istock
Ευχαριστούμε την Ανδριάνα Παπαϊωάννου, επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Α' Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική "Η Σωτηρία", συντονίστρια Ομάδας Εργασίας της ΧΑΠ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πνευμονοπάθεια, που προκαλεί παρεμπόδιση της ροής του αέρα από τους πνεύμονες. Σύμφωνα με τον ορισμό του GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease), όργανο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, είναι μια κοινή, αποτρέψιμη και θεραπεύσιμη στα πρώτα στάδια ασθένεια, που χαρακτηρίζεται από επίμονα αναπνευστικά συμπτώματα. Συνήθως προκαλείται από μακροχρόνια έκθεση σε ερεθιστικά αέρια ή σωματίδια, κυρίως στον καπνό του τσιγάρου. Τα άτομα με ΧΑΠ διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή νόσο, καρκίνο του πνεύμονα και μια ποικιλία άλλων καταστάσεων.
Η ΧΑΠ εμφανίζεται με δύο τύπους:
• Το πνευμονικό εμφύσημα. Πρόκειται για μη αναστρέψιμη βλάβη που καταστρέφει τον πνεύμονα.
• Τη χρόνια βρογχίτιδα. Πρόκειται για βλάβη στους βρόγχους που οφείλεται σε έντονη φλεγμονή.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ΧΑΠ συχνά δεν εμφανίζονται μέχρι να παρουσιαστεί σημαντική βλάβη στους πνεύμονες και συνήθως επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου, ιδιαίτερα όταν η έκθεση στο κάπνισμα συνεχίζεται.
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ΧΑΠ μπορεί να περιλαμβάνουν:
• Δύσπνοια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια σωματικών δραστηριοτήτων.
• Συριγμό.
• Σφίξιμο στο στήθος.
• Έναν χρόνιο βήχα που μπορεί να παράγει βλέννα (πτύελα), η οποία μπορεί να είναι διαυγής, λευκή, κίτρινη ή πρασινωπή.
• Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού.
• Έλλειψη ενέργειας.
• Απρόσκοπτη απώλεια βάρους (σε μεταγενέστερα στάδια).
• Πρήξιμο στους αστραγάλους ή στα πόδια.
• Τα άτομα με ΧΑΠ είναι επίσης πιθανό να εμφανίσουν επεισόδια που ονομάζονται παροξύνσεις, κατά τα οποία τα συμπτώματά τους γίνονται χειρότερα από τη συνηθισμένη καθημερινή διακύμανση και επιμένουν για αρκετές ημέρες.
Διαβάστε Επίσης
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου για ΧΑΠ περιλαμβάνουν:
• Έκθεση στον καπνό του τσιγάρου. Ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ΧΑΠ είναι το μακροχρόνιο κάπνισμα. Όσο περισσότερα χρόνια καπνίζεις και όσο περισσότερα πακέτα φυσικά, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να εμφανίσεις ΧΑΠ.
• Άσθμα. Το άσθμα, μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών, μπορεί να είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη ΧΑΠ. Ο συνδυασμός άσθματος και καπνίσματος αυξάνει ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο για ΧΑΠ.
• Επαγγελματική έκθεση σε σκόνες και χημικά. Η μακροχρόνια έκθεση σε χημικές αναθυμιάσεις, ατμούς και σκόνες στον χώρο εργασίας μπορεί να ερεθίσει και να προκαλέσει φλεγμονή στους πνεύμονές σου.
• Έκθεση σε αναθυμιάσεις από την καύση βιομάζας. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο τα άτομα που εκτίθενται σε αναθυμιάσεις από την καύση βιομάζας για μαγείρεμα και θέρμανση σε σπίτια με κακό αερισμό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ΧΑΠ.
Η θεραπεία
Πολλοί άνθρωποι με ΧΑΠ εμφανίζουν ήπια μορφή της νόσου για την οποία απαιτείται ήπια θεραπεία και βέβαια η διακοπή του καπνίσματος. Ακόμα και για πιο προχωρημένα στάδια της νόσου είναι διαθέσιμη αποτελεσματική θεραπεία που μπορεί να ελέγξει τα συμπτώματα, να επιβραδύνει την εξέλιξη, να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών και παροξύνσεων και να βελτιώσει την ικανότητά σου να έχεις μια ενεργή ζωή.
Πώς θα αποτρέψεις τις επιπλοκές που σχετίζονται με τη ΧΑΠ
• Κόψε το κάπνισμα για να μειώσεις τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και καρκίνου του πνεύμονα.
• Κάνε τον ετήσιο εμβολιασμό κατά της γρίπης και τον τακτικό εμβολιασμό κατά της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας για να μειώσεις τον κίνδυνο ή να αποτρέψεις ορισμένες λοιμώξεις.
• Συζήτησε με τον γιατρό σου αν αισθάνεσαι αβοήθητη.
Πότε να δεις γιατρό
• Μίλα με τον γιατρό σου αν τα συμπτώματά σου δε βελτιώνονται με τη θεραπεία, ή επιδεινώνονται, ή αν παρατηρήσεις συμπτώματα λοίμωξης, όπως πυρετός ή αλλαγή στα πτύελα.
• Αναζήτησε άμεση ιατρική περίθαλψη αν δεν μπορείς να πάρεις αναπνοή, αν βλέπεις να γίνονται μπλε τα χείλη ή τα νύχια σου (κυάνωση) ή γρήγορο καρδιακό παλμό ή αν αισθάνεσαι θολούρα και δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
