Η παχυσαρκία, που χαρακτηρίζεται από την υπερβολική συσσώρευση λίπους, αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα υγείας που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους.
Στους ενήλικες, το φυσιολογικό σωματικό λίπος κυμαίνεται συνήθως από 12% έως 20% του συνολικού σωματικού βάρους. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος υπολογίζεται διαιρώντας το σωματικό βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του αναστήματος (σε μέτρα), χρησιμεύει ως πρακτικό μέτρο. Ένας ΔΜΣ μεταξύ 20 και 25 θεωρείται φυσιολογικός, ενώ 26 έως 30 υποδηλώνει παχυσαρκία 1ου βαθμού. Οι ειδικοί γενικά συμφωνούν ότι παχυσαρκία υπάρχει όταν το βάρος ενός ατόμου υπερβαίνει το ιδανικό βάρος για το φύλο και την ηλικία του κατά 20%-30%.
Οι επιπτώσεις της παχυσαρκίας στην υγεία
Πέρα από τις αισθητικές της επιπτώσεις, η παχυσαρκία είναι ένα κλινικό πρόβλημα που συνδέεται με διάφορα ζητήματα υγείας. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- Καρδιακές παθήσεις
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Χολολιθίαση / Παγκρεατίτιδα
- Οστεοαρθρίτιδα
- Υπογονιμότητα
- Διάφορες μορφές καρκίνου
Η αναγνώριση της παχυσαρκίας ως σύνθετης ιατρικής κατάστασης υπογραμμίζει τη σημασία της αντιμετώπισής της για τη συνολική ευεξία.
Παχυσαρκία: Ποιες είναι οι αιτίες;
Η κύρια αιτία της παχυσαρκίας είναι η ανισορροπία μεταξύ της πρόσληψης θερμίδων και της ενεργειακής δαπάνης. Η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από όσες χρειάζεται ο οργανισμός για τις καθημερινές λειτουργίες οδηγεί στην αποθήκευση της περίσσειας ενέργειας ως λίπος.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, η παχυσαρκία μπορεί να προκληθεί από δυσλειτουργία ορισμένων ενδοκρινών αδένων. Οι θερμιδικές ανάγκες ενός ατόμου ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το επάγγελμα και τον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, ένας άνδρας ηλικίας 25-50 ετών χρειάζεται, κατά μέσο όρο, περίπου 2700 θερμίδες ημερησίως, ενώ μια γυναίκα της ίδιας ηλικίας χρειάζεται περίπου 2000 θερμίδες.
Τι περιλαμβάνει η διάγνωση της παχυσαρκίας;
Η ακριβής διάγνωση περιλαμβάνει την εκτίμηση του σωματικού βάρους, με τον ΔΜΣ να αποτελεί ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο εργαλείο. Ωστόσο, υπάρχουν περιορισμοί, καθώς ο ΔΜΣ δεν λαμβάνει υπόψη την ηλικία, το φύλο ή τις διακρίσεις μυϊκής/λιπώδους μάζας. Η κατηγοριοποίηση του ΔΜΣ του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας περιλαμβάνει:
- Κάτω από 18,5 - λιποβαρής
- Μεταξύ 18,5 και 24,9 - Κανονικό βάρος
- Μεταξύ 25 και 29,9 - Υπέρβαρο
- Μεταξύ 30 και 39,9 - Παχύσαρκος
Ενδέχεται να απαιτούνται και άλλα διαγνωστικά μέτρα, ιδίως για περιπτώσεις όπως οι έγκυες γυναίκες και οι αθλητές. Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε ότι ο ΔΜΣ δεν είναι ακριβής σε όλες τις κατηγορίες ανθρώπων και, ως εκ τούτου, δεν αποτελεί αυτόνομο διαγνωστικό εργαλείο για την υγεία ενός ατόμου.
Πώς μπορεί να προληφθεί η παχυσαρκία;
Η πρόληψη είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες και η τακτική σωματική άσκηση όχι μόνο προλαμβάνουν την παχυσαρκία, αλλά συμβάλλουν και στη συνολική υγεία. Η έμφαση στην ενημέρωση σχετικά με τη διατροφή και η προώθηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής αποτελούν ζωτικής σημασίας στοιχεία της πρόληψης της παχυσαρκίας.
Η πρόληψη της παχυσαρκίας επιτυγχάνεται με την τήρηση απλών κανόνων υγιεινής διατροφής και συχνής σωματικής άσκησης, οι οποίοι κανόνες συμβάλλουν επίσης στην πρόληψη ευρέος φάσματος χρόνιων ασθενειών.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί
Όταν η παχυσαρκία φτάσει σε κλινικά σοβαρό ή νοσηρό στάδιο, οι συντηρητικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς. Οι χειρουργικές θεραπείες προσφέρουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα σε τέτοιες περιπτώσεις. Δύο επεμβάσεις που εκτελούνται συνήθως είναι οι εξής:
- Επιμήκης γαστρεκτομή (γαστρικό μανίκι / Sleeve Gastrectomy)
- Γαστρική παράκαμψη (γαστρικό bypass)
Αυτές οι χειρουργικές επεμβάσεις αποσκοπούν στη μείωση του μεγέθους του στομάχου, στον περιορισμό της πρόσληψης τροφής και μερικές φορές στην αλλαγή της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών.
Συμπερασματικά, η κατανόηση και η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας απαιτούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει ενημέρωση, αλλαγές στον τρόπο ζωής και, σε σοβαρές περιπτώσεις, χειρουργικές επεμβάσεις. Η παχυσαρκία είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα, αλλά με ενημερωμένες επιλογές και συνεχή υποστήριξη, είναι μια πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, συμβάλλοντας σε μια πιο υγιή και πιο ολοκληρωμένη ζωή.
Ευχαριστούμε τον έμπειρο Γενικό Χειρουργό Δρ. Αλέξανδρο Κυρίτση, ο οποίος έχει μετεκπαιδευτεί στο τμήμα βαριατρικής χειρουργικής του παγκοσμίου φήμης νοσοκομείου του Ηνωμένου Βασιλείου King’s College Hospital London, στη τεχνική της λαπαροσκοπικής επέμβασης με γαστρικό μανίκι.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr