istock
Η κατάθλιψη και οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν σοβαρό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Περίπου 280 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν κατάθλιψη, ενώ 620 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κάποια καρδιαγγειακή νόσο.
Είναι γνωστό ήδη από τη δεκαετία του 1990 ότι οι δύο ασθένειες συνδέονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα, τα άτομα με κατάθλιψη διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, ενώ η αποτελεσματική έγκαιρη θεραπεία για την κατάθλιψη μειώνει τον κίνδυνο μετέπειτα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου κατά το ήμισυ. Αντίθετα, τα άτομα με καρδιαγγειακή νόσο τείνουν να έχουν και κατάθλιψη. Για αυτούς τους λόγους, η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) συμβουλεύει την παρακολούθηση των εφήβων με κατάθλιψη για καρδιαγγειακή νόσο.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης και οι διαφορετικές μορφές της
Τι προκαλεί αυτή τη φαινομενική σχέση μεταξύ των δύο ασθενειών;
Μέρος της απάντησης βρίσκεται πιθανώς στους παράγοντες του τρόπου ζωής που είναι συχνοί σε ασθενείς με κατάθλιψη και που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, όπως:
- το κάπνισμα,
- η κατάχρηση αλκοόλ,
- η έλλειψη άσκησης,
- η κακή διατροφή
Αλλά είναι επίσης πιθανό και οι δύο ασθένειες να σχετίζονται σε βαθύτερο επίπεδο, μέσω κοινών αναπτυξιακών οδών.
Τώρα, οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι η κατάθλιψη και η καρδιαγγειακή νόσος έχουν τουλάχιστον μία κοινή λειτουργική μονάδα γονιδίων. Αυτό το αποτέλεσμα, που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Psychiatry, παρέχει νέους δείκτες για την κατάθλιψη και την καρδιαγγειακή νόσο και θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει τους ερευνητές να βρουν φάρμακα που στοχεύουν και τις δύο ασθένειες.
"Εξετάσαμε το προφίλ γονιδιακής έκφρασης στο αίμα των ατόμων με κατάθλιψη και καρδιαγγειακή νόσο και βρήκαμε 256 γονίδια σε μία μονάδα γονιδίου, η έκφραση των οποίων σε επίπεδα υψηλότερα ή χαμηλότερα από τον μέσο όρο θέτει τους ανθρώπους σε μεγαλύτερο κίνδυνο και των δύο ασθενειών", δήλωσε ηυ συγγραφέας της μελέτης δρ. Binisha. H Mishra, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τάμπερε στη Φινλανδία.
Οι συγγραφείς ορίζουν μια μονάδα γονιδίου ως μια ομάδα γονιδίων με παρόμοια μοτίβα έκφρασης σε διαφορετικές συνθήκες και ως εκ τούτου είναι πιθανό να σχετίζονται λειτουργικά.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Ο Mishra και οι συνεργάτες του μελέτησαν δεδομένα γονιδιακής έκφρασης στο αίμα 899 γυναικών και ανδρών μεταξύ 34 και 49 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη Young Finns, μία από τις μεγαλύτερες μελέτες καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου από την παιδική ηλικία έως την ενήλικη ζωή μέχρι σήμερα. Η μελέτη Young Finns ξεκίνησε το 1980 με μια ομάδα σχεδόν 4.000 παιδιών και εφήβων, τότε μεταξύ τριών και 18 ετών, που επιλέχθηκαν τυχαία από πέντε πόλεις της Φινλανδίας. Η υγεία αυτών των συμμετεχόντων παρακολουθείται έκτοτε.
Η Φινλανδία έχει την υψηλότερη εκτιμώμενη συχνότητα εμφάνισης ψυχικών διαταραχών στην ΕΕ και είναι η ένατη στην υψηλότερη κατάταξη χώρα στον κόσμο για τον επιπολασμό της κατάθλιψης. Αντίθετα, η χώρα έχει σχετικά χαμηλό επιπολασμό καρδιαγγειακής νόσου, κατατάσσοντας στο χαμηλότερο 20% παγκοσμίως για αυτή την κατηγορία νοσημάτων.
Το 2011, οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη Young Finns εξέτασαν τους συμμετέχοντες για συμπτώματα κατάθλιψης μέσω του ερωτηματολογίου Beck's death inventory (BDI-II), του οποίου η βαθμολογία αυξάνεται στα πιο σοβαρά συμπτώματα. Τους εξέτασαν επίσης για τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου μέσω της "ιδανικής καρδιαγγειακής υγείας" του AHA, σε μια κλίμακα από το μηδέν (υψηλότερος κίνδυνος) έως το επτά (χαμηλότερος κίνδυνος). Η ομάδα ανέλυσε περαιτέρω αυτά τα δεδομένα για τη μελέτη.
Είναι όλα στο αίμα μας;
Το 2011, είχε ληφθεί επίσης αίμα από κάθε συμμετέχοντα και ο Mishra και οι συνεργάτες του ανέλυσαν αυτά τα δείγματα με μεθόδους γονιδιακής έκφρασης τελευταίας τεχνολογίας.
Χρησιμοποίησαν προηγμένα στατιστικά στοιχεία για να προσδιορίσουν 22 διακριτές γονιδιακές ενότητες, από τις οποίες μόνο μία συνδέθηκε τόσο με υψηλή βαθμολογία για συμπτώματα κατάθλιψης όσο και με χαμηλή βαθμολογία για την καρδιαγγειακή υγεία.
"Τα τρία κορυφαία γονίδια από αυτή τη γονιδιακή μονάδα είναι γνωστό ότι σχετίζονται με νευροεκφυλιστικές ασθένειες, διπολική διαταραχή και κατάθλιψη. Τώρα δείξαμε ότι σχετίζονται και με κακή καρδιαγγειακή υγεία", δήλωσε ο Mishra.
Αυτά τα γονίδια συμμετέχουν σε βιολογικές διεργασίες, όπως η φλεγμονή, που εμπλέκονται στην παθογένεση τόσο της κατάθλιψης όσο και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτό εξηγεί γιατί και οι δύο ασθένειες εμφανίζονται συχνά μαζί.
Άλλα γονίδια στην κοινή ενότητα έχει αποδειχθεί ότι εμπλέκονται σε ασθένειες του εγκεφάλου όπως το Αλτσχάιμερ, η νόσος Πάρκινσον και η νόσος Χάντινγκτον.
"Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα γονίδια αυτής της ενότητας ως βιοδείκτες για την κατάθλιψη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Τελικά, αυτοί οι βιοδείκτες μπορεί να διευκολύνουν την ανάπτυξη προληπτικών στρατηγικών διπλού σκοπού και για τις δύο ασθένειες", δήλωσε ο Mishra.
Αυξημένο σωματικό λίπος; Μας προστατεύει από καρδιακές παθήσεις;
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
