μπορούσε να είναι θεραπεία, ειδικά στην εμμηνόπαυση.
Μια σκέψη για να κρατήσουμε
Η εμμηνόπαυση δε σημαίνει χαμένη νιότη και μειωμένη αξία. Οι γυναίκες αποδεδειγμένα στην περίοδο εμμηνόπαυσης και έπειτα έχουν διαχρονικά μια αξιόλογη συνεισφορά, δυνατότητα δράσης και επίτευξη στόχων και ξέρουν τώρα πώς να τους διεκδικούν και να τους πετυχαίνουν. Το πιο ισχυρό φάρμακο είναι να γνωρίζεις τι συμβαίνει στο σώμα σου μέσω της σωστής πληροφόρησης και να έχεις επιλογές, ώστε να εξασφαλίσεις ποιότητα ζωής και υγείας.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
