iStock
Γράφει η Μαρία Μεντζέλου Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, B.Sc., M.Sc.
Χαροκοπείου Πανεπιστήμιου με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή, στο Life Coaching, NLP (Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και στη FODMAP diet (Monash University). @maria.mentzelou
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου κατατάσσεται στις χρόνιες λειτουργικές γαστρεντερικές διαταραχές και είναι η πρώτη στις διαγνώσεις, μιας και αφορά το 1/3 των επισκέψεων στο γαστρεντερόλογο. Βέβαια, το πολύ σημαντικό με αυτό το νόσημα είναι ότι έχει πολύ μεγάλη επίπτωση στην ποιότητα ζωής. O λόγος από τον οποίο προκαλείται δεν είναι πλήρως γνωστός. Η επιστημονική έρευνα δείχνει το σύνδεσμο μεταξύ του εγκεφάλου και του γαστρεντερικού επηρεάζοντας τον τρόπο που το σώμα δουλεύει και οδηγώντας τελικά στην ανάπτυξη των συμπτωμάτων.
Διάγνωση: Είναι σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή κάτι άλλο;
Ερχόμενοι ένα βήμα πιο κοντά στην κατανόησή του, βλέπουμε ότι για τη διάγνωση του απαιτείται να υπάρχει κοιλιακός πόνος που συνδέεται με αλλαγές στην αφόδευση ή στην κινητικότητα του εντέρου. Ο τρόπος που θα εκδηλωθεί διαφέρει από άτομο σε άτομο. Σε άλλους προεξάρχων σύμπτωμα μπορεί να είναι η δυσκοιλιότητα, σε άλλους η διάρροια και άλλοι να έχουν εναλλαγές από τον έναν τύπο στον άλλον.
- Σε όποιον τύπο ευερέθιστου εντέρου και αν ανήκεις θα πρέπει τουλάχιστον για 4 μέρες το μήνα να έχεις διαταραγμένες γαστρεντερικές συνήθειες σε απουσία οποιασδήποτε χρήσης καθαρτικών ή αντιδιαρροϊκών φαρμάκων.
- Η αλλαγή στην υφή των κοπράνων για περισσότερο από 25% των κινήσεων του εντέρου είναι το κατώφλι για την κατηγοριοποίηση των περιπτώσεων του ευερέθιστου εντέρου.
Όμως, επειδή τα συμπτώματα που καθορίζουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου δεν είναι μοναδικά, υπάρχουν και οργανικές ασθένειες που τα μιμούνται όπως οι φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, η κοιλιοκάκη, η δυσανεξία σε υδατάνθρακες όπως είναι η φρουκτόζη και η λακτόζη, η ύπαρξη νεοπλασίας κ.λ.π. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνει η σωστή διαφοροδιάγνωση από το θεράποντα ιατρό σου.
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Μόλις λοιπόν έχεις την διάγνωση στα χέρια σου ότι είναι πρόκειται για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, οι πιο συχνές θεραπευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν την:
• εκπαίδευση και τον καθησυχασμό,
• αλλαγές στον τρόπο διατροφής,
• τη φαρμακευτική αγωγή που στοχεύει στην κινητικότητα του εντέρου, στην μείωση της εντερικής υπερευαισθησίας και στον πόνο και
• την ψυχολογική παρέμβαση που στοχεύει στη διαχείριση του στρες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο ρόλος της δίαιτας
Η διατροφή είναι ένα κομμάτι που ενδιαφέρει πολύ τους ασθενείς, μιας και συνδέεται άμεσα με την έξαρση των συμπτωμάτων. Το φαγητό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο γαστρεντερικό ενεργοποιώντας υποδοχείς ή αλλάζοντας την γαστρεντερική κινητικότητα.
Η παραδοσιακή διατροφική συμβουλή
Η παραδοσιακή διατροφική συμβουλή διαχωρίζεται στην πρώτη και δεύτερη γραμμή θεραπείας.
Η πρώτη περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο διατροφής και στον τρόπο ζωής:
• Τακτικά γεύματα
• Τροποποίηση της πρόσληψης φυτικών ινών
• Επαρκή επίπεδα ενυδάτωσης
• Αξιολόγηση της πρόσληψης αλκοόλ και καφεΐνης
• Μείωση της πρόσληψης λίπους και
• Αξιολόγηση πρόσληψης λιπαρών τροφίμων
Όλα αυτά έχουν στόχο να συμβάλλουν στη βελτίωση των συμπτωμάτων.
