iStock
Η Maria Branyas Morera έζησε μέχρι τα 117 και κατάφερε κάτι που επιστήμονες θεωρούν σχεδόν απίθανο: τα κύτταρά της λειτουργούσαν σαν να ήταν 94. Όταν έφυγε από τη ζωή, τον Αύγουστο του 2024, το σώμα της δόθηκε για επιστημονική μελέτη, με επικεφαλής τον Manel Esteller από το Josep Carreras Leukaemia Research Institute. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: η βιολογική της ηλικία ήταν 23 χρόνια νεότερη από την πραγματική. Αυτό ανοίγει ένα συναρπαστικό ερώτημα: είναι δυνατόν να γερνάς σε χρόνια χωρίς τα κύτταρά σου να ακολουθούν τον ίδιο ρυθμό; Η Maria φαίνεται να έδωσε την απάντηση.
Η ζωή της Maria ήταν γεμάτη καθημερινές συνήθειες που φαίνεται να συνέβαλαν στη μακροζωία της. Γεννημένη το 1907 στην Καλιφόρνια από Καταλανούς γονείς και μεγαλωμένη στην Καταλονία, πέρασε πάνω από έναν αιώνα ακολουθώντας έναν τρόπο ζωής απλό αλλά σταθερά υγιεινό. Η οικογένεια και οι επιστήμονες σημειώνουν ότι ποτέ δεν κάπνιζε, απέφευγε το αλκοόλ και ακολουθούσε τη μεσογειακή διατροφή, η οποία θεωρείται από τις πιο υγιεινές παγκοσμίως.
Η Maria Branyas, τότε τεσσάρων ετών, καθισμένη σε ξύλινο φράχτη με την οικογένειά της το 1911 στη Νέα Ορλεάνη.
Όμως, η επιστημονική μελέτη αποκάλυψε κάτι ακόμα πιο συγκεκριμένο: οι καθημερινές της διατροφικές επιλογές, και ειδικά η κατανάλωση τριών γιαουρτιών κάθε μέρα, συνδέονταν με ένα εξαιρετικά νεανικό μικροβίωμα στο έντερό της. Τα βακτήρια που αναπτύσσονταν εκεί φαίνεται να έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να διατηρούν τα κύτταρά της υγιή και λειτουργικά νεότερα για δεκαετίες.
Το μυστικό του γιαουρτιού και του νεανικού εντέρου
Ένα καθημερινό τελετουργικό μπορεί να κρύβει το μυστικό. Η Maria έτρωγε τρία γιαούρτια κάθε μέρα για πάνω από 20 χρόνια. Η ανάλυση του εντέρου της έδειξε υψηλά επίπεδα του βακτηρίου Bifidobacterium, το οποίο συνήθως συναντάται σε νέους ανθρώπους και μειώνεται με την ηλικία. Το Bifidobacterium:
- Μειώνει τη φλεγμονή σε όλο το σώμα
- Παράγει σύνθετες ενώσεις που ενισχύουν τον μεταβολισμό και την άμυνα του οργανισμού
Το γιαούρτι περιέχει βακτήρια όπως Streptococcus thermophilus και Lactobacillus delbrueckii, που προάγουν την ανάπτυξη του Bifidobacterium. Αυτή η σύνθεση βοήθησε τη Maria να διατηρεί εξαιρετική διαχείριση λιπών στο αίμα, με πολύ χαμηλά τριγλυκερίδια και υψηλή "καλή" HDL χοληστερίνη.
Χαμηλή φλεγμονή: το κλειδί για υγεία μέχρι τα 117
Οι επιστήμονες μέτρησαν δείκτες φλεγμονής στο αίμα της Maria, τους GlycA και GlycB, και βρήκαν ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα. Η χρόνια φλεγμονή σχετίζεται με καρδιακές παθήσεις και πρόωρο θάνατο, αλλά η Maria φαινόταν να διατηρεί το σώμα της σε μια κατάσταση "χαμηλής φλεγμονής", παρά την ηλικία της. Όπως γράφουν οι ερευνητές στο Cell Reports Medicine, η παρουσία υψηλών επιπέδων Bifidobacterium συνδέεται άμεσα με τη μείωση της φλεγμονής, υπογραμμίζοντας τη σημασία της μικροβιακής ισορροπίας στο έντερο.
Η Maria το 1925.
Κύτταρα που "ξεγέλασαν" τον χρόνο
Παρά τα σημάδια γήρανσης, όπως τα πολύ κοντά τελομερή και γενετικές μεταλλάξεις που συνήθως σχετίζονται με καρκίνο ή καρδιακά προβλήματα, τα κύτταρά της Maria ήταν λειτουργικά νεότερα. Η έρευνα χρησιμοποίησε έξι διαφορετικούς DNA clocks, τεστ που μετρούν τη μεθυλίωση του DNA για να εκτιμήσουν τη βιολογική ηλικία. Όλα κατέληξαν στο ίδιο αποτέλεσμα: η Maria είχε 23 χρόνια νεότερα κύτταρα, επιβεβαιώνοντας ότι το σώμα της "γέρασε" πολύ πιο αργά από το αναμενόμενο.
Ο ιδανικός μεταβολισμός λιπών και η καρδιοπροστασία
Η Maria διέθετε ένα από τα πιο αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης λιπών που έχουν καταγραφεί:
- Χαμηλά επίπεδα VLDL και τριγλυκεριδίων
- Υψηλή HDL και μεγάλους αριθμούς καλών λιποπρωτεϊνών
- Χαμηλά κορεσμένα λιπαρά, λινελαϊκό οξύ και άλλα βιοδείκτες που συνδέονται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής
Αυτό το "καρδιομεταβολικό προφίλ" την βοήθησε να παραμένει ενεργητική και πνευματικά σε εγρήγορση μέχρι τα τελευταία της χρόνια.
Γονίδια και μιτοχόνδρια που ξεχωρίζουν
Η Maria είχε σπάνιες γενετικές παραλλαγές που επηρεάζουν:
- Την ανοσία (DSCAML1)
- Την υγεία εγκεφάλου και καρδιάς (PCDHA, MAP4K3, LRP1, LRP2)
- Την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα
Τα μιτοχόνδριά της λειτουργούσαν ακόμη καλύτερα από αυτά νεότερων γυναικών, παράγοντας ενέργεια αποδοτικά και υποστηριζόμενα από τα σπάνια γονίδια της. Αυτή η σπάνια συνδυαστική λειτουργία βοήθησε να αποφύγει καρκίνο και σοβαρές ασθένειες.
Η Καταλανή υπεραιωνόβια Maria Branyas Morera σβήνει τα κεράκια της τελευταίας της τούρτας για τα 117α γενέθλιά της στις 4 Μαρτίου 2024.
Το παράδοξο των τελομερών
Παρά την πολύ μικρή τους διάμετρο, τα τελομερή της Maria πιθανώς λειτούργησαν ως φυσικό φρένο στην ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, περιορίζοντας τον αριθμό διαιρέσεων των κυττάρων που θα μπορούσαν να γίνουν επικίνδυνα. Με άλλα λόγια, τα τελομερή "σήμαναν" τον χρόνο χωρίς να προκαλέσουν ασθένειες. Η ιστορία της είναι επιστημονικά σημαντική, καθώς μας δείχνει ότι η βιολογική ηλικία μπορεί να ξεγελάσει τον χρόνο.
Το "φτωχικό" ψωμί των Σαρδηνίων που κρύβει το μυστικό της μακροζωίας
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