Σίγουρα δεν ξεχνάμε όμως να λαμβάνουμε υπόψιν τον ασθενή και τις ανάγκες του.
Η δεύτερη γραμμή θεραπείας περιλαμβάνει:
• Τον εμπλουτισμό με λιναρόσπορο για τη διαχείριση της δυσκοιλιότητας
• Τον εμπλουτισμό με προβιοτικά
• Την προσέγγιση με τη διατροφή FODMAP
Θρεπτικά συστατικά – στόχοι
Φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες είναι πολύ σημαντικές για την υγεία, μιας και μειώνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου του στομάχου. Οι ενήλικες πρέπει να στοχεύουν στην κατανάλωση 30 γρ. φυτικών ινών ημερησίως. Στα τρόφιμα που μπορείς να τα εντοπίζεις σε φρούτα και λαχανικά και σε τρόφιμα ολικής αλέσεως. Σχετικά με την ανακούφιση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου που εκδηλώνεται με δυσκοιλιότητα, θα μπορούσε να βοηθήσει η συμπληρωματική χορήγηση λιναρόσπορου. Συνολικά, είναι πιο αποτελεσματικές, αν ανήκεις στην κατηγορία που σε βασανίζει η δυσκοιλιότητα.
Γαλακτοκομικά προϊόντα
Όταν τα καταναλώνεις, αν έχεις δυσανοχή στη λακτόζη μπορεί να έχεις έρθει αντιμέτωπος με συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του ευερέθιστου εντέρου όπως φούσκωμα και διάρροια.
Καφεΐνη
Τα δεδομένα δεν είναι πλήρως ξεκάθαρα για την επίδραση της καφεΐνης. Αν όμως νιώσεις ότι τα συμπτώματα σου συνδέονται με την πρόσληψη καφεΐνης, προσπάθησε να μειώσεις την πρόσληψη της για να δεις αν ανακουφίζεσαι.
Αλκοόλ
Δεν είναι σίγουρο ότι το αλκοόλ πυροδοτεί ή χειροτερεύει τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Αν πίνεις ίσως χρειαστεί να μειώσεις την πρόσληψη για να βοηθήσεις στην καταπράυνση των συμπτωμάτων σου.
Πικάντικα τρόφιμα
Ακόμα διερευνάται ότι τα πικάντικα τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν διάρροια. Αν νιώθεις ότι τα συμπτώματα μπορεί να σχετίζονται με τα πικάντικα τρόφιμα, θα μπορούσες να αποφύγεις την κατανάλωσή τους για ένα διάστημα για να δεις αν υπάρχει βελτίωση. Καλό είναι επίσης να αναρωτηθείς αν τυχαίνει να σε πειράζουν τα κοινά συστατικά που χρησιμοποιούνται (όπως είναι το κρεμμύδι και το σκόρδο) παρά τα μπαχαρικά.
Διαιτητικό λίπος
Τα πολύ λιπαρά τρόφιμα θα πρέπει να περιορίζονται στα πλαίσια μια ισορροπημένης διατροφής.
Γευματικό πρότυπο
Ένα ισορροπημένο και τακτικό πρότυπο (3 γεύματα την ημέρα). Προσπάθησε να απολαμβάνεις τα γεύματα σου με ηρεμία και χωρίς βιασύνη. Φυσικά, όμως το σύνολο της ημέρας σου θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από επαρκή ενυδάτωση.
Συμπλήρωμα προβιοτικών/ πρεβιοτικών
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί, μη παθογόνοι μικροοργανισμοί που μπορούν να ρυθμίσουν τον εντερικό μικροβιόκοσμο και να επηρεάσουν θετικά την υγεία του οργανισμού σου. Στα τρόφιμα μπορείς να τα βρεις στο γιαούρτι, στο τυρί, το κεφίρ, τις πίκλες και το προζυμένιο ψωμί. Τα πρεβιοτικά είναι άπεπτοι υδατάνθρακες που είναι η "τροφή" των μικροοργανισμών.
Εξετάζοντας, τη σχέση τους με το ευερέθιστο έντερο φαίνεται ότι είναι ασφαλή στη χρήση τους. Βέβαια, πολύ καθοριστικό είναι το στέλεχος των μικροοργανισμών που θα χρησιμοποιήσεις, η δόση και η διάρκεια χορήγησης.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
